Suche murki
Ogrodowy murek nietrudno przeobrazić w wertykalny ogródek. Doskonale sprawdza się na nim rośliny, które zazwyczaj sadzimy na skalniaku.
Murki zamiast skarpy
Murki wznosimy zwykle w pochyłym terenie, gdzie nie ma miejsca na łagodną skarpę. Wówczas, by zyskać płaski teren np. na kącik do relaksu, zwykle ścinamy jej dolny fragment, a osuwające się masy ziemi zabezpieczamy kamienną ścianką. Murki często dzielą też ogrodowe skarpy na tarasy lub umacniają podwyższone rabaty. Wznosimy je, nie używając zaprawy (powstają wówczas murki suche) lub łącząc kamienie zaprawą (w murkach murowanych). Gdy zależy nam na efekcie ukwieconej ścianki, wybierzmy to pierwsze rozwiązanie.
Na zdjęciu powyżej: Ten suchy murek to prawdziwy ogródek wertykalny. U jego podstawy rosną m.in. dzwonki karpackie, goździki i rozchodniki, w szczelinach skalnice i rojniki, a na koronie - kwitnące posłonki, bodziszki i lawenda
Na zdjęciu powyżej: Tę skarpę umacnia malowniczy murek z brył piaskowca. W szczelinach posadzono kolorowe
Jak zbudować suchy murek?
Murki suche można wznosić przy łagodnych skarpach (o wysokości do 120 cm). Budując je, przestrzenie między kamieniami wypełniamy żyzną ziemią ogrodniczą (zamiast zaprawy), która umożliwi roślinom rozwój. Konstrukcja będzie stabilna, jeśli idealnie dopasujemy wszystkie kamienne elementy, a grunt, na którym stawiamy murek, nie będzie miękki i osiadający. Zbyt sypką, ustępującą pod naciskiem ziemię trzeba wcześniej solidnie ubić ubijakiem (ręcznym lub wibracyjnym). Do budowy suchego murka najlepiej użyć kamieni o płaskich, równoległych do siebie powierzchniach, co ułatwi ułożenie poziomych warstw. Najlepiej nadają się do tego celu miękkie piaskowce, wapienie i łatwo wietrzejące tufy wulkaniczne. Z biegiem czasu tworzą się w nich zagłębienia i szpary zapełniające się pyłem, piaskiem i ziemią, a w takim podłożu łatwo ukorzeniają się rośliny. Pamiętajmy też, że murki wykonane z miejscowego kamienia ładnie wpiszą się w otoczenie.
Na zdjęciu powyżej: Niski murek z cegieł i tufów wulkanicznych w "paski" z trawy kostrzewy. Niżej dzwonki i zawciąg
Na zdjęciu powyżej:Układana bez zaprawy ścianka pasuje do tego naturalistycznego zakątka i dodaje mu kameralności
Niskie murki
Niskie murki (do 60 cm) nie wymagają specjalnych fundamentów. Wystarczy pierwszą warstwę kamieni zagłębić w gruncie na ok. 20 cm, ubijając wcześniej dno wykopu. W przypadku wyższych konstrukcji niezbędna jest podbudowa z 30-40-centymetrowej warstwy grubego żwiru lub tłucznia oraz solidnego kamienia umieszczonego w podłożu, a pełniącego funkcję podstawy. Dno wykopu musi opadać w kierunku skarpy, by umożliwić lekkie odchylenie murka od pionu (o 10-15%). Pamiętajmy też o umieszczaniu w konstrukcji (co 2-3 warstwy) kamieni dłuższych od pozostałych (tzw. wiązarów), których końce zakotwiczą się w ziemi za murkiem. Ścianka będzie trwalsza, jeśli kamienie ułożymy naprzemiennie, tak by pionowe szczeliny kolejnych warstw nie schodziły się ze sobą. Na koniec wypełniamy je ziemią, wbijając ją młotkiem pod kamienie. Później sypiemy na nie dodatkową warstwę ziemi, osadzając w niej kamienie kolejnej warstwy. Gdy konstrukcja ma podpierać skarpę lub bok tarasu, wsypujemy za murek (u jego podstawy) drenaż ze żwiru lub tłucznia. W wilgotnym terenie układamy za nim rurki drenarskie odprowadzające nadmiar wody.
