Parocja. Twarda choć delikatna. Drzewa

Parocja perska (Parrotia persica) należy do rodziny oczarowatych (Hamamelidaceae), a jej nazwa upamiętnia niemieckiego przyrodnika i podróżnika F. W. Parrota. Pochodzi z północnego Iranu, gdzie rośnie na terenach górskich do wysokości 700 m n.p.m. W trzeciorzędzie zasiedlała całą dzisiejszą zachodnią Europę, aż po Spitsbergen. Zyskała przydomek "żelaznego drzewa", a to ze względu na wyjątkowo twarde i trwałe drewno. W XIX stuleciu wykorzystywano je w przemyśle, m.in. do wyrobu czółenek tkackich.

Około 1840 roku parocja trafiła do Kew Gardens, a później do kolekcji ogrodów botanicznych i arboretów w Europie. Do Polski dotarła najprawdopodobniej na początku XX wieku. Najpierw sprowadzono ją do ogrodu botanicznego we Wrocławiu, potem do Arboretum Kórnickiego oraz ogrodów botanicznych w Poznaniu i Krakowie. Obecnie można ją spotkać także w parkach miejskich, m.in. w Szczecinie.

PERŁA W KORONIE

Parocja rośnie powoli (dobrze się więc sprawdza w niewielkich ogrodach) - po 15 latach osiąga ok. 9 m wysokości. Początkowo pokrój ma wąski, z czasem staje się rozłożysta. Pień jest krótki, konary wyrastają bardzo nisko. U starszych drzew boczne gałęzie zwieszają się i mogą się zakorzeniać. Gałęzie mogą się ze sobą zrastać, zarówno na tym samym drzewie, jak i na sąsiadujących.

Kora, początkowo gładka i brązowa, u starszych egzemplarzy jest szara i złuszcza się płatami jak u platanów. Skórzaste, lśniące liście (ok. 10 cm długości) kształtem przypominają muszle. Rozwijają się często już w kwietniu. Za młodu są czerwonawe, potem zielenieją, a jesienią wspaniale się przebarwiają i utrzymują się na drzewie aż do mrozów. Podobnie jak inne rośliny z rodziny oczarowatych parocja zakwita na przedwiośniu, przed rozwojem liści. Kwiaty są delikatne, bez płatków, ale dekoracyjne dzięki karminowym pylnikom. Owoce - zdrewniałe, dwukomorowe torebki - pojawiają się we wrześniu.

W CIEPLE I WILGOCI

Stanowisko dla parocji powinno być ciepłe, słoneczne lub tylko nieco ocienione, osłonięte od wiatru, a gleba żyzna, nieprzesychająca, ale przepuszczalna, o lekko kwaśnym odczynie. Podczas suchych letnich dni drzewo wymaga podlewania. Na choroby nie jest podatne, nie wymaga także cięcia, poza sporadycznym wycinaniem pędów krzyżujących się lub przemarzniętych oraz usuwaniem dolnych gałęzi.

Parocja znosi mrozy do -20 st. C, dlatego dobrze rośnie głównie w zachodniej Polsce. Na terenach o ostrzejszym klimacie wymaga zabezpieczania na zimę, przynajmniej przez kilka pierwszych lat. Trzeba też zawsze okrywać świeżo posadzone okazy.

INFO

'VANESSA' I 'PENDULA'

Sporadycznie w szkółkach spotkać można dwie odmiany. 'Vanessa' ma bardziej zwartą, jajowatą koronę i zaczyna się wcześniej przebarwiać jesienią. 'Pendula' rośnie wolniej, a jej gałęzie opadają ku samej ziemi.