Co to jest kota? Czytamy plany architektoniczne

Co można odczytać z rzutów?

Bez względu na to, czy już jesteśmy posiadaczami domu, czy dopiero planujemy jego budowę, z pewnością nie unikniemy konieczności sięgnięcia po mniej lub bardziej uproszczone rysunki budynku. Umiejętność czytania planów architektonicznych ułatwia ocenę i wybór projektu oraz podejmowanie różnych decyzji budowlanych.

Wybierając wymarzony dom, zwykle najpierw zwracamy uwagę na jego wygląd. Dlatego tak chętnie oglądamy starannie opracowane wizualizacje domów z katalogów z projektami. Jednak ważniejsze od ładnych obrazków są rzuty i przekroje, to na ich podstawie powinno się podejmować decyzję o przyszłym domu. Mniej doświadczonych inwestorów od analizy rzutów odstrasza nieprzyjazny gąszcz linii i cyfr...

Na szczęście, rysunki architektoniczne można oswoić. Potwierdzi to zapewne większość inwestorów, którzy budowę, remont lub prace wykończeniowe mają już za sobą. Tygodnie planowania i budowania zmuszają zwykle do "zaprzyjaźnienia się" z planami. Lepiej jednak, gdy tę przyjaźń zawrzemy jak najwcześniej, najlepiej na etapie decyzji o wyborze projektu.

Warto zacząć od najprostszych, koncepcyjnych planów obrazujących rozkład pomieszczeń w domu. Znajdźmy na rzucie wejście i, korzystając z wyobraźni, spróbujmy urządzić sobie spacer po domu... Wyobraźmy sobie, gdzie odwieszamy palto, jaką drogą niesiemy zakupy, gdzie stanie wymarzona sofa, a gdzie duży stół... Po obejrzeniu w ten sposób kilku domów, kolejny "zobaczymy" niemal od razu... Wtedy o wiele łatwiej wczytywać się w kolejne elementy dokumentacji projektowej.

Analizujemy proporcje i układ wnętrz

Plany poszczególnych kondygnacji domu pozwolą nam poznać nie tylko wielkości, ale i proporcje pomieszczeń. Warto pamiętać, że pokoje, których stosunek długości do szerokości jest większy niż 2, są trudne do aranżacji i możemy mieć problem z ich urządzeniem. Istotny jest również układ pomieszczeń i relacje pomiędzy nimi. Warto popatrzeć, jaki procent powierzchni kondygnacji zajmują korytarze. Jeśli już na oko widać, że ich wielkość niewiele ustępuje pokojowi dziennemu, to powinniśmy zastanowić się, czy faktycznie aż tyle jej potrzebujemy! Nie warto płacić dużych pieniędzy za powierzchnie, które będą służyć jedynie do przemieszczania się.

Odczytujemy wymiary

Warto przyjrzeć się liniom wymiarowym zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz obrysu budynku.

-Linie wymiarowe z zewnątrz budynku pozwolą rozplanować taras czy zagospodarować teren wokół domu; przydają się też do oszacowania ilości materiałów do wykończenia elewacji.

-Linie wymiarowe wewnątrz budynku dadzą nam orientację w wielkościach poszczególnych pomieszczeń, odległościach pomiędzy ścianami i ich grubościach. Pozwoli to zaplanować układ urządzeń i najważniejszych mebli we wnętrzach; ocenimy np., czy kuchnia nie jest zbyt mała i czy w jadalni zmieści się wymarzony stół na 8 osób.

Patrzymy, czy schody będą wygodne

Patrząc uważnie na rzut, zorientujemy się jaką będą miały formę: czy będą to wygodne dwubiegowe schody ze spocznikiem, mniej wygodne - łamane, czy też ciasne, za to efektowne i zajmujące małą przestrzeń schody kręcone.

Trzy liczby podawane przy strzałce wskazującej kierunek wchodzenia pomogą nam ocenić wygodę schodów. Liczby nad strzałką to kolejno ilość i wysokość stopni, natomiast pod strzałką podaje się ich szerokość. Najlepiej, gdy suma podwojonej wartości wysokości i szerokości stopnia daje wynik mieszczący się między 60 a 65 cm. To gwarantuje wygodę użytkowania schodów.

Sprawdzamy gdzie drzwi, gdzie okna

Z rzutów dowiemy się nie tylko tego, gdzie zaplanowano drzwi i okna i jakie są ich rozmiary, ale też czy są one jedno- czy dwuskrzydłowe, i w jaki sposób będzie się je otwierać. Umieszczone w niewielkim okręgu oznaczenia odsyłają do zestawienia w dokumentacji projektu, zawierającego bardziej szczegółowe informacje.

Specyficznym otworem jest przebicie pomieszczenia na wyższą kondygnację. Na rzucie parteru oznacza się je przerywaną kreską obramowującą otwór w stropie i przekątną tego otworu, a na rzucie piętra w miejscu przebicia rysuje się cieńszą kreską parter.

Przyglądamy się przekrojom

Wielu istotnych szczegółów architektury budynku nie da się pokazać na rzutach. Dlatego analizując projekt przyszłego domu, koniecznie trzeba przyjrzeć się również przekrojom pionowym.

Obrazowo można powiedzieć, że powstają one w wyniku przecięcia płaszczyzny bryły domu w interesującym nas miejscu.

