Kuchnia otwarta czy zamknięta?

Decyzja czy kuchnia ma być otwarta, czy zamknięta na etapie planowania jest nie lada wyzwaniem. To kiedy warto, jest mieć przestrzeń otwartą, a kiedy zamkniętą, uwarunkowane jest kilkoma czynnikami. Są to m.in. powierzchnia mieszkania, jego układ, oczekiwania względem funkcjonalności i osobiste preferencje. Otwarte kuchnie są synonimem nowoczesnego designu, który cieszy się dużą popularnością wśród projektantów wnętrz. Otwarte przestrzenie pozwalają też na swobodny przepływ powietrza i światła, co może pozytywnie wpływać na klimat w mieszkaniu. Z kolei w kuchni zamkniętej łatwiej jest utrzymać porządek i ukryć ewentualny bałagan przed gośćmi. Zamknięte drzwi pozwalają na oddzielenie strefy gotowania od reszty domu. Takie kuchnie są jednak często kojarzone z bardziej tradycyjnym stylem, co może nie pasować do nowoczesnych wnętrz.

Kuchnia otwarta na salon

Kuchnia otwarta na salon jest wynikiem nowoczesnego podejścia do projektowania wnętrz, dzięki któremu zyskujemy wrażenie przestronności. Taki układ wnętrza sprzyja towarzyskiej atmosferze i zbliża rodzinę. Wizualną granicę może stanowić inna posadzka w salonie i kuchni (ale jeśli mieszkanie jest małe, lepiej z tego zrezygnować – jednolita podłoga optycznie je powiększy). Rzadziej spotykanym, a efektownym rozwiązaniem jest też podest lub podwieszany sufit nad jedną ze stref. Kuchnia otwarta zwykle jest też lepiej doświetlona niż zamknięta. W takim pomieszczeniu jesteśmy jednak narażeni na zapachy czy hałasy dochodzące z kuchni. Ponadto rozwiązanie zapewnia mniej prywatności podczas przygotowywania posiłków. Minusem często jest także konieczność utrzymywania porządku.

Częściowe oddzielenie

Pośrednim rozwiązaniem pomiędzy kuchnią otwartą a kuchnią zamkniętą jest kuchnia półotwarta – osiągniemy to poprzez częściowe oddzielenie pomieszczenia za pomocą podziału architektonicznego lub odpowiedniego doboru mebli. Kuchnię możemy wydzielić od reszty pomieszczenia za pomocą niskiej ścianki działowej, ścianki z pleksi, ścianki działowej ze szkła. Innym sposobem na wydzielenie jest wykorzystanie wysokich regałów, półek ażurowych i funkcjonalnej wyspy kuchennej. Do rozdzielenia może też służyć parawan, otwarty regał, drzwi przesuwne. Użytkownicy takiej kuchni mają zapewnioną dozę prywatności podczas przygotowywania posiłków, a jednocześnie nie są odgrodzeni od gości i mogą pozostawać z nimi w kontakcie w czasie spotkań.

Przestrzeń z wyspą

Modne jest oddzielenie strefy kuchennej od strefy wypoczynkowej za pomocą wyspy kuchennej. W zależności od rozmiaru wyspy możemy na niej zaplanować kilka stref roboczych. Strefę zapasów i przechowywania można zrobić, wyposażając wyspę w szafki, półki i szuflady, w których przechowuje się akcesoria kuchenne oraz produkty spożywcze niewymagające chłodzenia. Strefę przygotowywania posiłków tworzy blat wyspy kuchennej. Na wyspie można zainstalować płytę grzewczą lub piekarnik, a także zlewozmywak. Wyspa kuchenna może służyć również jako miejsce do wspólnego spożywania posiłków. Należy wówczas wybierać modele o wysokości ok. 110 cm oraz dokupić krzesła barowe. Oprócz wysp kuchennych na rynku dostępne są również półwyspy. Czym się różnią? Wyspę kuchenną projektuje się jako mebel wolno stojący. Natomiast półwysep jest zabudowany z jednej strony i zazwyczaj stanowi przedłużenie dolnych szafek zabudowy kuchennej.

Kuchnia w osobnym pomieszczeniu

Kuchnia zamknięta to osobne pomieszczenie, w którym nie trzeba aż tak dbać o aranżację, która pasuje i do jadalni, i do salonu. Oddzielne pomieszczenie z pewnością gwarantuje komfort pracy. Taki układ przestrzeni umożliwia całkowite odcięcie reszty pomieszczeń od hałasu wytwarzanego przez urządzenia AGD, a także skutecznie powstrzymuje rozprzestrzenianie się zapachów. Za zamkniętymi drzwiami łatwiej jest także utrzymać czystość, ponieważ powstający w procesie gotowania osad lub tłuszcz osiadają tylko na meblach i sprzętach kuchennych. Gotowanie w kuchni zamkniętej jest jednak czynnością, która w pewnym sensie oddziela nas od rodziny i przyjaciół. Nie uzyskujemy tu także lekkiego i nowoczesnego stylu, jaki zapewnia dobre rozplanowanie kuchni otwartej.

