Czarnuszka damasceńska
Czarnuszka damasceńska ma zarówno śliczne kwiaty, jak i owoce. Po zasuszeniu "makówki" mogą być ozdobą jesienno-zimowego bukietu.
Nigella damascena
Roślina ta (Nigella damascena) żyje krótko - tylko przez sezon, ale często zmienia wygląd. Młodziutkie siewki można pomylić z rzeżuchą, starsze zaś przypominają koper, bo mają niteczkowate liście. Pod koniec wiosny na wierzchołkach pędów pojawia się okrągławy pąk okryty niebieskimi działkami kielicha, które mylnie uznaje się za płatki. U odmian ogrodowych zwykle jest kilka ich okółków. Prawdziwe płatki zmieniają się w kubkowate miodniki otaczające pylniki i długie zagięte słupki. Kwiaty są delikatne jak obłoczek.
Na zdjęciu powyżej: Czarnuszka wiosną
Fot. Flora Press
Na zdjęciu powyżej: Czarnuszka latem
Czarnuszki
Romantyczni Anglicy nadali czarnuszce uroczą nazwę love-in-a-mist (miłość we mgle), jednak złośliwcy nazywają ją rugged lady (obszarpana dama) lub devil- in-the-bush (diabeł w zaroślach). Jej owoce przypominają bowiem rogatą główkę, a zasychające listki, chociaż nie są w stanie zranić skóry - cierniste gałązki. Główki to zrośnięte ze sobą rozdęte mieszki zwieńczone stwardniałymi słupkami. Dojrzewając, brunatnieją, pękają na szczycie i wysypują czarne jak węgielki nasiona. Romantyczni Anglicy nadali czarnuszce uroczą nazwę love-in-a-mist (miłość we mgle), jednak złośliwcy nazywają ją rugged lady (obszarpana dama) lub devil-in-the-bush (diabeł w zaroślach). Jej owoce przypominają bowiem rogatą główkę, a zasychające listki, chociaż nie są w stanie zranić skóry - cierniste gałązki. Główki to zrośnięte ze sobą rozdęte mieszki zwieńczone stwardniałymi słupkami. Dojrzewając, brunatnieją, pękają na szczycie i wysypują czarne jak węgielki nasiona.
Na zdjęciu powyżej: Czarnuszka jesienią
Fot. Flora Press
Na zdjęciu powyżej: Czarnuszka zimą
Stanowisko dla czarnuszki
Czarnuszka dobrze rośnie w słońcu na żyznej, przepuszczalnej ziemi. Wysiewa się ją jesienią lub wczesną wiosną od razu na stałe miejsce, bo nie lubi przesadzania. Doskonale nadaje się do wypełniania luk po przekwitłych wiosennych roślinach cebulowych i na obwódki rabat. Kwitnie całe lato, łatwo też się rozsiewa. Gdy jesień jest pogodna, ładnie zasycha i może przetrwać na rabatach do mrozów - wczesną zimą ozdobiona szronem prezentuje się jak kunsztowna biżuteria. Potem zwykle niszczą ją deszcz i wiatr, ale można część roślin zebrać wcześniej, kiedy tylko dojrzeją owoce, i przeznaczyć je na suche bukiety.
Na zdjęciu powyżej: Kwiaty czarnuszki mają 4,5 cm średnicy. Bywają błękitne, białe, różowe i fioletowe, a u odmiany 'Mulbery Rose' najpierw żółtawe, a później różowe. Rośliny dorastają do 40 cm, tylko odmiany karłowe, np. 'Blue Midget' - do 20 cm
Fot. Flora Press
Na zdjęciu powyżej: Czarnuszka wschodnia 'Transformer' wyróżnia się okazałą koroną ze słupków
Inne czarnuszki
Ozdobą rabat jest także czarnuszka wschodnia (N. orientalis) i hiszpańska (N. hispanica). Największe znaczenie ma jednak czarnuszka siewna (N. sativa) uprawiana jako zioło. Jej nasiona o ostrym smaku i woni przypominającej gałkę muszkatołową używane są m.in. do chleba i serów. Natomiast nasiona czarnuszki damasceńskiej mają łagodny smak i zapach. Nie należy ich jednak jeść, gdyż zawierają szkodliwą damasceinę. Czarnuszkę damasceńską często myli się z siewną, chociaż oba gatunki łatwo rozróżnić. Czarnuszka siewna ma bowiem kwiaty bez zielonej kryzy i wydłużone beczułkowate owoce.
Na zdjęciu powyżej: Czarnuszka hiszpańska 'Curiosity' ma nietypowo powyginane słupki
Fot. Wikimedia commos
Na zdjęciu powyżej: Czarnuszka siewna, podobna nieco do czarnuszki damasceńskiej, jest zielem i przyprawą
- Więcej o:
