Jabłka z balkonu
Jabłonie są coraz mniejsze i sprawiają coraz mniej kłopotu. Niektóre dobrze rosną nawet w pojemniku na balkonie.
Jabłoń na balkonie
Wielkość jabłoni zależy przede wszystkim od podkładki, na której jest szczepiona lub okulizowana. I tak podkładki, na których drzewa osiągają wysokość ok 6-7 m, to siewka 'Antonówki' lub o symbolu MM106. Podkładki półkarłowe (M26, P14, M7) spowodują o połowę niższy wzrost drzew. Z kolei wybierając jabłoń na podkładce karłowej (M9, P22, P60), uzyskamy najmniejsze drzewko (zwane niskopiennym). Jabłonie karłowe wcześnie owocują, niektóre odmiany prowadzone w donicach doskonale sprawdzą się na tarasie. Pamiętajmy jednak o corocznym cięciu formującym koronę, o żyznej ziemi i odpowiednim podlewaniu.
Fot. Shutterstock
Jabłka w masie karmelowej i orzechach
Kilka małych jabłek umyj i osusz. Wytnij z nich gniazda nasienne, tak by nie uszkodzić owoców, i nadziej je na patyczki. W garnuszku rozpuść masę krówkową z puszki, dodając łyżkę mleka. Jabłka oblej masą, odstaw na papier do pieczenia, by jej nadmiar obciekł, po czym obtocz w drobno pokrojonych orzeszkach ziemnych (ok. 30 dag). Uwaga: jabłek lepiej nie obierać, bo po usunięciu skórki wycieka z nich sok, który rozpuszcza karmel.
Jabłoń do małego ogrodu
Do małych ogrodów polecane są karłowe drzewka dwuodmianowe. Tworzy się je, okulizując skarlającą podkładkę dwiema odmianami, np. o różnym kolorze jabłek dojrzewających w innym terminie. Dzięki temu, oszczędzając miejsce, zwiększamy różnorodność owoców i unikamy spiętrzenia zbiorów. Ułatwiamy też krzyżowe zapylenie (kwiaty jabłoni są zapładniane tylko pyłkiem innej odmiany). Jeśli drzewka mają dwa przewodniki ułożone w literę U, łatwo je prowadzić, np. przy ścianie domu. Możemy też sami zaszczepić jabłoń, którą mamy w ogrodzie. Najodporniejsze na choroby są: 'Oliwka Żółta' (czyli 'Papierówka'), 'Szampion', 'Gala', 'Szara Reneta', 'Kosztela', 'Malinowa Oberlandzka', 'Witos' i 'Topaz'. Warto je więc polecić do przydomowego ogrodu.
Na zdjęciu powyżej: Odmiana 'Topaz'
Chutney na ostro z jabłek, cebuli, cukinii i rodzynek
W garnku o grubym dnie podsmaż na złoty kolor 2 posiekane cebule. Dodaj pokrojone 2 ząbki czosnku i smaż przez chwilę. Cukinię i 4 jabłka obierz ze skórki i pokrojone w kosteczkę wrzuć do cebuli i czosnku. Dodaj garść opłukanych rodzynek i podlej nieco wodą. Dopraw imbirem, nasionami kolendry, pieprzem, ostrą i słodką papryką. Podgrzewaj na małym ogniu około pół godziny. Chutney można jeść od razu lub zamknąć na gorąco w słoiku.
Ciekawe odmiany
Niedawno pojawił się zupełnie nowy rodzaj jabłoni - drzewa o małej koronie, tzw. DUO, polecane do uprawy amatorskiej w gruncie lub w pojemnikach. Można z nich zebrać kilka kilogramów owoców. Drzewka różnią się kształtem koron. Tzw. jabłonie kolumnowe reprezentuje seria Ballerina z odmianami, m.in. 'Bolero', 'Polka' i 'Flamenco'. Mają one pionowy pęd główny z gęsto rozmieszczonymi krótkopędami, który zwykle dorasta do wysokości 2 m. Można sadzić je w metrowych odstępach. Z kolei tzw. minidrzewka, np. odmiana 'Delegrina' i 'Delbarestivale', tworzą małe kuliste lub owalne korony. Zwykle szczepi się je na niskim pniu półkarłowej podkładki. By jabłonki dobrze rosły w pojemnikach, w sezonie trzeba je regularnie podlewać słabym roztworem nawozu wieloskładnikowego, a zimą, gdy temperatura jest dodatnia - samą wodą. Ich korzenie należy zabezpieczać przed mrozem. Tylko w podwójnych doniczkach, tzw. Pot in Pot, znoszą średnio ostry mróz bez dodatkowego ocieplenia.
Na zdjęciu powyżej: Odmiana'Golden Delicious'
Schab zapiekany w cydrze z jabłkami
Oliwą z rozmarynem, solą i pieprzem nasmaruj 1,5 kg schabu bez kości. Wstaw mięso do lodówki na kilka godzin, a potem obsmaż je, podlej 1/2 szklanki cydru i piecz półtorej godziny pod przykryciem w180°C. Schab wyłóż na półmisek. Na roztopione na patelni 3 łyżki cukru wyłóż pokrojone 4 jabłka i polej 1/2 szklanki cydru. Gdy lekko się skarmelizują, przełóż je do mięsa, a na patelnię dodaj sos z pieczenia. Podgrzewaj, aż się zagęści. Przed podaniem polej nim mięso.
Jak zachować dobrą formę
Gałęzie jabłoni formowanych w stożki są poziomo rozpinane i przycinane. Odmiany kolumnowe wymagają mniej pracy. Ich wyrastające pionowo boczne długopędy odginamy pod kątem prostym klamerką do bielizny. Jeśli latem osiągną długość ponad 20 cm, przycinamy je za 3. liściem. Skracamy też wierzchołek pędu głównego. Część zawiązków usuwamy, bo zbyt liczne owoce będą drobne, a osłabione nimi drzewo w kolejnym sezonie nie zakwitnie.
Błyskawiczny deser z jabłek na ciepło
Kilka dużych jabłek tej samej wielkości i bez plam na skórce dokładnie umyj. Zetnij im wierzchołki i wydrąż gniazda nasienne tak, by powstały spore zagłębienia. Krótko obgotuj, by tylko zmiękły ('Szara Reneta' szybko się rozpada, dłużej miękną twarde odmiany, np. 'Ligol'). Gorące jabłka wyłóż na półmisek. Napełnij je zmieszanymi z miodem i cynamonem bakaliami: namoczonymi rodzynkami, orzechami laskowymi, kawałkami fig lub żurawiną.
Co warto wiedzieć o jabłkach
Zdrowe owoce jedzmy ze skórką, bo jest w niej najwięcej cennych związków (błonnik, witaminy: C, A, B1, B2, PP i B3 oraz kwas ursolowy obniżający poziom cholesterolu i wzmacniający mięśnie). Jabłka niepryskane środkami ochrony roślin przed jedzeniem wystarczy umyć, a pochodzące z upraw nieekologicznych powinniśmy dokładnie wyszorować. Tylko dla małych dzieci te nieekologiczne lepiej jest obierać. Uwaga: nadgniłe owoce są rakotwórcze ? trzeba je całe wyrzucić!
Na zdjęciu powyżej: Odmiana'Ligol'
Skomentuj:
Jabłka z balkonu