Podział na strefy robocze

Trójkąt roboczy to jedna z najważniejszych zasad stosowanych w projekcie kuchni – bez względu na to, czy nasza kuchnia jest otwarta, półotwarta czy zamknięta. Wierzchołki trójkąta tworzą trzy główne elementy kuchni, czyli lodówka, zlewozmywak, kuchenka (płyta grzewcza, piekarnik). Trójkąt roboczy określa optymalne odległości pomiędzy nimi, przy czym całkowita długość wszystkich jego boków nie powinna przekraczać 7 m. Osoby praworęczne powinny zaprojektować zabudowę kuchenną w taki sposób, aby poruszać się po trójkącie roboczym w prawą stronę, czyli od lodówki do kuchenki. Odległość pomiędzy lodówką a kuchenką (płytą grzewczą) lub lodówką a piekarnikiem powinna wynosić od 120 do 270 cm; pomiędzy lodówką a zlewozmywakiem – od 120 do 210 cm; pomiędzy zlewozmywakiem a kuchenką lub pomiędzy zlewozmywakiem a piekarnikiem – od 120 do 210 cm (lub 90 cm w przypadku kuchni o niewielkim metrażu).

Meble w kuchni otwartej i zamkniętej

Wybór mebli do kuchni zamkniętej jest dość prosty. Oddzielne miejsce do gotowania nie musi być bowiem idealnie dopasowane do salonu czy jadalni, co zapewnia większe możliwości aranżacyjne. Swoboda w doborze frontów meblowych, kolorystyki czy całej koncepcji kuchni to duża zaleta pomieszczeń zamkniętych. Dopasowanie mebli w przestrzeni otwartej jest trudniejsze niż w kuchni zamkniętej. Kuchnia otwarta musi być spójna z resztą wystroju. Modnym rozwiązaniem są np. dyskretne kuchnie bez uchwytów, które niemal zlewają się ze ścianą. Taka kuchnia staje się neutralnym tłem dla bardziej dekoracyjnego salonu. Popularne jest też zabudowywanie sprzętów AGD, więc kuchnia otwarta może wcale nie przypominać kuchni. Dobrym pomysłem będzie zastąpienie wiszących szafek w kuchni półkami na dekoracyjne naczynia.

AGD dopasowane do kuchni

Wybierając AGD do kuchni otwartej, możemy zdecydować się na eleganckie urządzenia, które będę stanowiły element dekoracyjny lub na rozwiązania maskujące, dzięki którym sprzęty staną się praktycznie niewidoczne, np. piekarnik czy płyta grzejna dopasowane kolorystycznie do mebli. Idealnym rozwiązaniem będzie też AGD do zabudowy. Warto postawić tu na ciche urządzenia - aby mieć pewność, że wybrane modele spełnią nasze oczekiwania pod względem głośności pracy, sprawdzajmy etykiety energetyczne, na których zawarta jest informacja o decybelach. W kuchniach zamkniętych warto trzymać się zasady, że im mniej rzeczy na blatach, tym wygodniejsza, bardziej uporządkowana i przestronna staje się przestrzeń. Dlatego lepiej wybierać sprzęt AGD do zabudowy i w wersjach typu 2w1, np. piekarnik z funkcją mikrofalówki czy gotowania na parze. Jeśli kuchnia jest dużym pomieszczeniem, możemy zdecydować się na urządzenia wolno stojące, pasujące do danego stylu aranżacji.

Zawsze świeże powietrze

Zarówno w kuchni otwartej, jak i zamkniętej musimy pamiętać o sprawnej wentylacji. Podczas gotowania wydziela się wiele zapachów i pary wodnej, która wraz z kurzem i tłuszczem osiada na sprzętach. W przypadku kuchni otwartej na salon sprawy są o tyle skomplikowane, że brud i osad mogą dosięgnąć mebli wypoczynkowych. Poza sprawną wentylacją, w każdej kuchni powinien znaleźć się odpowiedni okap, który będzie pochłaniał powstającą w procesie gotowania parę. Urządzenie to niweluje także problem tłustych plam i osadów, które nie tylko są nieestetyczne i trudne do usunięcia, ale są też siedliskiem kurzu i brudu. Ciekawym rozwiązaniem są bezdotykowe rozwiązania, które umożliwiają domownikom obsługę za pomocą gestów.

Funkcjonalne oświetlenie

W kuchni otwartej barwa światła emitowanego powinna być taka sama jak barwa w salonie. Dzięki temu uzyskamy harmonijny nastrój. Ponadto ważne jest, aby lampy zamontowane w kuchni po włączeniu nie raziły w oczy osób odpoczywających w salonie i odwrotnie. Światło z przestrzeni wypoczynkowej nie może utrudniać przygotowywania potraw. Planując oświetlenie w kuchni zamkniętej dobrze jest zwrócić uwagę na newralgiczne punkty. Są bowiem strefy, które powinny być dobrze oświetlone jak chociażby blat roboczy. Światło w kuchni ma szczególne znaczenie, jeśli wnętrze nie ma okien bądź są jest niewielkie. Dzięki niemu posiłki, które przygotowujemy wyglądają na bardziej apetyczne, a nam pracuje się znacznie wygodniej. Wśród rodzajów oświetlenia jest zarówno oświetlenie górne, główne oraz punktowe nad blatem roboczym i na ścianach.