Porządna gmina

Obowiązki właścicieli nieruchomości oraz zadania gminy dotyczące utrzymania czystości i porządku określa stosowna ustawa1). Właściciele nieruchomości muszą się stosować zarówno do ogólnych przepisów porządkowych, jak i tych wydanych przez radę gminy. Zadaniem gminy jest utrzymanie czystości i porządku na własnym obszarze. W ramach tego obowiązku - poza podejmowaniem uchwał określających zasady utrzymania porządku - do gminy należy m.in. prowadzenie postępowania egzekucyjnego - jej służby powinny sprawdzać porządek na terenie gminy oraz nakładać mandaty lub kierować sprawy do sądów grodzkich.

Śmieci i śmietniki

Na działce budowlanej należy wygospodarować miejsce na pojemniki służące do czasowego gromadzenia odpadów stałych, z uwzględnieniem możliwości ich segregacji. Zgodnie z przepisami mogą to być:

zadaszone osłony albo pomieszczeniaze ścianami pełnymi lub ażurowymi,

wyodrębnione pomieszczenia w budynku mające posadzkę powyżej poziomu nawierzchni dojazdu śmieciarki (lecz nie wyżej niż 0,15 m),

utwardzone place do ustawiania kontenerów z zamykanymi otworami wrzutowymi.

Zgłoszenie budowy śmietnika. Śmietnik można zbudować bez pozwolenia, zgodnie bowiem z prawem budowlanym nie jest ono wymagane w odniesieniu do budynków gospodarczych, wiat i altan o powierzchni zabudowy do 10 m2 - pod warunkiem że łączna liczba tych obiektów nie przekracza dwóch na każde 1000 m2 powierzchni działki. Budowę śmietnika trzeba natomiast zgłosić w starostwie powiatowym. W zgłoszeniu należy określić rodzaj, zakres i sposób wykonywania robót budowlanych oraz termin ich rozpoczęcia i załączyć - w zależności od potrzeb - odpowiednie szkice lub rysunki. Zgłoszenia trzeba dokonać przed terminem zamierzonego rozpoczęcia robót budowlanych. Do wykonywania prac można przystąpić, jeżeli w ciągu 30 dni od doręczenia zgłoszenia starosta nie wniesie sprzeciwu.

Uwaga! Organ nadzoru budowlanego może nakazać rozbiórkę obiektu budowlanego lub jego części, jeśli został on wzniesiony bez wymaganego zgłoszenia lub mimo wniesienia sprzeciwu przez starostę.

Umowa z odbiorcą śmieci. Właściciel nieruchomości ma obowiązek zawrzeć umowę z firmą wywożącą śmieci, która ma na tę działalność zezwolenie udzielone przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta właściwego ze względu na miejsce świadczenia usług. W razie kontroli właściciel nieruchomości musi udokumentować korzystanie z usług takiej firmy przez okazanie umowy i dowodów opłaty za nie.

Uwaga! Za brak rachunków za wywóz śmieci grozi kara grzywny w wysokości maksymalnie 5 tys. zł. Grzywna ta może być nakładana kilkakrotnie, przy czym grzywny wymierzane wielokrotnie nie mogą łącznie przekroczyć 10 tys. zł. Gmina może też przejąć od właściciela obowiązki zadbania o wywóz śmieci w trybie wykonania zastępczego, jeżeli nie udokumentuje on korzystania z tych usług. Wykonanie zastępcze odbywa się na koszt właściciela nieruchomości.

Śnieg, błoto, lód

Właściciel nieruchomości ma obowiązek uprzątania śniegu, błota, lodu i innych zanieczyszczeń z położonych wzdłuż nieruchomości chodników (czyli pasów terenu, które służą do ruchu pieszego). Obowiązek czyszczenia chodnika nie dotyczy właścicieli posesji, przy których chodnik jest miejscem odpłatnego parkowania samochodów.

Niewielkie ilości śniegu z własnej posesji (na przykład z podjazdów do garaży) można wyrzucać na drogę, zgarniając je na bok wraz z innymi zanieczyszczeniami. Pryzmy te powinny następnie być usuwane przez służby uprzątania miasta (pracowników gospodarki komunalnej lub zarządu drogi - jeśli nieruchomość położona jest przy drodze publicznej) wraz ze śmieciami uprzątniętymi przez nich z miejsc publicznych.

Uwaga! Niewypełnianie obowiązku uprzątania chodnika przylegającego do nieruchomości naraża jej właściciela na karę grzywny jak za brak rachunków za wywóz śmieci - a więc w wysokości do 5 tys. zł.

Woda z działki

Działka budowlana powinna być wyposażona w instalację kanalizacyjną umożliwiającą odprowadzenie wody opadowej do sieci kanalizacji deszczowej lub ogólnospławnej (łączącej ścieki bytowo-gospodarcze i deszczowe). Jeśli w ulicy nie ma takiej sieci, wodę trzeba zagospodarowywać na terenie własnej działki - rozsączać drenażem lub studzienką chłonną albo magazynować w zbiornikach na deszczówkę. Można też odprowadzać wodę do pobliskiego rowu melioracyjnego lub rzeki, jeziora poza terenem działki, ale trzeba na to uzyskać zgodę ich właściciela i właściciela gruntu, przez który będzie poprowadzona rura odprowadzająca wodę.

