Cyklamen kwitnie na przekór jesieni. Najpiękniejsze rośliny doniczkowe

Czy ktoś jeszcze pamięta, co to jest gduła? Takiego określenia używano przed laty dla cyklamena (Cyclamen ), zwanego także fiołkiem alpejskim. Jego naturalna pora kwitnienia przypada na okres jesienno-zimowy. Współcześni ogrodnicy potrafią tak ustawić terminy uprawy, by cyklameny były dostępne przez cały rok. Nadal jednak największy wysyp tych popularnych kwiatów następuje pod jesień. Kupione o tej porze roku kwitną najdłużej.

 

Cyklameny słyną z urodziwych kwiatów o ciekawej budowie. Wyrastają one na długich, bezlistnych szypułkach. Pierwsze uprawiane w domach cyklameny miały kolor ... cyklamenowy, czyli intensywnie różowy. Dziś gama barw ich kwiatów obejmuje białą, wszystkie odcienie różowej, czerwonej i amarantowej. Wiele jest odmian z oczkiem bądź z lamówkami na płatkach. Niektórym wdzięku dodają pofalowane lub postrzępione brzegi. Sporo odmian miło pachnie. Kupujemy zazwyczaj okazy w pełni kwitnienia. Najlepiej wybrać takie, które mają jeszcze dużo zamkniętych pąków. Piękną ozdobą cyklamenów są liście. Często ich blaszki pokryte są marmurkowymi wzorami lub srebrzystą powłoką. Typowe odmiany wielkokwiatowe dorastają do 25-30 cm wysokości, a ich płatki mają zazwyczaj około 8 cm długości. Istnieją także odmiany midi, wysokości 18-20 cm, z drobniejszymi kwiatami oraz mini 12-15-centymetrowej wysokości i malutkimi kwiatami, podobnymi do tych, jakie wydają gatunki ogrodowe (np. cyklamen dyskowaty).

 

Uprawiane obecnie cyklameny, to mieszańce otrzymane w wyniku wielokrotnego krzyżowania kilku gatunków botanicznych. Za ich prarodzica uznawany jest przede wszystkim cyklanem perski (Cyclamen persicum ), którego ojczyzną jest Bliski Wschód, Grecja i Afryka Północna.

 

W powstaniu mieszańców miniaturowych swój udział miał także cyklamen purpurowy (C. purpurascens ) z południa Europy oraz cyklamen bluszczolistny (C. hederifolium ), pochodzący z Alp. Oba te gatunki, jak również cyklamen dyskowaty (C. coum ), można sadzić w ogrodzie. Botanicy zaliczają cyklameny do rodziny pierwiosnkowatych (Primulaceae ).

Oto właśnie nabyliśmy piękny okaz. Oprócz mnóstwa kwiatów i kopułki sztywnych liści z ziemi wystaje kulista bulwa. To "siła napędowa" cyklamena, w niej ukryte są zapasy pokarmowe i cały potencjał rośliny.

Przy odpowiedniej pielęgnacji możemy liczyć na naprawdę długie, kilkumiesięczne kwitnienie. Wiosną kwiatów będzie mniej, a liście zaczną stopniowo żółknąć. To znak, że roślina kończy już okres wegetacji i powoli zapada w stan spoczynku. Wtedy zaprzestajemy nawożenia i coraz bardziej ograniczamy podlewanie, aż wszystkie liście i kwiaty zaschną. Bulwę aż do maja lub czerwca przechowujemy w chłodnym, ciemnym miejscu. Gdy zauważymy, że pojawiają się zawiązki liści, bulwę przesadzamy do nowego podłoża, ustawiamy w jasnym miejscu i zaczynamy podlewać. Pod jesień powinny pojawić się już kwiaty. W tym okresie cyklamen najlepiej się czuje na cienistym balkonie, gdzie nocne niskie temperatury stymulują powstawanie pąków kwiatowych. Gdy zapowiadane są przymrozki, roślinę zabieramy do domu.

Jeśli w nasze ręce trafi kwitnący cyklamen latem lub wiosną (czyli poza głównym sezonem), wówczas pielęgnujemy go, dopóki kwitnie i ma liście. Potem pozwalamy odpoczywać bulwie aż do maja. Po posadzeniu powinna odzyskać naturalny cykl roczny.

Cyklameny lubią miejsca dobrze oświetlone światłem rozproszonym. Jesienią i zimą ustawiamy je na parapecie. Gdy słońce mocno grzeje, kwiat lepiej odstawić tam, gdzie światło jest słabsze. W głębszym cieniu przestają kwitnąć.

Kwiaty te warto prezentować w ładnych pojemnikach - koszach, osłonkach. Jeśli mamy kilka odmian, to dla lepszego efektu można wstawić do wspólnego szerokiego naczynia.

Temperatura Jeśli zależy nam, by cyklameny kwitły jak najdłużej, ustawmy je w pomieszczeniu chłodnym, tj. o temperaturze 12-16 st. C. Gdy jest za ciepło, kwiaty szybko opadają.

Rośliny te podlewamy na podstawkę, bo części nadziemne źle znoszą moczenie. Po półgodzinie nadmiar wody wylewamy. Zabieg powtarzamy codziennie lub co drugi dzień. Gdy tylko podłoże jest trochę przesuszone, liście więdną.

Rośliny te lubią wysoką wilgotność powietrza. Aby to osiągnąć, w pokoju możemy zainstalować nawilżacz lub ustawić doniczkę na podstawce wysypanej kamykami, z niewielką ilością wody na dnie.

Podczas tworzenia się pąków oraz w okresie kwitnienia cyklameny dokarmiamy jednym z nawozów dla gatunków kwitnących, co 10-14 dni.

Zabieg ten wykonujemy raz w roku, pod koniec okresu spoczynku bulwy. Sadzimy ją wówczas do świeżego podłoża (np. ziemi uniwersalnej). Po-winna wystawać z ziemi do połowy.

Inne zabiegi

 

Przekwitłe kwiaty usuwamy, by nie dopuścić do zawiązania się nasion (to osłabia bulwę). Wyrywamy je u nasady, podobnie jak żółte liście.

Największe zagrożenie dla cyklamenów stanowi szara pleśń - choroba grzybowa, która atakuje, gdy powietrze jest bardzo wilgotne, a rośliny stoją w zagęszczeniu. Profilaktycznie warto więc często wietrzyć pomieszczenie i ustawiać kwiaty niezbyt gęsto. Choroba objawia się na płatkach oraz liściach w postaci brązowych plam. Po pewnym czasie na powierzchni plam pojawia się szary nalot zarodników.

Chore liście i kwiaty usuwamy po zauważeniu pierwszych objawów. Jeśli to nie pomoże, roślinę opryskujemy jednym z preparatów: Rovral Flo 225 lub Teldor 500 SC.