Dławisz okrągłolistny (Celastrus orbiculats). Pnącze atrakcyjne cały rok

Nasz ekspert
dr Magdalena Narkiewicz, biolog

Dławisz ceniony jest przede wszystkim za urodę owoców.

Tylko jedno pnącze potrafi jesienią i zimą przystroić w sznury barwnych korali pergolę, nieciekawy mur, a nawet koronę drzewa. To dławisz okrągłolistny (Celastrus orbiculats). Wiosną wypuszcza długie proste wąsy, które, gdy tylko znajdą podporę, np. słupek lub gruby pęd, mocno się wokół niej okręcają. Jego roczne przyrosty bez trudu osiągają długość 2-3 m. Gęsto obrastają okrągławymi lub eliptycznymi liśćmi, a na dwuletnich pędach dodatkowo rozwijają się drobne kwiaty dostarczające pszczołom pokarmu. Latem dławisz spełnia jedynie funkcję zielonej kurtyny. Jesienią przechodzi gruntowną przemianę.

TOWARZYSTWO ŻEŃSKO-MĘSKIE

Dławisz jest dwupienny, czyli istnieją okazy męskie i żeńskie. Jedne i drugie bujnie rosną i, choć żeńskie kwiatki mają słupki, a męskie jedynie pylniki, wyglądają podobnie. Równie pięknie złocą się też jesienią. Ale gdy stracą liście, męskie rośliny pozostają nagie, żeńskie zaś stroją się w korale. Dekoracyjne owoce wiszą na gałązkach przynajmniej do połowy zimy, zanim nie opadną lub nie znikną w ptasich dziobach (ludziom mogą zaszkodzić). Dlatego okazy żeńskie uważa się za atrakcyjne i przeznacza dla nich eksponowane, nasłonecznione stanowiska. Zadaniem egzemplarzy męskich jest jedynie dostarczanie pyłku.

NIE TRZEBA MU DOGADZAĆ

Dławisz ma małe wymagania, znosi mróz i nie choruje. Polecany jest na gleby ubogie, gdyż na żyznych sprawia kłopoty swymi rozmiarami (osiąga dł. 12 m), choć można go przycinać. Wierne kopie rośliny łatwo uzyskamy z odrostów korzeniowych lub robiąc odkłady. Natomiast siewek dławisza nie warto uprawiać, bo dopiero po kilku latach się okazuje, czy i jak obficie zdolne są kwitnąć. Więcej informacji o dławiszu na znajduje się na stronie clematis.com.pl.

WIOSNA: W maju i czerwcu na okazach dławisza okrągłolistnego żeńskiej odmiany 'Diana' tworzą się niepozorne, ale bardzo liczne kwiaty. Żeby zostały zapylone, potrzebują dostawy pyłku z męskiego okazu.

LATO: Po zapyleniu słupki pęcznieją i powstają z nich kuliste, początkowo zielone owoce.

JESIEŃ: We wrześniu liście dławisza przebarwiają się złociście. Owoce osiągają średnicę ok. 7 mm i stają się intensywnie żółte. Te, które dojrzały, zaczynają pękać i rozchylać skórzaste osłonki.

ZIMA: Owoce 'Diany' gubią skórzaste "płatki" i jaskrawymi czerwonoróżowymi osnówkami zapraszają ptaki na posiłek.

INNE DŁAWISZE

Dwupienny dławisz amerykański (C. scandens) w naszym klimacie osiąga dł. 7 m (2-3 razy mniejszą niż w naturze) i słabo owocuje. Podobnie rośnie pochodzący z Chin dławisz Rosthorna (C. rosthornianus, inaczej C. loeseneri). Jego zaletą jest jednopienność - każdy okaz tworzy owoce. Z kolei indyjski Celastrus paniculatus, tzw. drzewo intelektu, słynie z nasion służących do produkcji oleju, który usprawnia pracę mózgu.