Uwaga! Zabronione jest dokonywanie prac ziemnych czy budowlanych, które zmieniają naturalny spływ wody opadowej tak, by skierować ją na sąsiednią działkę czy na drogę. Jeśli na przykład sąsiad usypuje stromizny czy spadki, zawiadom organ nadzoru budowlanego. Powiatowy inspektor nadzoru budowlanego może nakazać tej osobie przywrócenie stanu poprzedniego.

Spalanie liści

Palenie liści czy w ogóle ognisk jest sprzeczne z przepisami kodeksu wykroczeń. Szczególny nacisk położono w tych przepisach na bezpieczeństwo przeciwpożarowe w lesie. Zgodnie z nimi osobie, która w lesie lub na terenie śródleśnym albo w odległości mniejszej niż 100 m od granicy lasu pozostawia rozniecony ogień, korzysta z otwartego płomienia, wypala wierzchnią warstwę gleby lub pozostałości roślinne, grozi kara nagany albo grzywny - taka sama jak za wyrzucanie śmieci w niedozwolonych miejscach (pisaliśmy o niej na s. 100), a nawet aresztu.

Uwaga! Przestrzegania zakazu wzniecania ognia w lesie powinna pilnować straż leśna, w mieście zaś - straż miejska. Jeśli zaś twój sąsiad uparcie spala liście na działce i zadymia okolicę, możesz też powołać się na przepisy kodeksu cywilnego, zgodnie z którymi właściciel nieruchomości powinien przy wykonywaniu swego prawa powstrzymywać się od działań, które by zakłócały korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę wynikającą ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych.

Zwierzęta na posesji

Gmina ma obowiązek określić wymagania wobec osób utrzymujących zwierzęta domowe, a także zwierzęta gospodarskie na terenach wyłączonych z produkcji rolnej. Może na przykład wprowadzać zakaz utrzymywania zwierząt na określonych obszarach, a nawet w poszczególnych nieruchomościach. Każda z gmin może mieć w tym zakresie inne uregulowania, dlatego osoby planujące hodowlę powinny zapoznać się ze stosowną uchwałą rady gminy - powinna być podana do wiadomości publicznej (wywieszona na tablicy ogłoszeń, opublikowana w informatorze, ogłoszona w telewizji regionalnej).

Uwaga! Zgodnie z przepisami osoba utrzymująca zwierzę ma obowiązek naprawienia wyrządzonej przez nie szkody, i to niezależnie od tego, czy zwierzę było pod jej nadzorem, czy też zabłąkało się lub uciekło (chyba że nie można takiej osobie przypisać winy).

My czy gmina

Gmina może przejąć obowiązki właścicieli nieruchomości dotyczące wywozu śmieci i uprzątania chodnika, jeśli mieszkańcy zdecydują o tym w referendum.

Z inicjatywą przeprowadzenia referendum w sprawie samoopodatkowania może wyjść rada gminy lub mieszkańcy, ale pod wnioskiem o jego przeprowadzenie powinno się podpisać co najmniej 10% mieszkańców. Referendum uważa się za ważne, jeśli wzięło w nim udział co najmniej 30% uprawnionych do głosowania, przy czym w sprawie samoopodatkowania 2/3 głosujących musi się na nie zgodzić.

Rada gminy przejmuje wówczas od właścicieli - w drodze uchwały - wszystkie lub wskazane przez nich obowiązki oraz ustala wysokość zryczałtowanej okresowej opłaty, która musi być uzależniona od faktycznych kosztów ponoszonych przez gminę.

W tych miejscowościach w Polsce, gdzie wprowadzono takie rozwiązanie, opłata - nazywana podatkiem "śmieciowym" - okazała się niższa niż koszty wywozu śmieci ponoszone przez każdego z mieszkańców z osobna. Dzięki temu, że mieszkańcy przerzucili na gminę swoje obowiązki, pozbyli się kłopotu, a jednocześnie zyskali pewność, że opłaty za te usługibędą stabline. Dodatkową zaletą jest to, że znacząco zwiększyła się ilość śmieci wywożonych z prywatnych domów, zmniejszyła zaś - dzikich wysypisk.

Podstawa prawna:

1) Ustawa z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (DzU z 1996 r. nr 132, poz. 622 ze zm.)

2) Rozporządzenie MI z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU z 2002 r. nr 75,poz. 690)

3) Prawo budowlane (jt. DzU z 2003 r. nr 207, poz. 2016)

4) Ustawa z 20 maja 1971 r. - kodeks wykroczeń(DzU z 1971 r. nr 12, poz. 114 ze zm.)

5) Ustawa z 23 kwietnia 1964 r. - kodeks cywilny(DzU z 1964 r. nr 16, poz. 93 ze zm.)

Zobacz projekty domów z użytkowym poddaszem