Jan Kath i jego nietuzinkowe dywany
Jan Kath zbudował markę rozpoznawalną globalnie w segmencie dywanów ręcznie tkanych, wykorzystując tradycyjne techniki warsztatowe i materiały o wysokiej trwałości, lecz projektowane w duchu współczesnym. Nie sięga po estetykę kopiującą dawne wzornictwo, lecz korzysta z niej jako z bazy, którą poddaje analizom i uproszczeniom. Produkty marki pojawiają się zarówno w projektach mieszkaniowych, jak i w apartamentach pokazowych oraz w przestrzeniach użyteczności publicznej, które wymagają materiałów o parametrach trwałości wyższych niż standard mieszkaniowy.

- Nikt nie czuje się dobrze w chłodnych, pozbawionych emocji mieszkaniach z idealnie wypolerowanymi, betonowymi podłogami. Nasze dywany są niezbędną kropka nad "i”, wyspami miłego komfortu, które dają poczucie ciepła w zimnych wnętrzach bez rujnowania stylowej całości - mówi Jan Kath.
To znany na całym świecie, jeden z najważniejszych projektantów dywanów. Łączy klasyczne elementy orientalnych dywanów, z nowoczesnym, minimalistycznym wzornictwem. Kath specjalnie ignoruje surowe reguły kompozycji. Piękno i czar jego projektów kryje się w... niedoskonałości. Główną rolę odgrywa erozja i transformacja, przy zachowaniu najwyższej jakości. To sprawia, że dywany Jana Katha są tak niezwykłe... Projektant jest trzecim pokoleniem rodziny handlującej dywanami. Gdy był małym chłopcem, wraz z ojcem odwiedzili fabryki w Iranie i Nepalu. To wydarzenie wywarło duży wpływ na jego późniejsze prace.



W poszukiwaniu pomysłu na... siebie
Kath nie chciał kontynuować rodzinnych tradycji i zajmować się prowadzeniem firmy swoich rodziców. Aby znaleźć własną drogę, w wieku dwudziestu lat ruszył w podróż do Azji i na Bliski Wschód. Trafił do Nepalu, gdzie przyjaciele rodziny zaproponowali mu pracę kontrolera jakości przy produkcji dywanów. Tak historia zatoczyła koło i Jan Kath powrócił do "świata dywanów". Zaczął tworzyć własne wzory i przejął kontrolę nad procesem wytwarzania. Dzisiaj fabryki Jana Katha zatrudniają ponad trzy tysiące osób. Dywany tkane są ręcznie według kilkusetletniej technologi. Wykorzystuje się naturalne materiały, takie jak tybetańska wełna, chiński jedwab, pokrzywa i konopia. Do barwienia materiałów używane są ekologiczne technologie.



Inspiracją dla Jana Katha są liczne podróże do największych, światowych metropolii. Paryż, Tokio, Bejrut, Sydney, Nowy Jork, Istambuł wpłynęły na jego sposób patrzenia na projektowanie. Duże znaczenie miała też nieco archaiczna kultura przemysłowa Zagłębia Ruhry. Wszystkie projekty rodzą się w centrum kreatywności w Bochum. W fabrykach Jana Katha zapewnia się pracownikom dobre warunki pracy oraz sprawiedliwe wynagrodzenie. Razem z organizacją STEP (walcząca o poprawę warunków życia i pracy ludzi przy produkcji ręcznie tkanych dywanów) Jan Kath dba o wysokie standardy w swoich fabrykach.



Strategia projektowa i sposób pracy na materiale
Skala ingerencji projektowej jest widoczna w sposobie budowania przejść tonalnych, w kontrolowanym rozszczelnianiu motywów, w wprowadzaniu efektów przetarcia i w pozostawianiu sekwencji pozornych usterek jako elementu kompozycji. Nie są to błędy produkcyjne, lecz zapisywany decyzjami projektowymi sposób modulowania informacji wizualnej w strukturze dywanu. Dzięki temu marki nie definiuje jeden styl, lecz metoda, którą da się rozpoznać w wielu liniach kolekcji.
Relacja z tradycją i różnica wobec replik etnograficznych
W ofercie Katha nie funkcjonują wierne kopie wzorów historycznych, ponieważ celem nie jest utrwalanie zasobu kulturowego, tylko budowanie produktów dla współczesnych wnętrz. Motywy orientalne, perskie lub tybetańskie traktowane są jako zasób formalny, który można skalować, rozmywać, multiplikować lub redukować w zależności od potrzeby kompozycyjnej. Dzięki temu dywan nie jest postrzegany jako obiekt anachroniczny, lecz jako neutralny technologicznie nośnik grafiki użytkowej o dużej rozdzielczości materiałowej. Efekt wizualny często zakłada stan pomiędzy cytatem a abstrakcją, co pozwala stosować te produkty zarówno w aranżacjach minimalistycznych, jak i w przestrzeniach, gdzie przewidziano więcej bodźców dekoracyjnych.



Ręczny splot oraz użycie gęstych przędz wełnianych i jedwabnych wpływają na żywotność dywanów w cyklu eksploatacyjnym wieloletnim. Parametry te są istotne dla segmentu premium, w którym dywan nie jest traktowany jako wymienna dekoracja sezonowa, lecz jako komponent inwestycyjny planowany w czasie trwania całej aranżacji. Kolekcje Katha pozycjonowane są więc w obszarze, w którym użytkownik oczekuje zarówno spójności estetycznej, jak i odporności na ruch, światło oraz powtarzalną pielęgnację. To sprawia, że produkty tej marki trafiają do realizacji kontraktowych i do prywatnych inwestycji o podwyższonym standardzie.
Dywany Jana Katha funkcjonują w obiegu poprzez współpracę z pracowniami, które projektują wnętrza w trybie kompleksowym i szukają komponentów przewidywalnych pod względem jakości wykonania oraz terminów. Dostępność katalogów wzorniczych i możliwość zamówień modyfikowanych pod wymiar lub kolor pozwala tym biurom traktować markę jako narzędzie w procesie projektowym, a nie jako gotowy produkt wymagający adaptacji. W efekcie marka obecna jest w wielu publikacjach i realizacjach, które zwiększają jej widoczność bez użycia agresywnych kampanii sprzedażowych.



Katalogi Jana Katha pokazują, że konsekwentne użycie warsztatu tradycyjnego w połączeniu z analizą współczesnych potrzeb estetycznych może wytworzyć kategorię produktową odporną na szybkie starzenie formalne. Dywany tej marki funkcjonują jako element wyposażenia wnętrz, który nie wymaga wsparcia narracyjnego, aby uzyskać miejsce w projektach o wysokim standardzie wykonania. To sprawia, że marka jest obecna zarówno w publikacjach branżowych, jak i w rzeczywistych realizacjach, co potwierdza, że połączenie rzemiosła i projektowania może działać rynkowo.




- Więcej o:
Nowości od Ghidini1961: Lorenza Bozzoli rozszerza kolekcję Mambo
Kiedy design spotyka marzenie: kolekcja Westwing & Crosby Studios
Patricia Urquiola o kolekcji Balcoon dla Duravit
Signature Kitchen Suite w Mediolanie: showroom i wysokiej klasy AGD
GUBI — ponadczasowy design rodem z Danii
PIP Studio – holenderski design, który podbił serca na całym świecie
Współczesne lampy designerskie
AXOR & Philippe Starck od 30 lat zmieniają łazienkę