Jak na uroczysku

Błotnisty teren tworzy się tam, gdzie jest wysoki poziom wód gruntowych i zbita gliniasta gleba. Nie chcą na nim rosnąć iglaki, nie nadaje się do uprawy wielu popularnych kwiatów, nie ma też co marzyć o udanych zbiorach warzyw. Po roztopach i deszczach trudno po nim przejść, nie zapadając się po kostki. Jednak właśnie w takich miejscach powstają przepiękne, klimatyczne zakątki. Wilgoć można zaprząc w służbę ogrodu i sprawić, że jej nadmiar nie zagrozi miejscom przeznaczonym na rabaty, warzywnik i trawnik, oszczędzi też ścieżki, placyki i podjazdy. Sposobów osuszenia terenów jest kilka. Który trzeba zastosować? To zależy od rzeźby terenu, poziomu wód gruntowych, przepuszczalności gleby i oczywiście naszych planów. Najpierw warto dokładnie poznać warunki wodne panujące w naszym ogrodzie. Tworzenie się kałuż po każdym deszczu nie przesądza o wysokim poziomie wód gruntowych, bo może wynikać wyłącznie ze słabej przepuszczalności gleby. Na piaszczystych glebach bajorka nie robią się nawet w czasie długotrwałych ulew, natomiast gliniastą ścieżkę już drobny deszczyk przemienia w śliskie grzęzawisko. Warto więc w okresie, kiedy nie ma deszczu, w najniższym punkcie ogrodu wykopać spory dół (ale nie głębszy niż metr). Jeśli poziom wody gruntowej będzie wysoki, pojawi się ona na jego dnie już w czasie kopania albo następnego dnia. Generalnie poziom wód najwyższy jest wiosną, a latem się obniża. Różnica może być znaczna - nawet powyżej metra. Oceny warto więc dokonać w czasie krytycznym - po roztopach.

Rośliny do podziwiania

Podmokły teren, a więc taki, gdzie woda gruntowa znajduje się tuż pod jego powierzchnią, przeznaczamy wyłącznie dla roślin bagiennych. Jest wśród nich kilka drzew: wierzby, brzoza brodawkowata, a z iglaków: cypryśnik błotny i metasekwoja. Gatunki te osuszają teren, więc tam, gdzie wilgoci jest nadmiar, spiszą się idealnie. Oczywiście, trzeba liczyć się z tym, że mogą osiągnąć spore rozmiary. Jedynie wierzby dość dobrze znoszą przycinanie i można kontrolować ich wzrost. Drzewa podsadzone np. paprociami lub trawami stworzą namiastkę naturalnego zagajnika. Jeśli nie odpowiadają nam dzikie zakątki, wybierzmy derenie lub kaliny, które dobrze komponują się ze szlachetnymi odmianami kwiatów. Tam, gdzie jest wilgotno, ale nie grząsko, poradzi sobie całkiem spora grupa krzewów i krzewinek: barwinek, bukszpan, krzewuszka, hortensja, mahonia, ostrokrzew, rododendron, runianka, a z pnączy bluszcz i hortensja pnąca. Ziemię podmokłą lubią też atrakcyjne byliny. Zdajmy się na nie, zwłaszcza gdy ogród jest niewielki. Wiele z nich, np. sadźce, parzydło leśne i kosaciec żółty, należy do gatunków bardzo okazałych i pięknie ulistnionych, dających efekt bujnej zieleni. Jest też sporo uroczo kwitnącego drobiazgu z kaczeńcami (knieć błotna), niezapominajkami i pierwiosnkami na czele. Te możemy wykorzystać do obsadzenia obrzeży naszego ogrodowego mokradła. Pamiętajmy, by na podmokłym gruncie ścieżki były lekko podniesione ponad jego poziom - nie będą wtedy szybko rozmiękać i umożliwią dogodniejszy dostęp do zdobiących go roślin.

Rośliny na mokrą glebę

Pożyteczne oczka

W obniżeniach terenu, gdzie cały czas stoi woda, warto założyć mały staw. Będzie ciekawym urozmaiceniem ogrodu i pomoże osuszyć pozostałą jego część. Powinien znajdować się w szerokiej niecce, wokół której należy podnieść otaczający teren o dodatkową warstwę przepuszczalnej próchnicznej gleby. Następnie tak profilujemy spadki, by woda z całego terenu swobodnie spływała do stawu. Na ciężkich, słabo przepuszczalnych glebach dodatkowo może zajść potrzeba rozprowadzenia w ogrodzie systemu rur drenarskich. W niecce teren wokół stawu po większych deszczach będzie się zamieniał w mokradło, więc sadzimy tam rośliny bagienne. Część podwyższona nadawać się będzie na trawnik i typowe rabaty. Zamiast do oczka wodę z rur drenarskich można skierować do studni chłonnej lub poza posesję, np. do rowu melioracyjnego. Odprowadzanie jej na teren utwardzony i na działki sąsiednie jest zabronione.

Rośliny bagienne - z korzeniami w wodzie