Na zdjęciu powyżej: Tutaj ścięto część skarpy, by uzyskać płaski teren na trawnik. Uskok zabezpieczono murkiem z cegły
Na zdjęciu powyżej: Ciemne kostki sjenitu są dobrym tłem dla języczników - paproci o jasnozielonych liściach
Jak sadzić na suchym murku?
Aby na naszym murku można było posadzić kwiaty, pomiędzy kamieniami należy zostawić szersze spoiny i otwory (o szerokości 5-10 cm). Powinny się one łączyć z gruntem po drugiej stronie murka i być pochylone w kierunku skarpy (by nie wypadała z nich ziemia). Wypełniamy je podłożem i sadzimy mało wymagające rośliny, najlepiej przeznaczone do skalnych ogródków oraz niskie (do 30 cm) rabatowe, uwzględniając ich wymagania (zwłaszcza co do światła). Ze względu na niewielką ilość gleby, z której rośliny mogą czerpać składniki mineralne, konieczne będzie ich nawożenie, najlepiej dolistne.
Na zdjęciu powyżej: Rośliny (różne odmiany żagwinów i rozchodniki) rosną zdrowo i bujnie w szczelinach między kamieniami
Na zdjęciu powyżej: Na koronie murka ułożonego z kamiennych łupków zamieszkały wytrzymałe rozchodniki
Rośliny na suche murki
Murki kwiatowe najlepiej obsadzać roślinami tworzącymi poduszki lub kępy (np. astrami, goździkami, żagwinami, rogownicą, smagliczką, wiesiołkami, ubiorkiem, gęsiówką). Większość z nich lubi miejsca suche i słoneczne, murek powinien więc mieć ekspozycję południową, południowo-zachodnią lub południowo-wschodnią. Roślin lubiących kwaśne podłoże nie sadźmy w sąsiedztwie skał wapiennych; lepiej zdecydować się na gatunki dobrze rosnące na podłożu o odczynie zasadowym (np. aster alpejski, bodziszek dalmacki, dębik ośmiopłatkowy, dzwonek karpacki, goryczka bezłodygowa, kupidynek błękitny). Sadzimy je w szczelinach wąską szufelką, ziemię wokół uciskamy i podlewamy. Chcąc zapewnić im odpowiednią ilość wilgoci (zwłaszcza w okresie suszy), po podlaniu obsypujemy je spulchnioną ziemią, a w szczeliny wciskamy płaty mchu torfowca - będą stabilizować rośliny, chronić je przed upałem i zatrzymywać wilgoć.
Na zdjęciu powyżej: Dzwonek karpacki (Campanula carpatica)
Na zdjęciu powyżej: Smagliczka skalna (Alyssum saxatile)
Murki z innych materiałów
Można i tak... Murki suche mogą być wznoszone na różne sposoby i z różnych materiałów - nie tylko z kamieni, ale także z gotowych betonowych prefabrykatów, np. z donic gazonowych i innych kształtek przystosowanych do wypełniania ziemią. Coraz popularniejsze są też gabiony (czyli stalowe kosze najczęściej wypełniane kamieniami) oraz murki z odzysku, na przykład wykonane z pustaków czy starej cegły rozbiórkowej.
Na zdjęciu powyżej: Gotowe betonowe elementy z miejscem na podłoże i rośliny tworzą oryginalną ukwieconą ścianę
Na zdjęciu powyżej: Mur z drobnych elementów (tu: cegły rozbiórkowej) warto wzmocnić zaprawą..
Krok po kroku jak zbudować suchy murek
1. Nasz murek będzie miał wysokość około metra, wymaga więc podbudowy z ubitego drobnego tłucznia (wystarczy warstwa 30-50 cm). Ubijamy ją ręcznym ubijakiem.
2. Na podbudowie układamy warstwy kamieni, starając się, by pionowe spoiny nie stykały się ze sobą. Każdą kolejną warstwę (wierzch i szczeliny) zasypujemy ziemią.
3. Pomiędzy kamieniami pozostawiamy szczeliny i otwory dla roślin łączące się z gruntem po drugiej stronie murku. Wypełniamy je ziemią i sadzimy rośliny.
Skomentuj:
Suche murki