Herbaty świata. Z jakich roślin robi się herbatę?
Parzonym z liści ożywczym napojem krzepią się ludzie na całym świecie. Ale liście te zbierane są z różnych roślin.
Herbata na różne sposoby
Na zdjęciu powyżej: Krzewy herbaty na plantacjach są mocno przycinane. Tylko niektóre kwitną.
Herbata, która jest naszym codziennym napojem, to napar z liści krzewów herbaty chińskiej (Camelia sinensis). Gatunek ten pochodzi z południowo-wschodniej Azji, ale uprawiany jest w rejonach o ciepłym i wilgotnym klimacie na całym świecie. O jakości herbaty decydują warunki, w jakich rosną krzewy, i sposób przetwarzania liści. Znanych jest kilka tysięcy jej rodzajów, nawet z jednego krzewu można pozyskać ich kilka. Młode wysuszone liście dają herbatę zieloną, jeszcze nierozwinięte białą, sfermentowane ? najpopularniejszą u nas czarną, poddane tylko częściowej fermentacji ? czerwoną oolung lub pu-erh, kilkakrotnie podgrzewane i studzone ? żółtą. Wszystkie usuwają zmęczenie i senność dzięki kofeinie, której ilość jest największa w napoju tuż po krótkim parzeniu. Najbogatsza w garbniki jest herbata czarna, świetnie poprawia więc trawienie, a zielona dzięki wysokiej zawartości katechin najwydajniej niszczy szkodliwe wolne rodniki. Pu-erh zaś zmniejsza apetyt i pomaga schudnąć.
Zdjęcie powyżej: HERBATA CZARNA. Zalewamy ją wrzątkiem (100°C) i parzymy 3-4 min. Ma dużo garbników (zwłaszcza długo parzona) utrudniających wchłanianie soli mineralnych. Pijmy ją więc między posiłkami. Poniżej: HERBATA ZIELONA. Zalewamy ją wodą o temp. 60-80°C, tylko na 3 min, by napar nie nabrał goryczy. Można ją parzyć trzy razy, za każdym razem odlewając wodę, ale długo parzona traci cenne katechiny. Niektórzy preferują drugi napar.
Na zdjęciu powyżej: HERBATA CZERWONA PU-ERH ma lekko przydymiony zapach i smak. Zalewamy ją na 3 min wodą o temp. 90-100°C. Możemy parzyć ją kilka razy. Poniżej: MATCHA to sproszkowana słodkawa zielona herbata, używana w japońskiej ceremonii herbacianej i jako dodatek do potraw. Zbiera się ją z ocienianych krzewów.
Rooibos
Na zdjęciu powyżej: Kwitnący czerwonokrzew wygląda podobnie do naszego rodzimego żarnowca.
W południowej Afryce pije się herbatę z czerwonokrzewu, czyli aspalatu prostego (Aspalathus linearis). Jego cienkie pędy tnie się na odcinki o długości 4 mm.
Sfermentowane nabierają czerwonej barwy i miodowego zapachu. Napar wzmacnia organizm, likwiduje kolki, poprawia odporność i samopoczucie. Nie zawiera kofeiny.
Zdjęcie powyżej: ROOIBOS zaparzamy wodą o temp. 96°C przez 4-5 min. Można ją podawać z mlekiem lub cytryną. Polecana jest także dla małych dzieci.
Yerba mate
Na zdjęciu powyżej: Ostrokrzew paragwajski jest ciepłolubnym wieczniezielonym drzewem. Jego korony na plantacjach formuje się tuż nad ziemią. Często przycinane mocno się zagęszczają.
Ameryka Południowa gustuje w herbacie z ostrokrzewu paragwajskiego (Ilex paraguariensis). Jego liście mają skład podobny do herbaty chińskiej, również zawierają kofeinę i sporo garbników. Napój z nich zmniejsza uczucie głodu, usuwa zmęczenie i senność, redukuje stres, opóźnia starzenie. Listki zalewa sie wielokrotnie, dopóki wszystkie nie opadną na dno naczynia.
Zdjęcie powyżej: Kwiaty na gałązkach rozwijają się od października do grudnia. Nie są zbyt urodziwe. Poniżej: Owoce często dojrzewają w sąsiedztwie rozkwitających kwiatów.
Zdjęcie powyżej: YERBA MATE. Najszybciej uzyskamy napar, zalewając ją wodą o temp. 85°C. Jeśli nie chcemy, by stał się bardzo gorzki, po 2 minutach go przecedźmy.
Ceremonie i zwyczaje parzenia herbaty
Na zdjęciu powyżej: Japoński ceremoniał parzenia herbaty wymaga specjalnej oprawy. Nawet temat toczących się wtedy rozmów jest z góry ustalony.
Herbata wrosła w kulturę wielu narodów, choć np. w Europie długo traktowano ją wyłącznie jako lecznicze zioło (w Polsce do XVIII w.). Najbardziej skomplikowany ceremoniał herbaciany stworzyli Japończycy. Herbatę podaje się w specjalnym pawilonie. Gospodarz wsypuje sproszkowane liście do miseczek, zalewa gorącą wodą i roztrzepuje pędzelkiem. Z kolei w Ameryce Południowej yerba mate przygotowuje się w naczyniu z tykwy. Liście zwykle zalewa się wodą o temp. 65-85°C (odmianę terere ? wodą zimną lub lodowatą) i, gdy po 5-8 min nasiąkną, popija napój przez rurkę z sitkiem ? bombillę.
Nasz przepis na deser z herbaty
Zielona rolada (na zdjęciu)
Ubij 6 jajek z 3/4 szklanki cukru. Dodaj tyle samo mąki i 2 łyżeczki matcha wymieszanej z 3 łyżkami mleka. Ciasto wylej na prostokątną blachę wyłożoną papierem do pieczenia. Piecz 20 min w 180°C. Ciasto wyłóż na ściereczkę i od razu zroluj. Na wystudzone nałóż bitą śmietanę i paski owoców. Zroluj, podawaj pokrojone.
Skomentuj:
Herbaty świata. Z jakich roślin robi się herbatę?