Heliokonie [Przegląd odmian]

Pochodzenie Helikonii

Kolebką helikonii są tropikalne lasy obu Ameryk i wysp Pacyfiku. Najmniejsze ich gatunki dorastają do metra, rekordzistki mogą być pięć razy wyższe. Rosną w górę, wydłużając tzw. pseudołodygi powstające z nasad kolejno rozwijających się długo-ogonkowych liści. Kwitną fascynująco - ich wyprostowane lub zwisające kłosy niekiedy mają ponadmetrową długość i nawet w gęstwinie zieleni lśnią jaskrawymi kolorami. Składają się z pęczków wąskich kwiatów (podobnych jak u bananowców), które wyrastają z liści podkwiatkowych podobnych do szczypców kraba lub dzioba papugi.

Na zdjęciu powyżej: Helioconia rostrata 'Dwarf' jest popularną miniaturką dzikiego gatunku. Jej kwiatostany rozwijają się pod liśćmi.

Ciasno w doniczkach

W naturze helikonie wykazują wyjątkową ekspansywność - pojedyncze rośliny potrafią szybko przemienić się w gęsty zagajnik. W pojemnikach rosną gorzej i są znacznie niższe niż w naturze.

Jest jednak gatunek, który całkiem dobrze radzi sobie w mieszkaniu - to Heliconia psittacorum, popularnie zwana papuzim kwiatem. To głównie ona i pochodzące od niej mieszańce międzygatunkowe trafiają na międzynarodowe giełdy roślin doniczkowych. Stanowią grupę niewysokich odmian tworzących wyprostowane wierzchołkowe kłosy. U jednych kwiatki (do 4,5 cm dł.) i wąskie liście podkwiatkowe ułożone są skrętolegle, u innych - dwubocznie. Mają pomarańczowe, czerwone, żółte i różowe odcienie, a końce kwiatków - często ciemnozielony koniuszek. Ich duże kępy mogą kwitnąć nawet przez cały rok.

Liście helikonii dzięki olbrzymim rozmiarom też wyglądają bardzo dekoracyjne. Na ogół są jednolicie zielone, ale np. u odmian H. indica mają miedziane lub purpurowe paski.

1. Heliocania Chartacea 'Sexi Pink'

2. Helioconia Stricta

3. Helioconia Bihai 'Purple Throati'

Do podziału

Helikonie tworzą kłącza podobne do kłączy pacioreczników. Rozwijają się na nich nowe odrosty, które możemy wykorzystać, żeby odmłodzić i rozmnożyć rośliny. Robimy to przy okazji przesadzania. Delikatnie odrywamy dobrze ukorzeniony odrost, a jeśli na oddzielonej części kłącza nie ma korzeni, lepiej poczekać, aż nieco podrośnie. Sadzonkę umieszczamy w doniczce na tyle dużej, by od kłącza do ścianki naczynia było ok. 10 cm. Doniczkę stawiamy w cieple i w półcieniu, a roślinę nakrywamy namiocikiem z bezbarwnej torebki foliowej z kilkoma małymi otworami u góry. Tak zabezpieczona potrzebuje niewiele wody. Zwykle po 2-3 tygodniach zaczyna rosnąć i osłonę możemy usunąć. Na kwiaty trzeba poczekać blisko rok. Przekwitłe pędy wycinamy, a liście - dopiero wtedy, gdy żółkną. Przy przesadzaniu usuwamy najstarsze części kłączy.

Na zdjęciu powyżej: Helikonie zapylane są przez kolibry lub nietoperze. Później z buławkowatych podstaw kwiatów powstają niebieskie kuliste owoce.

Co lubi papuzi kwiat

Obszerna donica. Kupioną helikonię od razu przesadźmy do sporo większej donicy, w której kłącza będą mogły się rozrastać. Zmieniajmy ją co 2-3 lata wiosną lub dzielmy i rozsadzajmy roślinę.

Puszyste podłoże. Ziemia powinna trzymać wilgoć, ale jednocześnie być dobrze napowietrzona. Torf, w którym rosną zakupione okazy, łatwo się zbija. Wymieńmy go więc np. na świeżą ziemię do kwiatów zmieszaną z identyczną porcją torfu i gruboziarnistego piasku.

Stabilne lokum. Lekką donicę umieśćmy w ciężkiej osłonce, w której wysoka roślina nie będzie się przewracać.

Słoneczne miejsce. W upały na parapecie południowego okna roślina może ulec poparzeniu. Jeśli jednak będzie jej za ciemno, przestanie kwitnąć.

Ciepło. W dzień odpowiednia temperatura to 18-27°C, w nocy nieco niższa. Chłód poniżej 13°C szkodzi roślinie.

Na zdjęciu powyżej: Heliconia Psititacorum 'Lady Di'

Jak pielęgnować

Regularne podlewanie. Latem helikonia potrzebuje więcej wody, zimą mniej. Nie można dopuszczać ani do przeschnięcia podłoża, ani do zalania korzeni. Do podlewania używajmy miękkiej wody, np. przegotowanej i odstałej kranówki.

Wilgotne powietrze. W suchym powietrzu brzegi liści zamierają. Podczas sezonu grzewczego lub upałów roślinę trzeba więc zamgławiać.

Dokarmianie. Wiosną i latem co 2 tygodnie zasilajmy helikonię podwójnie rozcieńczoną odżywką do roślin kwitnących lub wiosną zaaplikujmy do ziemi nawóz długo działający. Nadmiar soli mineralnych pali korzenie.

Na zdjęciu powyżej: Heliconia Psititacorum 'Olimpic Dream' w doniczce dorasta do 90 cm. W domu kwitnie głównie wiosną i latem.