Wiosenne nawożenie

W sklepach można kupić proste nawozy jednoskładnikowe np. saletrę amonową, siarczan potasu, superfosfat. Najlepiej jednak używać mieszanek nawozowych (najpopularniejsze to Azofoska, Agrofoska, Fructus, Florovit, Agrecol, Substral), które zawierają wszystkie składniki pokarmowe.. Produkowane są one w kilku wersjach (dla różnych grup roślin) gdzie poszczególne składniki skomponowane są w odpowiednich proporcjach. Stosujemy je zawsze ściśle według przepisu na opakowaniu. W sklepach ogrodniczych można kupić zarówno duże jak i małe opakowania, a więc nie warto robić zapasów, bo nawozy zbyt długo przechowywane zmieniają swoje właściwości (najszybciej tracą azot). Zawsze też należy trzymać je w miejscu suchym w dobrze zamkniętych pojemnikach.

Czego potrzebują rośliny

Najważniejsze pierwiastki niezbędne do rozwoju zwane makroelementami to:

Azot (N - nitrogenium) sprzyja rozwojowi pędów i liści, przyspieszając ich wzrost. Niedobory azotu powodują, że liście żółkną i stają się mniejsze,pędy są cienkie i wątłe, a cała roślina słabo się rozkrzewia.

Fosfor (P - phosphorus) pełni ważną rolę w powstawaniu kwiatów, zawiązywaniu się owoców i procesie drewnienia tkanek. Ma również duże znaczenie dla rozwoju korzeni oraz wzmacnia odporność roślin na choroby. Roślina, której brakuje fosforu ma wątłe i krótkie pędy, jej liście są matowe i mają nienaturalną ciemnozieloną barwę z odcienirm ciemnej czerwieni i fioletu.

Potas (K - kalium) ma znaczenie przy kwitnieniu oraz zawiązywaniu się i dojrzewaniu owoców. Nadaje owocom smak, a kwiatom barwę. Od niego również zależy odporność roślin na choroby.oraz prawidłowa gospodarka wodna w tkankach. Przy braku potasu starsze liście stają się wiotkie i nabierają niebieskozielonej barwy. Często zasychają też ich brzegi. Roślina wydaje mniej owoców i nasion.

Do makroelementów zaliczane sa również:

Wapń (C - calcium) - reguluje odczyn gleby i sprzyja tworzeniu struktury gruzełkowatej gleby, co jest niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania korzeni. Reguluje tez gospodarkę wodną w tkankach i wzmacnia ściany komórek. Poprawia odporność roślin na niesprzyjające warunki klimatyczne. Przy jego niedoborach młode liście ulegają deformacji, a starsze mają postrzępione brzegi i brązowe plamy. Czasami brązowieją też nerwy. System korzeniowy jest słaby.

Magnez (Mg- magnesium) jest głównym składnikiem chlorofilu. który odpowiada za fotosyntezę, a więc odżywianie roślin. Ma tez wpływ na wybarwienie kwiatów i reguluje gospodarkę wodną. Przy jego niedoborach rośliny są nadmiernie zagęszczone i krępe. Liście często mają brązowe nekrotyczne plamy. Nerwy pozostają zielone.

Żelazo (Fe - ferrum) uczestniczy w transporcie związków wewnątrz tkanek podczas fotosyntezy i oddychania. Jego niedobór objawia się żółknięciem liści zwłaszcza młodych, podczas gdy starsze pozostają zielone.

Siarka (S - sulphur) jest niezbędna do budowy aminokwasów, białek i enzymów. Jej niedobory powodują podobne objawy jak przy braku azotu.

Rośliny potrzebują też niewielkich ilości innych pierwiastków zwanych mikroelementami to np. bor, mangan, molibden, miedź i cynk- działają na zasadzie składników pomocniczych, ważnych w procesie rozwoju rośliny.

Różne formy nawozów

Nawozy w proszku lub w granulkach - najczęściej spotykane. Rozrzuca się je wokół rośliny w wilgotnym gruncie. Następnie wprowadzamy je kilka centymetrów w głąb gleby za pomocą pazurków. Podlewamy ziemię, aby się rozpuściły i mogły być pobrane przez rośliny.

Nawozy w płynie - są łatwe w użyciu. Wystarczy rozcieńczyć nawóz w odpowiedniej proporcji z wodą i podlać roślinę. Działają bardzo szybko. Niektóre (bardzo dobrze się rozpuszczjące) przeznaczone są specjalnie do nawożenia dolistnego.

Nawozy otoczkowane tzw. wolnodziałające - pokryte są specjalną błoną, która umożliwia powolne uwalnianie się składników przez kilka miesięcy bez obawy przenawożenia roślin. Stosuje się je zwykle tylko raz na początku sezonu.

