Opuncje figowa [Uprawa i pielęgnacja]

Opuncja - kolczasta gruszka

Te popularne kaktusy, zwane po angielsku kolczastymi gruszkami, w doniczce nie są niczym niezwykłym. Ale w ogrodzie to zupełnie co innego. Dopiero w gruncie mogą pokazać, na co je stać - bujnie kwitnąć i się rozrastać. Opuncje pochodzą z Ameryki Południowej i Północnej, chociaż obecnie rozpowszechniły się w wielu regionach świata. Wytrzymują nie tylko długotrwałą suszę, ale także znaczne wahania temperatury. W Polsce w ogrodach poradzą sobie gatunki, które znoszą mrozy do -29°C, a więc Opuntia phaeacantha, camanchica, longispina, fragilis, brachyartha oraz humifusa. Można je znaleźć w niektórych sklepach internetowych, na wystawach kaktusów, rzadziej w kwiaciarniach.

Na zdjęciu powyżej: Kaktusy to oryginalna ozdoba skalnego ogródka

Fot. Diomedia

Na zdjęciu powyżej: Opuntia polyacantha kwitnie na purpurowo lub żółto. Na zdjęciu okazy w Wielkim Kanionie Kolorado (stan Arizona w USA). Wahania temperatury wynoszą tam od blisko 40°C latem do -20°C zimą, zaś obfite opady występują tylko 2 razy w roku

Jak zimować opuncje?

Dlaczego więc tak niewiele osób ma opuncje w swoich ogrodach? Tajemnicą jest zapewnienie roślinom zimowego okresu spoczynku. Muszą mieć w tym czasie zupełnie suche podłoże - inaczej zgniją. Trzeba stworzyć im warunki podobne do naturalnych: miejsce powinno być zaciszne, a podłoże przepuszczalne - piaszczyste, dobrze zdrenowane, by nie gromadziło wody (patrz ramka). Może to być np. skalniak położony w ciepłym, osłoniętym od wiatru miejscu. Żeby opuncje się przyjęły, możemy je wysadzać do ogrodu od kwietnia do sierpnia.

Na zdjęciu powyżej: Opuncje mogą zimować pod śniegiem, ale lepiej przykryć je gałązkami iglaków

Fot. Wikimedia Commons

Na zdjęciu powyżej: Opuntia polyacantha var. erinacea zwana jest niedźwiedzim kaktusem ze względu na długie "włochate" ciernie

Jak pielęgnować opuncje?

Wczesną jesienią zabezpieczamy kaktusy przed opadami, ustawiając nad nimi daszek. Od tego momentu nie wolno roślin podlewać (zresztą w ogóle jest to zbędne, nawet podczas suszy) - odwodnione, lepiej zniosą chłody. Po kilku tygodniach nieco przywiędną, co jest zjawiskiem naturalnym. Na początku grudnia dodatkowo zabezpieczamy opuncje jedliną. Daszek usuwamy dopiero wtedy, gdy zacznie się ocieplać (zwykle na początku marca), a potem stopniowo zdejmujemy także okrycie. Tak przechłodzone kaktusy powinny wiosną zakwitnąć, a latem wydać owoce. Są one całkiem smaczne i świetnie gaszą pragnienie, tylko uwaga na ciernie!

Na zdjęciu powyżej: Opuntia macrohiza pochodzi z USA i Meksyku. Dorasta do 30 cm wysokości.

Fot. Lilianna Sokołowska

Na zdjęciu powyżej: Opuntia camanchica(inaczej O. pheacantha var. camanchica) kwitnie na żółto i szeroko się rozrasta

Opuncje są mało wymagające. Najważniejsze jest zabezpieczenie ich na zimę, szczególnie przed wilgocią. Stanowisko. Południowe, słoneczne i zaciszne. Gleba. Przepuszczalna, z warstwą drenażu na spodzie (patrz rysunek po prawej). Mrozoodporność. Opuncje znoszą niskie temperatury, ale w naszym klimacie, w którym często zdarzają się nagłe ochłodzenia i ocieplenia, lepiej je okrywać na zimę, np. warstwą iglastych gałązek. Podłoże musi być suche do wiosny. Rozmnażanie. Najłatwiej otrzymać młode rośliny z członów (delikatnie oderwanych), które po tygodniowym przesuszeniu umieszczamy w lekko wilgotnej ziemi zmieszanej z piaskiem.

Jak sadzić opuncję?

1. Usyp pagórek (a) od południowej strony. Rozciągnij folię (b) dla ochrony roślin przed kretami i nornicami oraz podsiąkającą wodą. Na folii ułóż 5-8-cm warstwę drenażu z kamieni (c), a na niej folię perforowaną (d). Na wierzchu umieść 5-8-cm warstwę żwiru (e) i kamienie dla ozdoby (f). Miejsca między nimi wypełnij 5-6-cm warstwą żyznej ziemi zmieszanej w równych proporcjach z gruboziarnistym żwirem, torfem i keramzytem (g).

Rys. Małgorzata Dyrska

2. Aby opuncje przetrwały zimę, muszą mieć sucho. Osłoń je daszkiem z folii naciągniętej na drewniany stelaż albo oknem inspektowym, opartym np. na cegłach.