Rajskie jabłonie. Najlepsze gatunki i odmiany ozdobnych jabłoni do małych i dużych ogrodów. Drzewo atrakcyjne cały rok

Wiosną jabłoniowy sad to zachwycające zjawisko. Widok koron drzew przypominających biało-różowe chmurki, zapach kwiatów i melodyjne brzęczenie zapylających je pszczół (dzięki którym drzewa rodzą później owoce) oddziałuje na wszystkie zmysły. Ten czas jest dosyć krótki, bo trwa tydzień lub dwa, ale możemy go przedłużyć, sadząc w ogrodzie dekoracyjne jabłonki, popularnie zwane rajskimi.

Barwny kalejdoskop

Ozdobnych jabłoni jest mnóstwo Wszystkie upiększają ogród przez większość sezonu. Najpierw obficie kwitną, potem tworzą dekoracyjne owoce. Dodatkowo jesienią ich liście pięknie się przebarwiają na żółto, pomarańczowo lub purpurowo, co w połączeniu z licznymi jabłkami w podobnych odcieniach sprawia wrażenie, jakby drzewa płonęły.

Które odmiany wybrać? Większość tworzy kwiaty w odcieniach różu, np. pojedyncze, jak "Kelsey", albo ciemniejsze, półpełne, jak "Van Eseltine". Są też odmiany o kwiatach białych, jak "Evereste" (inaczej "Perpetu") czy "Adirondack", albo o czerwonych kwiatach i liściach, np. "Royalty" i "Profusion".

Ciekawym zjawiskiem u jabłoni jest również zmienność barw kwiatów. Często pąki przed rozwojem są kuliste i purpurowe, ale płatki stopniowo bledną, a przed opadnięciem stają się białe, tak jak to się dzieje np. u odmiany "Professor Sprenger".

Do małych i dużych ogrodów

Poszczególne odmiany ozdobnych jabłoni różnią się znacznie siłą wzrostu. Największe (jak "Kelsey" i "Dolgo") osiągają wysokość do 8 m i w związku z tym wymagają sporo miejsca w ogrodzie, zwłaszcza że ich luźne korony są dosyć szerokie. Do mniejszych ogrodów doskonałe są: "Ola" (ok. 5 m), "Royal Beauty" (3-4 m) i karłowa "Tina", często sprzedawana jako drzewko na pniu.

Ozdobne jabłonie mają bardzo rozmaite pokroje. Oprócz koron szerokich i zaokrąglonych, jak u "Eleyi", "Evereste" czy "Royalty", do wyboru są drzewka o parasolowatym kształcie, takie jak "Fontana" i "Pendula", a także formy stożkowate.

Matki rajskich jabłoni

Rosnące w sadach jabłonie uprawiane od wieków dla smacznych jabłek, czyli tzw. odmiany konsumpcyjne, określane są ogólnie jako jabłoń domowa (Malus domestica). Kilka gatunków o obfitym kwitnieniu i długo utrzymujących się małych owocach dało początek odmianom ozdobnym.

Jedną z nich jest jabłoń purpurowa (Malus × purpurea) o czerwonych kwiatach i owocach. Inne to jabłoń jagodowa (M. baccata), niska (M. pumila) oraz kwiecista (M. floribunda). Już w ubiegłym stuleciu mogliśmy się poszczycić polskimi, odpornymi na mróz ozdobnymi odmianami jabłoni, takimi jak choćby "Kobendza", "Makowiecki", "Fryderyk Chopin", "Szafer" oraz "Rogów", które różnią się barwą kwiatów i jabłuszek.

Tajniki uprawy

Stanowisko: Jabłonie sadzimy w miejscach dobrze nasłonecznionych. W zacienionych kwitną słabo.
Podłoże. Najlepsze jest żyzne, przepuszczalne i niezbyt suche, chociaż może też być zwykła gleba ogrodowa, lekko kwaśna lub obojętna.
Woda: W pierwszym sezonie po posadzeniu dbamy, by podłoże było stale wilgotne. Gdy panuje susza, podlewamy także starsze okazy.
Temperatura: Większość odmian dekoracyjnych jest
dosyć odporna na mróz.
Nawożenie: W pierwszych 2-3 latach po posadzeniu zasilamy jabłonie nawozem do ogrodu.
Zagrożenia: Przeciwko parchowi stosujemy Nordox 75 WG lub Syllit 65 WP. Mszyce zwalczy Decis Ogród 015 EW lub Mospilan 20 SP.

Forma na życzenie

W ogrodzie sadzimy ozdobne jabłonie pojedynczo albo zestawiamy ze sobą kilka okazów różnych odmian w taki sposób, by uzyskać kompozycję kwitnącą i owocującą w różnych kolorach. Drzewa te nadają się także na szpalery, które można dowolnie formować. Jeśli użyjemy odmian o wąskim pokroju, powstanie płaski szereg prawie bez przycinania. Z jabłoni można też stworzyć tzw. palmetę tuż przy ścianie domu, rozpinając płasko gałęzie na kształt wachlarza, a wycinając wszystkie odstające od ściany.

Kwiaty jabłoni są bogatym źródłem nektaru i pyłku dla pszczół, a rajskie jabłuszka to przysmak kosów i kwiczołów. Nadają się też na przetwory.