Jak rozwijają się choroby grzybowe, bakteryjne i wirusowe na roślinach

W moim ogrodzie występują choroby grzybowe. Najsilniej działa mączniak prawdziwy, porażający rudbekie. Panoszy się na nich w drugiej połowie lata. Chociaż jesienią usuwam zamarłe części roślin, jednak część zarodników pozostaje i choroba znów atakuje. Walkę rozpoczynam na początku sierpnia. Ostatnio z dobrym efektem opryskałam rudbekię sodą oczyszczoną. Bakterie i wirusy już nie dokuczają roślinom.

Bakterie na roślinach

Gdzie rozwijają się bakterie

Spotykamy je najczęściej w żywych częściach roślin. Tylko nieliczne żyją na martwych ich częściach.

Jak rozwijają się bakterie

Niemal zawsze cały cykl rozwoju choroby przebiega w roślinie. Źródłem zakażenia są często wycieki śluzu, w którym znajdują się liczne bakterie. U drzew źródłem pierwotnego zakażenia są bakterie zimujące w zrakowaceniach. Rozprzestrzeniają się one w kroplach wody i mogą zakażać kwiaty lub wnikać do zranionej rośliny.

Najbardziej podatne na infekcje są drzewa wiosną i jesienią. Zazwyczaj choroba przenoszona jest z rośliny na roślinę w kroplach deszczu lub przez owady, a także w trakcie rozmnażania chorych roślin lub na narzędziach podczas zabiegów pielęgnacyjnych.

Objawy choroby bakteryjnej

Na liściach pomiędzy nerwami początkowo widać jasnozielone, tłuste plamy, na których podczas wilgotnej pogody występują krople mętnej cieczy. Przy słonecznej pogodzie wycieki wysychają. Z czasem plamy szarzeją i kruszą się, a w ich miejscu powstają dziury. Liście zamierają. Więdną całe rośliny. Mokra zgnilizna, występująca np. u cebuli – po prostu cuchnie. Porażone młode pędy wierzchołkowe drzew zasychają i wyginają się na kształt laski.

Na gałązkach i pniach występują guzowatości, zrakowacenia i zapada się kora. W miejscach tych widać śluzowate wycieki o różnej barwie i gęstości.
Zapobieganie. Uprawiamy tylko zdrowe rośliny. Przestrzegamy płodozmianu. Niszczymy chore części roślin, a jesienią usuwamy i niszczymy ich resztki. W okresie największego zagrożenia dla roślin, profilaktycznie stosujemy preparaty miedziowe. Opryskujemy nimi drzewa w okresie przewlekłych, obfitych opadów, wiosną i jesienią.

Choroby grzybowe

Gdzie rozwijają się choroby grzybowe

Są pasożytami, żyjącymi na powierzchni roślin, a także saprofitami rozwijającymi się na ich obumarłych częściach.

Jak rozwijają się choroby grzybowe

Grzyby najczęściej zimują w formie owocników w opadłych liściach. Wiosną uwalniają się z nich zarodniki, które kiełkują na zwilżonych liściach i zaczyna się faza pasożytnicza. Gdy choroba się rozwinie, na liściach powstają plamy, a na nich zarodniki powodują infekcje wtórne na żywych organach. Jesienią zakażone liście opadają i formują się w nim owocniki.

Objawy choroby grzybowej roślin

Na liściach widać nalot bądź plamy: drobne lub duże, okrągłe albo podłużne. Plamy mają różne odcienie: brązu, zieleni i szarości, bywają też czerwonobrunatne. Czasem otacza je kolorowa lub jasna obwódka.
Niekiedy na pędach widać szybko powiększające się nekrozy. Obserwujemy także różnego rodzaju narośla i zniekształcenia typowe dla tych chorób, np. zrakowacenia. W miejscach porażenia widać też owocniki grzybów – na liściach będą to małe drobne, czarne kuleczki.

Na gałązkach lub pniach owocniki mają różną wielkość i kształt, są koliste lub dachówkowate.
Szybkie zamieranie roślin spowodowane jest najczęściej zniszczeniem korzeni przez grzybowe patogeny glebowe.

Jak zapobiegać chorobom grzybowym

Zbieramy i niszczymy źródła infekcji np. opadłe liście, zamarłe pędy. Fungicydy stosujemy, by zapobiec chorobom, zahamować ich rozwój oraz zniszczyć grzyby rozwijające się na powierzchni roślin.
Dokładne informacje o zwalczaniu poszczególnych chorób znajdują się we wcześniejszych numerach „Magnolii” i na stronie e-ogrody.pl.

Choroby wirusowe

Gdzie rozwijają się wirusy

Wirusy żyją i mnożą się tylko w żywych komórkach roślin. Dla zakażeń bramę stanowią rany, np. spowodowane przez szkodniki.

Jak rozwijają się wirusy

Zaczyna się w miejscu zakażenia, ale choroba szybko opanowuje całą roślinę. Na inne okazy przenoszą ją mszyce i roztocza, a w glebie nicienie i grzyby.
Objawy. Na liściach pojawia się mozaika, ospowatość i zniekształcenia, na kwiatach – smugi lub karłowatość.

Jak można zapobiegać wirusom

Niszczymy chore rośliny. Rozmnażamy tylko zdrowe okazy. Zwalczamy mszyce i roztocza. Przy zabiegach przestrzegamy zasad higieny (mycie rąk, odkażanie narzędzi, czysta odzież ochronna).