Kasztanowiec zwyczajny. Drzewo kwitnące w maju. [Uprawa i pielęgnacja]

Kasztanowiec pospolity (Aesculus hippocastanum)

Kasztanowiec pospolity (Aesculus hippocastanum), czyli kasztanowiec biały, zwany popularnie - choć nieprawidłowo - kasztanem, zadomowił się u nas tak dalece, że często uważany bywa za gatunek krajowy. Tymczasem to swojsko wyglądające drzewo przywędrowało na tereny północnej Europy z Bałkanów. Do Polski trafiło (przez Wiedeń) dopiero w XVII wieku. Sadzono je wówczas w otoczeniu królewskich siedzib i magnackich pałaców. I tak kasztanowce towarzyszą nam do dzisiaj, a motyw ich liści i kwiatów wciąż pojawia się w sztuce dekoracyjnej. Swoją wielką karierę kasztanowiec biały zawdzięcza urodzie.

Rozłożyste kasztanowce

Kasztanowiec kwiaty

Na przełomie maja i czerwca podziwiamy jego imponujące białe kwiaty z żółtoczerwonymi plamkami, zebrane w okazałe, sterczące ku górze stożkowate kwiatostany. Wiosną efektowne są wielkie, lepkie i brązowe pąki drzewa, potem młode stulone liście (złożone z 5-7 listków), które latem przybierają kształt wachlarzy.

Jak wyhodować samodzielnie kasztana?

Kasztanowiec liść

Jesienne atrybuty to żółte liście i brązowe błyszczące owoce (popularne kasztany) w kolczastych zielonych łupinach. Drzewo ma też charakterystyczny pokrój - masywną koronę o nieco wydłużonym, kopulastym kształcie, z dolnymi gałęziami przewieszającymi się ku ziemi.

Jadalne kasztany

Na zdjęciu powyżej: W Łazienkach Królewskich można obejrzeć imponujące okazy starych kasztanowców

Fot. Shutterstock

Na zdjęciu powyżej: Kasztanowce trzeba sadzić swobodnie, zachowując między drzewami duże odstępy

Kasztanowiec zwyczajny - drzewo parkowe i alejowe

Kasztanowce lubią żyzne gleby i sporo wilgoci. To wspaniałe drzewa parkowe. Tu i tam można jeszcze zobaczyć imponujące okazy i aleje starych kasztanowców białych. Są to drzewa osiągające 25-30 m wysokości. Sadząc je grupami, trzeba pamiętać o dużych odstępach, żeby nie stykały się gałęziami - tedy prezentują się najładniej. A ponieważ korona kasztanowca rzuca głęboki cień, u jego stóp pozostawia się wolną przestrzeń.

Na zdjęciu powyżej: Kasztanowiec czerwony, nieco mniejszy i dający nieliczne owoce, dobrze sprawdza się w miastach

Fot. Wikimedia commons

Na zdjęciu powyżej: Kasztanowiec czerwony ma piękny naturalny pokrój. Nie należy psuć go cięciem, które drzewo to źle znosi

Kasztanowece o kwiatach białych, żółtych i czerwonych

Kasztanowiec biały odmiany

Wyhodowano kilka ciekawych odmian kasztanowca białego. Jedną z najstarszych jest 'Baumannii' o pełnych, białych kwiatach. Zwarte pokroje mają kwitnące na biało 'Umbraculifera' i 'Pyramidalis', zaś 'Memmingeri' prezentuje wiosną żółte liście.

Kasztanowiec czerwony

Kasztanowiec czerwony (Aesculus × carnea) to drzewo niższe (10-15 m), o sztywnych, ciemnych i pomarszczonych liściach. Kwitnie około 10 dni później niż biały, dobrze znosi warunki miejskie oraz suszę i jest odporny na szkodniki. Sprawdza się więc przy obsadzaniu ulic, ale nie lubi cięcia i jest wrażliwszy na mrozy. Można go rozmnażać z kasztanów, lecz nie zawsze powtarza cechy rośliny macierzystej. Jego odmiana 'Briotii' ma krwistoczerwone kwiaty, dorasta do 15-18 m przy średnicy 8-12 m. Pochodzący z Ameryki kasztanowiec żółty (A. flava) ma kwiaty kremowe, delikatną sylwetkę i owoce bez kolców. Dorasta do 20 m, nie choruje, jest jednak mn

Sprawdź jakiego kasztanowca są poszczególne kwiatostany. Najedź myszką na pineski

Kasztanowiec choroby i szkodniki

Kasztanowiec - szrotówek kasztanowcowiaczek

Kasztanowce cierpią w miastach z powodu suszy, zanieczyszczonego powietrza i zasolenia gleby. Tak osłabione są atakowane przez choroby grzybowe i szkodniki. Najgroźniejszy to mały motyl-szrotówek kasztanowcowiaczek, który powoduje zasychanie i opadanie liści. Najlepszą metodą zwalczania szrotówka jest grabienie i palenie zainfekowanych, świeżo opadłych liści oraz zakładanie pułapek feromonowych i lepowych. Iniekcje pestycydów do pni, zdaniem większości fitopatologów i dendrologów, się nie sprawdziły. Rany po odwiertach się nie goją i tkanki drzewa ulegają martwicy.

Na zdjęciu powyżej: Takie zmiany na liściach to efekt żerowania szrotówka

Fot. Shutterstock

Kasztan właściwości lecznicze

Owoce kasztanowca czyli kasztany zawierają m.in. flawonoidy, garbniki, kumaryny i karotenoidy i escyna. Są niezastąpione przy następujących chorobach:

• uszczelniają ściany naczyń krwionośnych i przywracają im elastyczność
• usprawniają przepływ krwi w naczyniach żylnych, a tym samym zapobiegają zastojom i zakrzepom
• przeciwdziałają zaburzeniom krążenia żylnego kończyn dolnych, żylakach odbytu
• działają w profilaktyce zakrzepowego zapalenia żył
• przyspieszą proces gojenia
• koi ból obrzęków, stłuczeń, zwichnięć i zmiażdżeń, a także łagodnych oparzeń i odmrożeń, gdyż wykazują działanie przeciwzapalne i łagodnie ściągające
• działa rozkurczająco, przeciwzapalne
• stosowany przy zapaleniu i nieżycie żołądka i jelit

Nie można przesadzić ze spożywaniem wyciągów z kasztanowca, może to doprowadzić do nudności i wymiotów. Okładów nie stosujemy na otwarte rany.