Dokładne położenie tej płaszczyzny zaznacza się na rzutach dwiema krótkimi, grubymi kreskami oraz strzałkami wskazującymi, którą część przekroju odwzorowano na rysunku. Płaszczyznę przekroju oznacza się dwiema jednakowymi wielkimi literami, na przykład AA, które pojawiają też się obok strzałek na rzucie. Dzięki temu, jeśli w projekcie mamy kilka przekrojów (np. AA, BB czy CC), to patrząc na rzut, będziemy mogli się zorientować, którego miejsca domu dotyczy konkretny przekrój.

Wysokość wnętrz. Przekroje dają nam ważną informację o wysokości pomieszczeń. To szczególnie istotne w domach z użytkowym poddaszem. Jeśli połać dachu schodzi bardzo nisko, części powierzchni poddasza nie da się wykorzystać. Jak duża część wnętrza będzie niedostępna ze względu na pochyłość połaci, widać tylko na przekrojach. Same rzuty mogą wręcz wprowadzić inwestorów w błąd, dlatego zawsze gdy planujemy dom z poddaszem - trzeba pytać o przekroje!

Wysokość okien.Analizując przekroje, możemy uzyskać czytelne informacje o wysokości okien i ich rozmieszczeniu w ścianach domu, co pozwoli odpowiednio wcześnie zaplanować funkcjonalne urządzenie wnętrz (wiemy np. czy pod oknem da się ustawić komodę).

Schody. Na przekrojach obejmujących klatkę schodową warto sprawdzić czy schody w domu zostały dobrze zaprojektowane - a dokładnie, czy osoba z nich korzystająca nie będzie uderzała głową o strop, co niestety czasem się zdarza w nieprzemyślanych opracowaniach. Odległość pomiędzy stopniami a stropem nad schodami powinna w każdym miejscu wynosić minimum 220 cm.

Ściany, stropy, dachy. Na przekrój można spojrzeć również wtedy, gdy chcemy szybko, bez zaglądania do opisu technicznego, dowiedzieć się, z czego ma być zbudowany dom. Każdej ścianie w budynku odpowiada konkretny rysunek, któremu dodatkowo towarzyszy tabelka z informacją o planowanych grubościach warstw (z lewej strony) oraz nazwami materiałów, z jakich są one wykonane (z prawej). Ponieważ większość materiałów stosowanych w budownictwie ma swoje standardowe oznaczenia graficzne - po nabraniu doświadczenia, wystarczy rzut oka na rysunek, by te oznaczenia rozpoznać. W podobny sposób oznacza się i opisuje również warstwy stropu, dachu oraz podłogi na styku budynku z gruntem.

Sprawdzamy gdzie jest północ

Umieszcza się ją poza obrysem rzutu. Może mieć różne formy graficzne, ale zawsze jej grot wskazuje na planie północ. Wiedza o orientacji domu pozwala przeanalizować położenie budynku i rozkład pomieszczeń względem stron świata.

Szukamy słupów

Łatwo je przeoczyć, tymczasem są istotnym elementem wnętrza, na dodatek nie do zlikwidowania, gdyż pełnią funkcje nośne i są niezbędnym elementem konstrukcji budynku. Warto zobaczyć na rzutach gdzie są, bo źle będzie, gdy taki słup wypadnie w miejscu, gdzie planowaliśmy np. postawienie łóżka albo tuż przed ścianą z ekranem tv.

Uważamy na elementy natysowane przerywaną linią

W ten sposób zaznacza się na rzutach ważne elementy, które znajdują się powyżej lub poniżej płaszczyzny przekroju (rysunek przecina dom zwykle na wysokości metra, licząc od posadzki). Przerywaną linią zaznaczone są na rzutach m.in. podciągi  czyli belki, które w zastępstwie pełnej ściany podtrzymują strop, uchylne bramy garażowe, a także okna dachowe.

Szukamy kanałów wentylacyjnych oraz przewodów spalinowych i dymowych

Od ich poprowadzenia zależy m.in. lokalizacja kominka w domu, a także np urządzeń kuchennych. Ich położenie najłatwiej zmienić na etapie projektowania domu. Dlatego warto zawczasu wiedzieć, którędy przebiegają.

Meblujemy!

Z jednej strony wrysowane w rzuty symbole mebli (sof, stołów, czy łóżek) i innych domowych urządzeń (wanny, sedesu, tv, lodówki czy zlewu) bardzo ułatwiają czytanie planów. Z drugiej, mogą wprowadzać w błąd, więc trzeba na nie uważać. Zdarza się bowiem, że ich skala niedokładnie odpowiada skali rzutu i choć na przykład na planie swobodnie wrysowano w przestrzeń salonu trzyosobową sofę, dwa fotele i duży stolik kawowy, to w rzeczywistości do wykończonego już salonu nie da się wstawić niczego ponad dwuosobową wersalkę i mały podnóżek.

Szukamy koty!

Koty wysokościowe informują, na jakiej wysokości od gruntu znajduje się oznaczone miejsce. Nanosi się je zarówno na rzutach, jak i na przekrojach. Zaczerniony symbol koty oznacza punkt dotyczący stanu surowego obiektu (np. konstrukcji), zaś pusty - stanu wykończonego (np. poziom posadzki).