Budowa

Ogród

Wnętrza

Design

Architektura

DIY

HGTV

Różane nowości

Bratki uprawa i pielęgnacja

Katarzyna Jodłowska, Małgorzata Wójcik

Bratki nie boją się wiosennych przymrozków. Zdobią donice i rabaty, a nawet parapety. Bratki możemy posadzić na balkonie już nawet w marcu. To pierwsze kwiaty, które bezpiecznie możemy posadzić na balkonie.

'Matrix cassis' - Fot. DIOMEDIA / VISIONS

Jak powstał bratek ogrodowy?

Te urocze i niezwykle barwne rośliny powstały wskutek skrzyżowania fiołka trójbarwnego z innymi gatunkami fiołków. Nowy gatunek początkowo nazwano fiołkiem ogrodowym (Viola wittrockiana). Ale w końcu ze względu na istotne różnice - wielkość płatków i ich bogate ubarwienie - roślina zyskała odrębną nazwę: bratek.

Na zdjęciu powyżej: 'Matrix cassic'

Bratki na balkon i taras [Wiosenne kompozycje]

Bratki drobnokwiatowe - Fot. Shutterstock/Pavlo Baliukh
Bratek drobnokwiatowy - Fot. Shutterstock/Frank L Junior

Odmiany bratków

Obecnie istnieje ok. 300 odmian bratków i co roku producenci wprowadzają na rynek nowe. W tym sezonie pojawią się np. ciekawe bratki kaskadowe o zwisających pędach - obficie kwitnące i tworzące gęste, duże kępy. Te urocze i niezwykle barwne rośliny powstały wskutek skrzyżowania fiołka trójbarwnego z innymi gatunkami fiołków.

Wcześnie kwitnące grupy bratków:

hiemalis – obficie kwitnące, ale o małych kwiatach; odporne na niską temperaturę;
pirnańskie – o kwiatach z oczkiem;
vorbote – o bardzo dużych kwiatach; holenderskie wielokwiatowe – kwiaty duże, w intensywnych barwach.

Bratki średniowczesne i późne:

roggli – o bardzo dużych kwiatach; szwajcarskie – obficie kwitnące i o silnym wzroście;
Engelmana – o bardzo dużych kwiatach; orchideiflora – bardzo duże kwiaty w pastelowych kolorach; brzegi płatków fryzowane; trimardeau – obficie kwitnące, z oczkiem na dolnych płatkach.

Bratki jesienne odmiany

Nie wszyscy wiedzą, że bratki można także kupić od lipca do jesieni. Są to odmiany (np. z serii Colossus i Delta), które kwitną już późnym latem i jesienią w pierwszym roku po wysiewie, a także wiosną następnego roku.

Na zdjęciu powyżej: Bratek drobnokwiatowy

Bratki, stokrotki, tulipany - pierwsze kwiaty do skrzynek balkonowych

Bratek 'Letitia' - Fot. Tomek Ciesielski
Bratek drobnokwiatowy - Fot. Shutterstock/haraldmuc

Bratek ogrodowy

Nowy gatunek początkowo nazwano fiołkiem ogrodowym (Viola wittrockiana). Ale w końcu ze względu na istotne różnice - wielkość płatków i ich bogate ubarwienie - roślina zyskała odrębną nazwę: bratek. Obecnie istnieje ok. 300 odmian bratków i co roku producenci wprowadzają na rynek nowe. W tym sezonie pojawią się np. ciekawe bratki kaskadowe - obficie kwitnące i tworzące gęste, duże kępy.

Na zdjęciu powyżej: Bratek drobnokwiatowy

Jakie rośliny można posadzić jako pierwsze na balkonie? Są takie, które nie boją się mrozów

Bratek 'Matrix Red Blotch' - Fot. Vitroflora
'Frizzle Sizzle Yelow Blue Swirl' - Fot. Vitroflora

Bratki odporne na chłód

Sprzedawane wczesną wiosną sadzonki wymagają zahartowania, gdyż produkowane są w ogrzewanych halach. Kilka dni przed posadzeniem trzeba bratki przyzwyczaić do niższej temperatury, wystawiając je na kilka godzin dziennie na zewnątrz. Po zahartowaniu można już posadzić je w pojemnikach lub w ogrodzie. Pamiętajmy jednak, że są to rośliny krótkowieczne (roczne lub dwuletnie). Większość odmian lepiej znosi niskie temperatury niż upały. Dlatego już w maju, gdy przekwitną, usuwamy je i zastępujemy innymi sadzonkami. Jedynie niektóre odmiany o mniejszych kwiatach (minibratki) mogą kwitnąć nieprzerwanie do jesieni.

