Ogrody Cliveden nad Tamizą

Usytuowany zaledwie 45 kilometrów od stolicy majątek jest doskonałym miejscem wypoczynku od wielkomiejskiego gwaru. Nie zabraknie tu atrakcji zarówno dla miłośników roślin, jak i pasjonatów historii. Cliveden bowiem to miejsce fascynujące - oferuje wiele typów perfekcyjnie utrzymanych ogrodów, wspaniałe przykłady architektury, ale również kryje ciekawe historie związane z kolejnymi właścicielami majątku i ich znamienitymi gośćmi.

Najbarwniejszy okres w historii Cliveden rozpoczął się w 1893 roku, wraz z objęciem majątku w posiadanie przez amerykańskiego miliardera Williama Waldorfa Astora. Walory Cliveden w pełni zaczęli wykorzystywać jego syn i synowa, organizując z rozmachem przyjęcia pełne rozmaitych atrakcji: ich goście mogli zażyć kąpieli, pojeździć konno, zagrać w krokieta lub popływać łódką po Tamizie. W majątku gościło wiele znakomitości ze świata polityki i sztuki, na przykład Charlie Chaplin, Winston Churchill, George Bernard Show, Mahatma Gandhi, Franklin D. Roosevelt.

Parter jak park

Sceneria i nastrój są niezwykle różnorodne: znajdziemy tu przestrzenie otwarte i zamknięte, roślinność nieskrępowaną i misternie przyciętą w geometryczne wzory, pełne słońca ogrody o włoskim rodowodzie i tajemnicze zakątki urzekające romantycznym pięknem. Nastrój tych miejsc potęgują znajdujące się w ogrodach budowle.

Wizytówką majątku jest niewątpliwie okazały parter rozciągający się od południowej strony pałacu. Z powierzchnią 16 tys. m kw. jest jednym z największych parterów w Europie.

Projektował go sam sir Charles Barry, twórca najbardziej rozpoznawalnej budowli na Wyspach - Pałacu Westminster. Architekt został w 1849 roku zatrudniony przez ówczesnych właścicieli Cliveden, by przebudować pałac i jego otoczenie w stylu włoskim.

Dzięki niemu oraz współpracującemu z nim ogrodnikowi Johnowi Flemingowi możemy dziś oglądać widok zapierający dech w piersiach. Na ogromnej powierzchni poniżej pałacu powstały dwa ciągi parterów ogrodowych w formie klinów z przystrzyżonego bukszpanu. Spomiędzy nich wyrastają cisy misternie uformowane w piramidy. Od strony budynku umieszczono oryginalną renesansową balustradę pochodzącą z rzymskiej Villi Borghese. Pod koniec XIX wieku kupił ją lord Astor. Nieoczekiwaną konsekwencją przeniesienia obiektu było zaintrodukowanie w Anglii śródziemnomorskiego gatunku ślimaka (Papillifera bidens), który jako pasażer na gapę przybył na Wyspy przyczepiony do włoskiej balustrady. W 2004 roku mięczak otrzymał angielską nazwę "ślimaka z Cliveden".

25 tysięcy cebulek

Inny charakter ma Long Garden, ogród założony w 1900 roku według projektu Norah Lindsay. Jest to również ogród formalny, z misternie przystrzyżonymi krzewami i precyzyjnie obsadzonymi rabatami. Nie szokuje wielkością, jak opisany wcześniej parter, jednak i tu czeka nas miłe zaskoczenie. Dwa długie, symetryczne klomby obsadza się bowiem co roku... 25 tysiącami cebulek tulipanów! W Long Garden podziwiać można również perfekcyjnie przystrzyżone krzewy w kształcie fantazyjnych spirali i zwierząt.

Zupełnie inny nastrój panuje w War Memorial Garden. Po wybuchu I wojny światowej lord Astor udostępnił Czerwonemu Krzyżowi część majątku, gdzie powstał szpital dla żołnierzy. Zmarłych chowano w ogrodzie ukrytym w gęstwinie drzew. Założono go w 1902 roku, jako skłaniające do zadumy miejsce otoczone rzeźbami z romantycznym źródełkiem, kolumnami i alegorycznymi postaciami. W czasie wojny mozaikę na posadzce zastąpiły płyty na grobach ofiar wojny.

Orientalne klimaty

Jeszcze innym typem ogrodu jest Water Garden z nieregularnym stawem pośrodku. Usytuowaną na wysepce pagodę, kupioną przez Lorda Astora w 1900 roku, sprowadzono z paryskiego majątku Château de Bagatelle. Orientalny charakter tego miejsca podkreślają również kręte ścieżki z płaskich, nierównych kamieni, mosty, karpie w stawie oraz rośliny kojarzące się z Dalekim Wschodem: glicynia, migdałowiec trójklapowy czy klon palmowy.

Tereny wokół ogrodu wodnego to łagodne przejście do naturalnych, krajobrazowych ogrodów, leśnych scenerii, urzekających pięknem szafirowych kwiatów hiacyncików (Hyacinthoides non-scripta). Tworzą one na wiosnę rozległe dywany pokrywające ogromne połacie brytyjskich lasów.

Nieopodal znajdował się labirynt zaprojektowany w 1894 roku przez lorda Astora. Nie przetrwał do dziś, ale jest rekonstruowany na podstawie rysunków autora.

Ogrodowe niespodzianki

Tereny Cliveden kryją jeszcze wiele ciekawych miejsc. W tym rozległym parku trafić można do tajemniczej groty, sekretnego ogrodu, amfiteatru i kaplicy, przespacerować się cisową aleją w dół rzeki lub po prostu napawać oczy widokiem płynącej majestatycznie Tamizy.

Najdroższa kanapka świata

Właścicielem Cliveden jest obecnie National Trust. W 1942 roku Nancy i Waldorf Astorowie przekazali posiadłość fundacji wraz z ogromną darowizną o równowartości dzisiejszych 8 milionów funtów. Zastrzegli jedynie, że będą mogli mieszkać w Cliveden, jak długo zechcą.

Obecnie pałac jest wynajmowany przez Von Essen Hotels i działa jako luksusowy pięciogwiazdkowy hotel dla posiadaczy zasobnych portfeli. Dość powiedzieć, że hotelowa restauracja oferuje najdroższą na świecie kanapkę, co w 2007 roku zostało potwierdzone wpisem do Księgi Guinnessa. Za tę mało wyrafinowaną przekąskę zapłacimy 100 funtów.

Info

Ogrody znajdują się 45 km na zachód od centrum Londynu. Dojazd trasą M4 lub pociągiem ze stacji Paddington. Są dostępne przez cały tydzień, od lutego do końca października w godzinach od 10 do 17.30, w listopadzie i grudniu do godz. 16.

Bilety (II-X): dorośli - ok. 8 funtów, dzieci - ok. 4 funtów

Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o ogrodach: encyklopedia roślin, porady ekspertów, zdjęcia pięknych ogrodów w Twojej poczcie e-mail: