Nowe zioła naprawdę leczą. Jakie jest działanie czystka, chia i vilcacory

Nowinki ziołowe mogą być cennym uzupełnieniem naszej diety.
Sprowadzane z odległych rejonów świata nowości ziołowe dla podkreślenia ich rangi w handlu bywają nazywane ziołolekami. Podobnie reklamuje się też gatunki dawniej stosowane, potem zapomniane, których zalety odkrywa się teraz na nowo.

Żeby zioła stały się zarejestrowanymi lekami, trzeba dokładnie ustalić rodzaj i sposób działania ich substancji czynnych oraz na podstawie badań potwierdzić możliwość leczenia nimi chorób. Zajmuje to sporo czasu i jest kosztowne. Zdarza się zatem, że z ziół produkuje się łatwe do dozowania kapsułki lub tabletki, które trafiają do sprzedaży nie jako lek, lecz prozdrowotny dodatek do żywności. Mogą one uzupełniać braki ważnych dla organizmu substancji, ale nie należy przekraczać zalecanej dawki, by nam nie zaszkodziły. Natomiast przypisywane im przez medycynę naturalną właściwości lecznicze nie zawsze potwierdzają się w badaniach naukowych. Chociaż, jeśli tylko głęboko wierzymy w ich moc, i one potrafią uzdrawiać.

Chang shan - dichroa

Zaliczana do 50 głównych chińskich ziół Dichroa febrifuga, zwana też chińską chininą, wyglądem przypomina hortensję. Dawniej służyła za zioło przeciw malarii. Ostatnio wykryto w niej halofuginon blokujący tworzenie się białek sprzyjających powstawaniu ognisk zapalnych i pomocny w chorobach autoimmunologicznych. Jest nadzieja, że halofuginon przyczyni się do opracowania leku opóźniającego starzenie i przyspieszającego spalanie tłuszczu. Na razie dichroa polecana jest w chorobach autoimmunologicznych tarczycy, reumatoidalnego zapalenia stawów i łuszczycy.

Korzeń kudzu - pueraria

Kudzu, czyli opornik łatkowaty (Pueraria montana, inaczej P. lobata), to pnącze z rodziny bobowatych rodem z południowo-wschodniej Azji. Rośnie jako chwast, osiągając ok. 20 m długości. Jego korzeń zawiera izoflawonoidy (m.in. daidzeinę), które mogą zmniejszać skłonność do alkoholu, pomagają przy migrenie, menopauzie i alergii. Na rynku bywa też skrobia z kudzu, ale to tylko zagęstnik.

Róża skalna - czystek

Czystek kreteński (Cistus incanus), znany jako róża skalna, to niski krzew śródziemnomorski, który polecała jako zioło już w XII w. św. Hildegarda z Bingen. Potwierdzono, że zawarte w nim związki, m.in. polifenole, zwiększają odporność i wykazują właściwości bakteriobójcze. Korzystnie działa zarówno przy przeziębieniu, jak i trądziku. Napar z niego ma słodkawy smak, podobny do lipy. Warto go pić zamiast herbaty.

Jagody acai - euterpa

Dojrzałe fioletowe owoce (o średnicy 1 cm) amerykańskiej palmy warzywni warzywnej, inaczej euterpy (Euterpe oleracea), są bogate w przeciwutleniacze (polifenole i antocyjany). Przyśpieszają przemianę materii i pomagają w odchudzaniu. Rozreklamowała je zmagająca się z nadwagą amerykańska prezenterka telewizyjna Oprah Winfrey.

Koci pazur - vilcacora

Vilcacora, inaczej czepota puszysta (Uncaria tomentosa), potocznie zwana kocim pazurem, to amerykańska liana tworząca swoiste alkaloidy indolowe i oksoindolowe. Z rośliną wiązano duże nadzieje na leczenie nowotworów. Dotychczasowe badania wykazały, że silnie aktywizuje ona układ immunologiczny oraz zapobiega zwyrodnieniu stawów.

Chia - szałwia hiszpańska

Nasiona szałwii hiszpańskiej (Salvia hispanica), zwanej też chia, są zaliczane do tzw. superżywności. Dostarczają mnóstwo składników odżywczych: białka, błonnika, zdrowych tłuszczy i soli mineralnych, a także przeciwutleniaczy i witamin. Poprawiają wytrzymałość organizmu. Zalecane spożycie to 20 g (ok. półtorej łyżki stołowej) nasion dziennie, najlepiej surowych. Porcja ta dostarcza tylko ok. 100 kcal, a znacznie pęczniejąc w żołądku, tłumi apetyt.

Warto wiedzieć

Zawarte w ziołach substancje mogą korzystnie na siebie wpływać, np. w lekach ziołowych witamina C z flawonoidami działa do 6 razy silniej niż czysta syntetyczna, a saponiny i sole mineralne poprawiają efektywność glikozydów. Jednak skład ilościowy związków w surowcu zielarskim nie zawsze jest dokładnie określony.