Na zdjęciu powyżej: Bratek  'Frizzle Sizzle Yelow Blue Swirl'

Bratek 'Matrix Red Wing' - Fot. Vitroflora
Przestrzeń pod koroną drzewa - Fot. DIOMEDIA / VISIONS

Bratki nasiona

Nasiona bratków wysiewamy późnym latem (na przełomie czerwca i lipca) lub jesienią. Jeżeli podłoże będzie stale wilgotne, a temperatura utrzyma się na poziomie 15-18 st. C, siewki wzejdą po dwóch tygodniach. Gdy będą miały po dwa, trzy listki, przesadzamy je na rozsadnik. Do połowy lipca zasilamy raz w tygodniu płynnym nawozem i dbamy o podlewanie. Po sześciu tygodniach przenosimy na rabaty. Młode rośliny warto przed nadejściem mrozów przykryć agrowłókniną albo gałązkami roślin iglastych. Nie dopuśćmy też do tego, by wiosną, podczas roztopów podłoże pod sadzonkami było zbyt wilgotne, bo wtedy bratki mogą zgnić. Wiosną powinny masowo zakwitnąć.

Na zdjęciu powyżej: Przestrzeń pod koroną drzewa wiosna można pokryć barwnym kobiercem drobnych kwiatów

Bratek 'Matrix Rose Blotch' - Fot. DIOMEDIA / VISIONS
zestaw w barwach nieba - Fot. DIOMEDIA / Biosphoto

Fiołek ogrodowy kompozycje

Najlepiej sadzić bratki w dużych grupach na rabatach, wzdłuż brzegu trawników lub w obszernych pojemnikach ustawianych na tarasie czy balkonie - w takich kompozycjach wyglądają najpiękniej. Wiosną dobrze radzą sobie też pod koronami drzew liściastych, jeszcze bezlistnych o tej porze. Wielobarwne plamy drobnych kwiatków układają się w przepiękny kobierzec. Natomiast odmiany o kaskadowym pokroju sadźmy w wiszących pojemnikach i koszykach na balkonach i w altanach. Bratki wspaniale wyglądają również w kompozycjach z wiosennymi kwiatami cebulowymi, nawet tymi wysokimi. Interesujące jest połączenie bratków z bylinami, trawami oraz roślinami jednorocznymi.

Na zdjęciu powyżej: Zestaw w barwach nieba

Bratek 'Tiger Eye' - Fot. DIOMEDIA
Przestrzenie między hiacyntami 'Woodstock' wypełniono masą fioletowych bratków 'Blue'. - Fot. DIOMEDIA / VISIONS

Bratki uprawa. Jaka ziemia

Podłoże powinno być przepuszczalne i żyzne. Zbyt lekką ziemię zasilamy kompostem, natomiast zbyt ciężką uzupełniamy domieszką torfu. Stanowisko dla bratków w ogrodzie dowolne, byle słoneczne, na balkonie najlepsze jest wschodnie, gdzie jest dosyć chłodno, a jednocześnie jasno.

Na zdjęciu powyżej: Przestrzenie między hiacyntami 'Woodstock' wypełniono masą fioletowych bratków 'Blue'

 

Kolorowy miks bratków w siermiężnych glinianych donicach zachwyca świeżością - Fot. Shutterstock/Betty Shelton
Biało - czerwona kompozycja - Fot. DIOMEDIA / VISIONS

Pielęgnacja bratków jest łatwa

Podlewać najlepiej rano lub wieczorem - podlewane w południe w słoneczny dzień mogą ulec poparzeniu. Z racji tego, że bratki są dość delikatne i podatne na choroby (m.in. grzybowe ) powinniśmy podlewać je rano lub wieczorem, starając się aby nie moczyć ich liści czy kwiatów. Aby bratki długo i obficie kwitły, regularnie zasilajmy je preparatami dla roślin kwitnących. Nie dopuszczajmy, by liście lub kwiaty zżółkły (świadczy to o niedożywieniu roślin). Przekwitłe kwiaty usuwamy, by nie zawiązywały się nasiona. Co kilka tygodni uszczykujemy część pędów około 5 cm nad ziemią. Te zbytnio wydłużone również przycinamy 5 cm nad podłożem. Jednorazowo zasilamy sadzonki nawozem dla roślin zielonych, aby zagęściły się ponownie i wytworzyły nowe pędy oraz liście.

