Największe byliny czyli wysokie rośliny ogrodowe

Byliny, które osiągają półtora, a nawet dwa metry wysokości mają niesamowitą energię. Co roku jesienią tracą przecież wszystkie części nadziemne, przesypiają zimę, a wiosną wszystko muszą zaczynać od początku. Budują nowe potężne pędy, pokrywają je mnóstwem liści, wydają mnóstwo kwiatów, a potem nasion. W taki sposób funkcjonują przez wiele lat i, jeśli bytują w dobrych warunkach, rozrastają się coraz bardziej. To świadczy o ich niesłychanej sile życiowej i zdolnościach regeneracyjnych.

Jeśli roślina chce wyrosnąć wysoko, potrzebuje na to czasu. Dlatego pełny efekt osiąga zazwyczaj dopiero latem. Ale już wiosną wiele wysokich gatunków zapowiada się wspaniale. Rozwój ich liści i pędów kwiatowych to nierzadko ciekawy spektakl. Przyjrzyjmy się choćby gunnerze lub rabarbarowi - roślinom o wielkich liściach. Wiosną są one jeszcze w powijakach. Całe pomarszczone, z wyraźnymi nerwami, wyłaniają się powoli i trochę niezgrabnie z pochewek. Potem rozpościerają się szeroko jak parasole, a wtedy ich blaszki osiągają pełnię rozwoju. U rekordzistki - gunnery ich średnica wynosi ponad pół metra.

Inne rośliny wyglądają tak, jakby wyłącznie "postawiły" na urodę kwiatów. Na przykład czosnek olbrzymi, dorastający do półtora metra wysokości ma wąskie liście, które zresztą szybko zamierają. Nad nimi dumnie prężą się fioletowe głowy kwiatostanów, złożonych z drobnych kwiatów. Podobnie jest z pustynnikiem - jego wąskich liści prawie nie zauważamy, skupiając się na podziwianiu białej lub żółtej 2-metrowej świecy kwiatostanu.

Niezwykłą urodą kwiatów odznaczają się lilie. Niektóre z grup (ze względu na mnogość i różnorodność tych roślin podzielono je na grupy), na przykład Orienpety i Lilie Azjatyckie dorastają do ponad 2 m wysokości, a ich bajecznie kolorowe kwiaty mają kilkanaście centymetrów średnicy.

O niektórych wielkich roślinach można powiedzieć, że uroda ich kwiatów współgra z oryginalną budową zielonych części. Na przykład makleja ma sztywne szare pędy pokryte ładnie wykrojonymi liśćmi. Nad nimi wznosi się chmura delikatnych różowych kwiatów, skupionych w wiechach. Roślina tworzy silnie rozrośnięte kępy i osiąga 2-2,5 m wysokości. Wspaniałą harmonię liści i kwiatostanów zauważymy także w sylwetkach traw. Miskanty zachwycają bardzo długimi liśćmi, które szumią przy każdym powiewie wiatru. Pod jesień rozwijają się nad nimi puchate kłosy o pastelowych barwach. Gatunki te tworzą rozrośnięte kępy.

Inne rośliny, jak modrak, postawiły na kontrasty. Przy ziemi wyrasta kępa potężnych liści, nad nimi górują dwumetrowe pędy, zwieńczone ogromną wiechą drobnych kwiatów.

 

Ogrodowe giganty wybieramy zależnie od warunków świetlnych panujących w ogrodzie. Jeśli do dyspozycji mamy dobrze nasłonecznione stanowiska, warto się pokusić o jukę karolińską. Przy ziemi tworzy zimozielone szablaste liście, a latem wypuszcza sztywne pędy, zakończone dorodnymi kwiatostanami w kolorze kości słoniowej. Roślina ta dobrze znosi suszę oraz piaszczystą glebę.

W podobnych miejscach lubią rosnąć słoneczniczki. Te mało wymagające rośliny tworzą silnie rozrośnięte kępy imponujących rozmiarów (osiągają 2-2,5 m). Zakwitają pod koniec czerwca na żółto i obsypane są kwiatami do jesieni.

Duży wybór odmian w wielu barwach (różne odcienie różu, błękitu i granatu) mamy u ostróżek. Zakwitają one latem, a ich świecowate kwiatostany strzelają w niebo na półtora metra.

Słoneczne miejsca, ale dość wilgotną glebę lubią rabarbary. Najwyższy jest rabarbar dłoniasty o powcinanych potężnych liściach i wyniosłych kwiatostanach.

 

Również pod koronami drzew mogą zagościć atrakcyjne olbrzymy. W maju podziwiamy pióropusze kwiatów parzydła leśnego, dorastającego do 1,5-2 m. Podobne leśne klimaty wnosi do ogrodu paproć - długosz królewski. Jej liście oraz pędy zarodnikonośne dorastają do 2 m.

W wilgotnym cieniu można posadzić oryginalny tawułkowiec tarczowaty. Jego atrybutem są wielkie koliste liście.

W półcieniu lubi rosnąć kardiokrinum, zwane lilią himalajską. Z jej cebuli wyrastają 2,5-metrowe pędy, a ogromne kwiaty przypominają kształtem lilie.

Większość z wysokich roślin może rosnąć pojedynczo na rabacie i będzie się prezentować atrakcyjnie przez cały sezon. Niektóre, jak na przykład słoneczniczek, najbardziej pasują do ogrodów o wiejskim charakterze, inne (jak długosz) są dobrze widziane na działkach ze starodrzewem, jeszcze inne, jak ozdobne trawy, podkreślają minimalistyczną formę nowoczesnych ogrodów.

Jedno jest pewne - takich roślin trudno nie dostrzec, także na rabatach, gdzie górują nad innymi bylinami. Jeśli chcemy je zestawiać w wielogatunkowych kompozycjach, dobierzmy im towarzystwo, które ma podobne wymagania.

Od strony północnej wysokie rośliny rzucają cień. Warto w nim umieścić niskie gatunki, które nie potrzebują zbyt dużo słońca, na przykład funkie lub bodziszki.

 

Silnie rosnące byliny potrzebują sporo budulca - soli mineralnych. Warto je zasilić 1-3 razy na wiosnę i wczesnym latem, w odstępach 2-3-tygodniowych na- wozem dla roślin ogrodowych.

W miarę żółknięcia liści i pędów bądź zasychania kwiatów - wycinamy je, by nie szpeciły roślin. Dzięki temu byliny mogą zakwitnąć ponownie pod koniec lata.

Jeśli zdarzy się długotrwała susza, regularnie podlewamy rośliny. Ostatnio zdarzają się często porywiste wiatry, które przewracają wysokie rośliny. Warto więc podeprzeć je i przywiązać do podpór.

Stare okazy bylin wymagają odmłodzenia przez podział. Najlepiej zrobić to wczesną wiosną lub jesienią.

Niektóre wielkie byliny (np. gunnera) nie są w pełni odporne na mróz. Warto je okryć na zimę kilkoma warstwami gałęzi drzew iglastych. Z kolei pustynnik jest wrażliwy na nadmiar wilgoci w glebie podczas spoczynku, czyli zimą. Miejsce, w którym rośnie, okrywamy jesienią w taki sposób, by nie docierała tam woda.