Klon pospolity (Acer platanoides). Uprawa i pielęgnacja klonu

Klon pospolity (Acer platanoides), z którym zaprzyjaźnieni jesteśmy w naszym kraju od dziecka, to przedstawiciel wielkiej rodziny liczącej ponad 100 gatunków, rozproszonych na północnej półkuli (w Europie, Azji, Ameryce Północnej i północnej Afryce). Nasz klon jest drzewem, które budzi podziw i przyciąga wzrok szczególnie w okresie złotej polskiej jesieni, kiedy to cieszy fantastycznymi kolorami liści, a dzieciakom daje do zabawy swoje nasiona - skrzydlate "noski".

KLON POSPOLITY JEST WYSOKI, ZGRABNY I DŁUGOWIECZNY

Liście klonu, stosunkowo duże, o średnicy 10-20 cm, mają piękny, mocno zarysowany kształt z pięcioma klapami o zaokrąglonych wcięciach. Kształtem przypominają liście platana - stąd też łacińska nazwa drzewa.

Klon pospolity jest drzewem, które obok lip i dębów zalicza się do grupy najszlachetniejszych. Rośnie w miarę szybko, osiągając wysokość 30 m, jest zgrabny, dostojny i długowieczny - dożywa 150 i więcej lat. Urody dodaje mu też kora - szara, z pionowymi, płytkimi pęknięciami. Nic więc dziwnego, że przed laty drzewa te sadzono chętnie wokół dworów i pałaców. Dziś piękne okazy tego gatunku można napotkać w zabytkowych parkach.

Najstarszy polski klon ma około 270 lat, dorasta do 28,8 m, a w obwodzie ma 4,59 m. Rośnie w miejscowości Kamienica w powiecie Limanowskim. Natomiast rekord wysokości należy w naszym kraju do 120-letniego okazu w puszczy Białowieskiej, który sięga 38,8 m.

Tradycja ludowa przypisywała klonom znaczenie magiczne. Drzewa odpierały złe moce, bo nie uderzał w nie piorun, więc na klonowej desce układano zmarłego, by przygotować go do pogrzebu. Zwykło siĘ też pukać w klonowe drewno, by zapobiec nieszczęściu.

Drewno klonu w pięknym szaroróżowym odcieniu służy dziś w stolarstwie do produkcji fornirów, a dzięki przenoszeniu rezonansu, także do wyrobu instrumentów muzycznych.

KLON POSPOLITY DAJE MIASTOM ŻYCIE

Do dziś klony są niezastąpione w budowaniu alej i obsadzaniu terenów rekreacyjnych. Znaczna objętość koron tych drzew i mnogość dużych liści daje aktywną, produkującą tlen i wilgoć masę zieleni - w rezultacie parki z dużą liczbą klonów są prawdziwymi płucami miast.

Klon pospolity nie jest wymagający, jeśli chodzi o siedlisko, zadowoli się przeciętną glebą i miejscem słonecznym lub półcienistym. Nie zaakceptuje tylko stanowisk podmokłych, o wysokim poziomie wód gruntowych oraz dużego zasolenia gleby. Ta ostatnia cecha sprawia, że klonów ubywa wzdłuż miejskich arterii, tam, gdzie zimą soli się jezdnie i chodniki.

KLON POSPOLITY - WYGLĄD

Klony są szczególnie piękne jesienią, ale przyciągają uwagę także wiosną. W kwietniu bowiem niemal nagie jeszcze drzewa pokrywają chmurki zielonkawożółtych kwiatostanów zwiastujących powrót ciepła (gdy kwitną klony, można wkraczać do warzywników z siewami). Klonowy pyłek to także jeden z pierwszych pokarmów pszczół.

Klon pospolity doczekał się wielu ozdobnych odmian. Są na ogół mniejsze, dzięki czemu łatwiej je pomieścić na niewielkich przestrzeniach. Najbardziej znane, sprawdzone odmiany to czerwonolistne klony: 'Crimson King', 'Schwedleri', 'Royal Red', 'Faassen's Black'. Ciekawe są też odmiany kuliste: 'Globosum', (do obsadzania niewielkich ulic i małych ogrodów), 'Drumondii' o liściach biało obrzeżonych, różowych za młodu (odrastające zielone gałęzie trzeba wycinać) i 'Palmatifidum' ('Lorbergii') o liściach mocno powcinanych.

Kompost z klonu jest doskonały. Oprócz gatunków owocowych oraz grabu klony dają jedne z najszybciej rozkładających się liści, które opadłe jesienią są chętnie i szybko zasiedlane przez rozdrabniające je, pożyteczne mikroorganizmy. Klony to także drzewa służące do rekultywacji obszarów poprzemysłowych.