Na zdjęciu powyżej: Biało - czerwona kompozycja bratków z narcyzami (Narcissus) 'Thalia' w dużych szarych donicach wygląda niezwykle stylowo

Sałatka z bratkami - Fot. Marcin Klaban / AG

Bratki jadalne

Wiosennej sałatce kilka kwiatów bratków doda koloru i urody. Wystarczą 4 składniki:

  • 30 dag wędzonej sielawy
  • 20 dag zielonych ugotowanych al dente  szparagów
  • 20 dag świeżych fig
  • Garść kwiatów bratków
  • a do tego trochę oliwy i pieprzu

Oczyszczoną z ości i pokrojoną w kawałki rybę łączymy na talerzu z pokrojonymi szparagami i  figami, ozdabiamy umytymi i osuszonymi kwiatami. Sałatkę skrapiamy oliwą i doprawiamy pieprzem

Na zdjęciu powyżej: Sałatka z bratkami

 

Bratki w balkonowych skrzynkach

Niewiele roślin może dorównać bratkom bogactwem barw. W ich kwiatach pojawiają się niemal wszystkie odcienie występujące w przyrodzie (oprócz zieleni). Niektóre odmiany zdobi charakterystyczny wzór przypominający ludzką twarz. Może się nawet wydawać, że bratki stroją do nas miny. Dodatkowym atutem ich kwiatów jest często aksamitny połysk płatków i delikatny zapach. Bratki nadają się do skrzynek balkonowych i różnego rodzaju pojemników, na rabaty, groby i uliczne kwietniki. Odmiany o zwisających pędach doskonale prezentują się w wiszących doniczkach bądź koszach.

Bratki odmiany

Najnowsze odmiany bratków odznaczają się cechami, których czasem na pierwszy rzut oka nie widać. Rośliny te szybko się rozkrzewiają i obficie kwitną, zachowując zwarty, kulisty pokrój. Ich kwiaty, o średnicy 6-7 cm, są kształtne, a płatki się nie zwijają. Rośliny te wytrzymują niskie temperatury, a przy wysokich nie wyciągają się i nie przekwitają tak szybko jak starsze odmiany. 

Bratki kwitnienie

Okres ich kwitnienia często rozpoczyna się już jesienią, w pierwszym roku po wysiewie, a po zimowej przerwie kwitną obficie i bardzo długo przez całą wiosnę, niekiedy aż do pierwszych upałów.

Bratki sadzonki

Rozsada bratków pojawia się w sprzedaży głównie wiosną. Kupując ją, wybierajmy rośliny niskie, dobrze rozkrzewione, z pąkami kwiatowymi. Unikajmy tych o wyciągniętej łodydze, chybotliwych.

Rośliny te lubią chłód, w niskiej temperaturze zawiązują więcej pąków. Posadzone jesienią dobrze zimują pod śniegiem lub okryte gałązkami iglaków (trzeba je zdjąć w marcu). Podczas bezśnieżnej zimy mogą zginąć z powodu wysuszenia, dlatego trzeba je podlewać, gdy nie ma mrozu. Rozkwitną wraz z pierwszymi wiosennymi promieniami słońca - po rozmarznięciu ziemi.

Bratki na balkon w doniczkach

W skrzynkach stosujemy ziemię do roślin balkonowych. Roślin nie należy rozmieszczać zbyt gęsto, gdyż mogą się wyciągnąć i stracić ładny pokrój.

Bratki nawożenie

Warto je regularnie zasilać (np. nawozem Bioecor lub Agrecol), szczególnie w okresie kwitnienia.

Bratki nasiona

Rozsadę bratków możemy przygotować sami, wysiewając nasiona na zagonie, na przełomie czerwca i lipca. Jeżeli ziemia będzie stale wilgotna, a temperatura utrzyma się w zakresie 15-18 st. C, siewki wzejdą po 2 tygodniach. Gdy wytworzą 2-3 listki, przesadzamy je na rozsadnik. Do połowy lipca co tydzień zasilamy rośliny nawozem w płynie (np. Substral lub Biohumus) i regularnie podlewamy w razie suszy. Po 6 tygodniach od wysiewu bratki przenosimy na rabatę. Pierwsze kwiaty pojawią się jesienią, a masowo zakwitną wiosną.

Udostępnij

Przeczytaj także

Kiedy przesadzać hortensje? Szczegółowy poradnik
Kiedy sadzić maliny i jak zrobić to dobrze? Kompletny poradnik
Hamak do ogrodu i na balkon. Jak wybrać i zamocować?

Polecane

Bratki na balkonie i tarasie - wiosenne kompozycje
Wiosenna rabata
Brzoza [Prezentacja drzewa]

Skomentuj:

Bratki uprawa i pielęgnacja

Ta strona używa ciasteczek w celach analitycznych i marketingowych.

Czytaj więcej