Bieluń dziędzierzawa (Datura stramonium). Uprawa i pielęgnacja bielunia

Bieluń dziędzierzawa kwiaty

Trudno opisać urodę tych niezwykłych roślin. Nie oddają jej w pełni nawet zdjęcia. Dorodne rozłożyste drzewka lub krzewy o dużych jasnozielonych liściach od wiosny aż do późnej jesieni ozdobione są mnóstwem kwiatowych kielichów kilkunastocentymetrowej długości. Wieczorami większość odmian wspaniale pachnie.

Bieluń. Jak pielęgnować bielunie przez cały rok?

Bieluń dziędzierzawa trujący

Nie pozwalajmy jednak dzieciom bawić się nimi, ponieważ datury - podobnie jak wiele innych roślin z rodziny psiankowatych - są silnie trujące.

Skąd pochodzi bieluń dziędzierzawa czyli trąba anielska

Niemal we wszystkich krajach świata rośliny te potocznie są nazywane anielskimi trąbami. Natomiast fachowcy nie są zgodni: jedni zaliczają je do datur, czyli bieluni, inni, by odróżnić wieloletnie drzewka od krócej żyjących gatunków, stworzyli z nich odrębny rodzaj brugmansja. Drzewiaste datury pochodzą z ciepłych rejonów Ameryki Południowej.

Datura - kwiaty dla aniołów [Odmiany]

Bieluń dziędzierzawa rośnie w Polsce

Wydaje się nieprawdopodobne, że te delikatne rośliny znoszą uciążliwości naszego klimatu. Datury naszych czytelników dorastają nawet do 3 metrów wysokości. Jednocześnie mogą mieć ponad setkę, a przez cały sezon - blisko pół tysiąca kwiatów! Nawet gdy nastają chłodne noce, nadal kwitną, choć zaczynają gubić liście.

Gdzie posadzić bielunia

By dochować się dorodnego okazu datury, trzeba mieć odpowiednie warunki. Przede wszystkim należy przeznaczyć dla rośliny sporo miejsca na słonecznym, zacisznym tarasie lub w ogrodzie. Datury wymagają dużo słońca, dlatego od połowy maja do jesiennych przymrozków powinny stać pod gołym niebem.

Bieluń dziędzierzawa na balkonie i tarasie

Na małym balkonie już dwuletniej roślinie będzie za ciasno. Zakupioną małą roślinę od razu przesadzamy do 5-10-litrowej donicy z żyzną próchniczną ziemią o lekko obojętnym odczynie (pH 6-7,5). Kilkuletnie okazy wymagają 20-40-litrowego pojemnika. Drenaż nie jest potrzebny. Czasem trzeba obciążyć donicę kamieniami, aby była stabilna.

Gdzie kupić daturę

W sklepach ogrodniczych dostępne są przeważnie datury: biała (Datura candida), złocista (D. aurea), powabna (D. suaveolens), krwista (D. sanguinea) i pochodzące od nich odmiany mieszańcowe są sprzedawane wiosną.

Bieluń dziędzierzawa - rozmnażanie datury z sadzonek

Jeśli ktoś ze znajomych ma piękny okaz tej rośliny, poprośmy go o odcięcie krótkiego pędu. Sadzonki pobiera się wczesną wiosną, a także od czerwca aż do późnej jesieni. Obcinamy wierzchołki pędów długości 15-20 cm, tak by miały lekko zdrewniałą podstawę. Obrywamy dolne liście, pozostawiając 2-3 górne. Koniec sadzonki warto włożyć do ukorzeniacza. Następnie umieszczamy ją w wilgotnym torfie zmieszanym z piaskiem i okrywamy perforowaną bezbarwną folią. Ukorzenia się w ciągu miesiąca. Wówczas przesadzamy roślinę do żyznego podłoża. Gdy osiągnie około 30 cm wysokości, uszczykujemy jej wierzchołek, by się rozkrzewiła. Najlepiej, by jednoroczny okaz wytworzył dwa-trzy proste pędy (boczne odrosty należy usuwać). Na kwiaty zwykle trzeba czekać do następnego roku.

