Liliowce - nowe, nowsze i najnowsze

Subtelnymi i eleganckimi kwiatami liliowców może cieszyć się prawie każdy właściciel ogrodu. Doskonale rosną nie tylko w miejscach dobrze nasłonecznionych, ale i w półcieniu. Poza tym mają niewielkie wymagania glebowe - choć preferują ziemię lekko wilgotną, dobrze kwitną i rozwijają się na każdym, nawet najsłabszym podłożu. Nie usychają nawet w największe upały i nie chorują.

Wielką zaletą tych bylin jest to, że są właściwie "bezobsługowe". Nie zachowują się ekspansywnie, pomiędzy ich kępy nie wrastają chwasty - wytrzymują nawet konkurencję z perzem. Nie potrzebują nawożenia i rozsadzania. Na jednym stanowisku mogą rosnąć przez wiele lat, tworząc okazałe, wspaniale kwitnący kępy. Jedynie odmiany zimozielone wymagają okrycia na zimę stroiszem, matami ze słomy lub agrowłókniną.

Fot. Artur Jasiński

Zobacz zdjęcia liliowców

Pełne kwiaty

Na szczególną uwagę zasługują odmiany o pełnych kwiatach przypominających piwonie (ich nitki pręcikowe przekształcone są w płatki). Sto procent pełnych kwiatów ma liliowiec 'Fire Agate' oraz polska odmiana 'Polish Truffle'. Innym typem pełnego liliowca jest 'Company of Swans', gdzie pojawia się jeden lub dwa dodatkowe okółki płatków.

Do kolejnej grupy liliowców o pełnych kwiatach należą "kogucie grzebienie". Kwiaty tych roślin (np. 'Unexpected Joy') mają wzdłuż płatków dodatkowe wyrostki przypominające narośle na głowach kogutów.

Z obwódką czy kolcami?

Kilka lat temu pojawiły się liliowce o bardzo szerokich obwódkach wokół płatków (w polskich warunkach klimatycznych mają 1,5 cm). Obwódki mogą być jaśniejsze od tła, jak u odmiany 'Featuring The Gold', ciemne ('Dog Warner') lub brązowe ('Fashion Police').

Wyjątkową popularnością cieszą się liliowce, których płatki ozdobione są na brzegach kolcami o długości 1,5 cm (na Florydzie kolce tych samych odmian mogą mieć nawet 2,5 cm). Należy do nich 'Fantastic Fringe' lub nieco starsze odmiany - 'Forestlake Ragamuffin' czy 'It's a Miracle Piranha Smile'. Ciekawostką jest 'Eyes Wide Shut'; liliowiec o prawie czarnych kolcach na bladomorelowym tle oraz polsko-białoruska odmiana 'Thanks Pavel' o kolcach wyjątkowo długich, zabarwionych na ciemno śliwkowy kolor. Piękne białe kolce na tle ciemnofioletowym ma liliowiec 'Larry Obession'. Odmiana ta zdobyła sławę dzięki pewnemu Amerykaninowi o imieniu Larry, który na licytacji za jedną jej sadzonkę zapłacił rekordową sumę 6300 dolarów! Niecodzienny wygląd miewają nie tylko rozwinięte kwiaty, ale także i pąki kwiatowe liliowców. Pąki odmiany 'Wilde Child' i 'Spine Sea Urchin' również ozdobione są kolcami.

Kawa z mlekiem, pistacja i szafir

Jednolite barwy kwiatów liliowców wychodzą stopniowo z mody. Ich miejsce zajmują rośliny wielobarwne. Niezwykle ceniony jest kolor czysty brązowy, trudny do uzyskania przez hodowców. Taką właśnie barwę ma polsko-białoruska odmiana 'Coffee and Milk'. Płatki tej rośliny mają rzeczywiście kolor kawy z mlekiem. Otoczony wąską obwódką środek jest ciemnokawowy.

Pięknymi zielonymi kwiatami w odcieniu lodów pistacjowych wyróżnia się 'Jan Paweł Wielki'. Natomiast prawdziwą rewolucją jest uzyskanie przez hodowców odmiany kwitnącej na niebiesko. 'Which Way' błyska pięknym, czysto niebieskim okiem. Niebieskie środki ma również miniaturowa 'Blink Of An Eye', zaś lawendowym odcieniem wyróżnia się liliowiec 'Fantasy Eyes'. Niebanalnym wygląd ma też odmiana 'Scarlet Lace'. Wąskie i szerokie płatki tej rośliny mają różne odcienie.

Wielkie pająki i giganty

W tej grupie dominują tzw. liliowce pajęcze. Największe kwiaty ma odmiana 'Long Tall Sally' - rozrastają się do średnicy 35 cm. Nieco mniejsze kwiaty ma 'Royal Celebration' - ich średnica to około 30 cm. Największe okrągłe kwiaty liliowców mają zwykle około 20 cm średnicy i bardzo szerokie płatki (nawet do 10 cm). Takimi gigantami są m.in. 'Judy Farquar', 'Walking in Beauty', 'Jan Paweł Wielki' czy polsko-białoruska odmiana 'Morning Star Rustle'.

Wielkie osobliwości

'Key To My Heart' oraz 'Polish Coctail' to klasyczni przedstawiciele grupy liliowców o kwiatach w różnych kolorach znajdujących się na jednym okazie. Czasami ich płatki są kremowomaślane z różowym rumieńcem, a czasem karminowe z wąską jasną obwódką. Niezwykłe w tej grupie odmian jest to, że nigdy nie wiadomo, jaki będzie kolejny rozwijający się pąk! Nadążając za zapotrzebowaniem rynku, hodowcy próbują tworzyć odmiany, których kwiaty podziwiać można nie tylko w ciągu dnia, ale także o świcie czy w środku nocy. Tą unikalną cechą wyróżnia się 'Jan Paweł Wielki' - rozchyla płatki już o drugiej w nocy (kwiaty liliowców znane są z tego, że rozwijają się zwykle między godziną 7 a 8).

Dodatkową ozdobą roślin mogą być także pasiaste liście. Sam liliowiec rdzawy (Hemrocallis fulva) ma co prawda dość zmienny wygląd, ale jego odmiana 'Kwanzo' tworzy blaszki liściowe z jednej strony białe, a z drugiej całkowicie zielone. Polskimi pasiastymi odmianami są również 'Sungold Candy', 'Wren Song' czy 'Camera Ready'. Jedyny w swoim rodzaju jest liliowiec 'Ride The Wind'. Wiosną liście tej odmiany są koloru skórki cytryny; z czasem ciemnieją i podczas kwitnienia mają już typowy dla liliowców zielony odcień. Warto pamiętać o tym, że odmiana ta dziedziczy w 100 proc. cechy rośliny matecznej.

Współczesne odmiany zachwycają nie tylko kształtem i barwą kwiatów, ale także ich ilością. U liliowca 'Last Snowflake' odnotowano rekordową liczbę pąków na jednej łodydze - aż 65 na 8 odgałęzieniach. Hodowcy zadbali także o to, by liści liliowców nie ścinał pierwszy mróz. Do odmian zimozielonych należą np. 'Darla Anita' oraz 'Jan Paweł Wielki'.