Chryzantemy bylinowe
Zwykle chryzantemy kupujemy jako kwiaty sezonowe. Istnieją jednak ich odmiany, które mogą zdobić ogród wiele lat.
Chryzantemy na rabacie
W tych dniach sporo mamy do czynienia z chryzantemami - cieszymy się okazami kwitnącymi w pojemnikach i na rabatach, kupujemy na groby. Czy naprawdę musimy je wyrzucić, gdy przekwitną? Nie, jeśli należą do odmiany odpornej na mróz. W wielu polskich ogrodach nadal uprawia się stare, sprawdzone chryzantemy, które dobrze zimują na rabatach. W ostatnich latach pojawiły się również nowe mieszańce wyhodowane specjalnie na rabaty - w ciekawych kolorach i o bardziej zwartym pokroju. Jest więc w czym wybierać.
Na zdjęciu powyżej: Zimujące odmiany chryzantem rozrastają się po kilku latach w spore kępy. Na zdjęciu: 'Bronze Gemle' w pełni kwitnienia
Na zdjęciu powyżej: Jeśli nie mamy pewności, czy zakupione chryzantemy są odporne, przenieśmy je na zimę do piwnicy
http://www.e-ogrody.pl/Ogrody/56,113645,16822633,chryzantemy-na-rabacie,,1.html
Chryzantema odporna na przymrozki
Bylinowe chryzantemy to jedne z ostatnich kwiatów jesieni, a na dodatek bardzo trwałe, utrzymujące się na pędach przez kilka tygodni. Najwcześniejsze odmiany zakwitają już pod koniec sierpnia, a najpóźniejsze - w październiku. Gdy jest dość ciepło, kwitną do końca listopada, gdyż lekkie przymrozki wcale ich nie niszczą. A jeśli zima przyjdzie wcześniej, kwiaty można ściąć i wstawić do wazonu - będą ozdobą kilka tygodni. To, co nazywamy kwiatem chryzantemy, to w istocie kwiatostan - koszyczek. U chryzantem występują koszyczki pełne, półpełne i pojedyncze, a ich paleta barw jest bardzo bogata (nie ma w niej tylko odcieni niebieskiego).
Na zdjęciu powyżej: Rabata z chryzantemami dopiero jesienią staje się ozdobą ogrodu. Dlatego pomiędzy nimi warto posadzić kwitnące o wiele wcześniej krokusy czy zawilce gajowe.
Na zdjęciu powyżej: 'Starlet' ma łyżeczkowate kwiaty kwitnące wiele tygodni
Ponadto odmiany tych roślin dzielimy na wielko-, średnio- i drobnokwiatowe. Te odporne na mróz należą do dwóch ostatnich grup. Jak wykazały badania, do najbardziej wytrzymałych zaliczane są: 'Ali Baba', 'Copycat', 'Devotion', 'Izis', 'Primrose Button', 'Starlet', 'Tip Top', 'Yellow Spoon'. Wszystkie chryzantemy mają wzniesiony pokrój i rozgałęzione pędy, jednak poszczególne mieszańce różnią się wysokością, która może wynosić od 30 cm do 1,5 m.
Chryzantema - stanowisko
Stanowisko dla chryzantem powinno być w pełni oświetlone. Warto je umieścić wśród kwitnących jesienią wrzosów i traw oraz astrów wieloletnich - marcinków. Ponieważ chryzantemy późno rozpoczynają wzrost, pomiędzy ich kępami można posadzić wiosenne rośliny cebulowe czy zawilce gajowe, których części nadziemne zanikają latem. Niskie odmiany (do 30 cm), takie jak żółto-pomarańczowa 'Starlet', możemy sadzić na obrzeżu kompozycji. Średnie (50-100 cm), jak czerwona 'Carmen', dobrze spiszą się jako rośliny wypełniające rabatę, natomiast najwyższe (ponad 1,5 m), np. bordowo-fioletowa 'Skandynawska', powinny się znaleźć na jej zapleczu.
Na zdjęciu powyżej: 'Bella Gold' kwitnie aż do listopada
Na zdjęciu powyżej: Kępy chryzantem warto sadzić w pobliżu iglaków, które zimą będą stanowić dodatkową osłonę przed mrozem
Chryzantema jadalna
Zarówno kwiaty i paczki, jak zielone części chryzantem są jadalne. Suszone lub świeże płatki można zaparzać z herbatą, a młode liście i górne części pędów dodawać do sałatek.
Jak pielęgnować chryzantemy
Podłoże i sadzenie: Młode chryzantemy najlepiej sadzić w gruncie wiosną, ale podłoże dla nich warto użyźnić już jesienią, przekopując jego górną warstwę z dobrze rozłożonym obornikiem bądź kompostem.
Podlewanie: Przez cały sezon wegetacyjny dbamy o utrzymanie wokół roślin stałej wilgotności gleby.
Przycinanie: Świeżo posadzone sadzonki przycinamy lub uszczykujemy (obrywamy czubki pędów paznokciem) w czerwcu, by lepiej się rozkrzewiły. Zaraz po kwitnieniu (jesienią) skracamy łodygi na wys. 10-15 cm nad ziemią.
Nawożenie: Wiosną i latem kilkakrotnie nawozimy chryzantemy odżywką do kwiatów ogrodowych. Nie jest to konieczne, jeśli dodaliśmy obornik.
Okrywanie: W pierwszym roku po posadzeniu chronimy rośliny przed mrozem gałązkami roślin iglastych.
Odmładzanie: Co 3-4 lata, na wiosnę, wykopujemy, dzielimy i przesadzamy kępy chryzantem.
Na zdjęciu powyżej: 'Showtime' to ogrodowa odmiana o dość dużych kwiatach, dorastająca do 60 cm
Warto wiedzieć o chryzantemach
Botaniczny rodzaj chryzantema (Chrysanthemum) należy do rodziny astrowatych i obejmuje około 50 gatunków. Występują one głównie w Chinach, Japonii, Korei i Mongolii. W naszych ogrodach (a także pod osłonami) uprawiamy głównie chryzantemę wielkokwiatową, która jest gatunkiem mieszańcowym i ma mnóstwo odmian.
Na zdjęciu powyżej: 'Showtime pink' jaśnieje w miarę rozwoju kwiatostanów.
Na zdjęciu powyżej: 'Havel' ma kwiatostany w typie anemonowym
Gdzie kupimy mrozoodporne chryzantemy
Rośliny te dostępne są w centrach ogrodniczych i w sklepach internetowych: www.fiolekafrykanski.eu, www.chryzantemy.pl, www.sklep-chryzantema.com.
Artykuł pochodzi z listopadowej Magnolii, która jest już do kupienia w kioskach
Red.
Skomentuj:
Chryzantemy bylinowe