Jak się zaopiekować bieluniem surmikwiatem

Bieluń dziędzierzawa w ogrodzie

Najlepiej zadołować roślinę przynajmniej do połowy wysokości donicy (pojemnik powinien mieć duże otwory odpływowe), przedtem wkopawszy w tym miejscu sporo kompostu. Rośliny można też posadzić bezpośrednio w gruncie (bez pojemnika). Osiągną wyjątkowo duże rozmiary, ale ich przeprowadzka na zimowy spoczynek sprawi sporo kłopotu.

Bieluń dziędzierzawa - Uprawa i pielęgnacja datury

Liście datur są niszczone przez ulewne deszcze, gałęzie zaś może połamać wiatr. Nie zawsze jesteśmy w stanie je przed tym ochronić. Jeśli jednak roślina jest w dobrej kondycji, szybko wypuszcza nowe gałązki.

Drobne pędy, które tworzą się na kilkuletnich gałęziach, należy obrywać, gdyż psują pokrój rośliny. Usuwajmy też owoce, żeby datura dłużej kwitła.

Podlewanie bielunia

W czasie upałów rośliny bardzo obficie podlewamy, nawet kilka razy dziennie. W przeciwnym razie błyskawicznie zwiędną, stracą liście i pąki.

Nawożenie bielunia

Od maja do połowy sierpnia co 4 dni stosujemy wieloskładnikowy nawóz dla roślin kwitnących (ma dużo potasu i fosforu). Objawem zagłodzenia datury są żółknące liście, które szybko opadają. Pod koniec lata dawka nawozu powinna być mniejsza, a od września całkowicie zaprzestajemy dokarmiania.

Szkodniki i choroby bielunia

Soczysta zieleń datur jest łakomym kąskiem dla mszyc, przędziorków i wciornastków. Uszkodzone przez nie liście żółkną i opadają. Należy więc uważnie je oglądać. Po zauważeniu drobnych owadów, delikatnej pajęczynki lub przebarwień na liściach, które świadczą o ataku szkodników, trzeba dwa lub trzy razy, w tygodniowych odstępach, zastosować preparat owadobójczy (np. Bio Isect, Kontrapest, Plant Spray albo Polysect).

Zimowanie bielunia

Przed przymrozkami datury trzeba wnieść do pomieszczenia. Jeśli rosnące w doniczce okazy postawimy na oszklonej werandzie lub w jasnym pokoju, przez krótki czas będą jeszcze kwitły. Nie wymagają wówczas intensywnego podlewania. Najpóźniej w listopadzie przycinamy im wierzchołki i przenosimy donice do chłodnego pomieszczenia.

Egzemplarze rosnące w gruncie wykopujemy i przycinamy im końce korzeni oraz gałęzi. Karpę sadzimy w dużym pojemniku i obsypujemy torfem lub przechowujemy w skrzynce okrytej parcianym workiem. W temperaturze 5-8OC rośliny te mogą zimować w ciemności, gdy jest nieco cieplej, potrzebują światła. Jednak w temperaturze powyżej 10O C tracą odporność i później słabo kwitną. Zimą od czasu do czasu bryłę ziemi podlewamy, by korzenie nie zaschły.

Wiosenna pielęgnacja bieluń dziędzierzawy

W marcu datury budzą się do życia. Okazy rosnące w pojemnikach przesadzamy do świeżej ziemi, skracając im pędy i ewentualnie korzenie, jeśli bardzo się rozrosły. Następnie wynosimy je do chłodnego, jasnego pomieszczenia i zaczynamy regularnie podlewać, choć mniej intensywnie niż latem, a po 2 tygodniach także dokarmiać nawozem dla roślin o ozdobnych liściach (zawiera dużo azotu). Na początku maja rośliny przynajmniej przez tydzień hartujemy na świeżym powietrzu, w drugiej połowie miesiąca zaś pozostawiamy je na tarasie lub w ogrodzie.

Jak przycinać bielunie

Jesienią, najpóźniej w listopadzie, rośliny pozbawiamy delikatnych wierzchołków pędów. Wiosną silnie je skracamy. W następnych latach wiosną pozostawiamy 3-4 mocne gałęzie długości ok. metra. Jeśli nie mamy dla rośliny zbyt dużo miejsca, wystarczy pozostawiać odcinki długości 30 cm. Czasami w doniczkach rośnie kilka datur. Wtedy można je prowadzić w jeden pęd rozgałęziony dopiero na wierzchołku. W ciągu sezonu młode przyrosty osiągają ponad metr długości i tworzą parasole liści.