Nawożenie organiczne

Nawozy naturalne dodane do gleby stanowią dla zaniedbanych okazów kurację odmładzającą, po której odzyskują wigor. Pamiętajmy jednak, że nie należy ich stosować w tym samym czasie co mineralne ani jednocześnie z wapnowaniem.

Kompost powstaje z resztek kuchennych, liści, chwastów (trzeba je wyrywać, zanim wydadzą nasiona), skoszonej trawy itp. Dobrze rozłożonym kompostem możemy ściółkować glebę wokół roślin co roku, od wczesnej wiosny do późnej jesieni, albo mieszać go z górną warstwą podłoża.

Obornik to odchody bydlęce, świńskie lub końskie. Możemy je stosować raz na kilka lat. Świeże najlepiej na jesieni, by zdążyły się w glebie rozłożyć do wiosny, kiedy przychodzi pora siewu i sadzenia (niektórym roślinom szkodzi bezpośredni kontakt z obornikiem).

Przekopujemy je płytko, na pół roku przed sadzeniem lub siewem (aż dwa lata przed umieszczeniem w ziemi cebulek). Nie można ich stosować zbyt często, bo przyczyniają się do zbrylania ziemi. Przekompostowane nawozy zwierzęce lub suche w postaci granulatu można przekopywać z ziemią na wiosnę lub ściółkować nimi podłoże, np. wokół drzew i krzewów.

Gnojówka i gnojowica - tak określamy przefermentowane i rozcieńczone wodą (w proporcji 1:10) odchody zwierzęce. Są bogate w składniki mineralne. Podlewa się nimi ziemię przed posadzeniem roślin albo już rosnące okazy w ogrodzie i w pojemnikach na tarasie.

Biohumus powstaje dzięki dżdżownicom kalifornijskim, które w specjalnych hodowlach przerabiają różnego rodzaju odpadki organiczne na nawóz. Dostępny jest w postaci płynnej (w butelkach) w sklepach i centrach ogrodniczych. Po rozcieńczeniu podlewa się nim rośliny domowe, balkonowe, a także ogrodowe.

Szczepionki mikoryzowe to specjalna grzybnia (odpowiednia dla danej grupy roślin). Od niedawna sprzedawane są one w wielu sklepach ogrodniczych. Dodanie grzybni do podłoża poprawia warunki rozwoju korzeni co ułatwia roślinom pobieranie wody i zawartych w niej składników pokarmowych. Zastosowanie takiej szczepionki znacznie poprawia kondycje roślin i pozwala zmniejszyć ilość stosowanych nawozów mineralnych.

Zasady nawożenia

Nawożenie podstawowe polega na dodawaniu odpowiedniej ilości nawozu do ziemi przed sadzeniem roślin w trakcie przygotowania podłoża. Najczęściej rozsypuje się go na powierzchni bezpośrednio przed przekopaniem stosując mieszanki mineralne w ilości 15-20 dag/m2 lub nawozy organiczne (kompost, obornik) w ilości 4-6 kg m2.

Nawożenie pogłówne to regularne dokarmianie roślin w czasie wegetacji. Dawki nawozów stałych podawane są w tym przypadku najczęściej w dag/m2, a płynnych w procentach oznaczających stężenie roztworu jaki powinniśmy zastosować (bezpieczny dla roślin w przypadku nawozów mineralnych nie powinien przekraczać 3%) lub dla uproszczenia w ml/l. Jeśli używamy nawozów stałych równomiernie posypujemy nimi ziemię zwracając uwagę na to by nie pozostawały na liściach bo mogą zniszczyć tkanki (sól chłonie wodę i liście zasychają). Pożywki płynne rozcieńczamy ściśle według przepisu na opakowaniu i podlewamy nimi rośliny. Możemy też w tym celu rozpuścić w wodzie preparaty mineralne. Bardzo korzystne w trakcie wzrostu roślin jest też nawożenie dolistne (spryskiwanie liści roztworem nawozu). Stosujemy wtedy dawkę o połowę mniejszą niż do podlewania.

Kiedy nawozić

Wczesną wiosną gdy tylko ziemia rozmarznie wszystkie rośliny zasilamy nawozami o zwiększonej dawce azotu. Później częstotliwość dokarmiania zależy od rodzaju roślin.

Drzewa i krzewy zasilamy dwa trzy razy w sezonie w odstępach miesięcznych (ostatni raz w lipcu). Mieszanka stosowana w lecie powinna zawierać sporo potasu i fosforu, aby przyspieszyć drewnienie pędów.

Byliny dokarmiamy do końca sierpnia co dwa tygodnie stosując bogate w fosfor pożywki dla gatunków kwitnących.

Trawnik raz w miesiącu do końca sierpnia (po strzyżeniu) zasilamy nawozem zawierającym dużo azotu.

Iglaki powinny dwa trzy razy w sezonie (ostatni raz w lipcu) dostać pożywke zawierajcą magnez i zakwaszającą podłoże.

Rośliny jednoroczne i sezonowe zasilamy przynajmniej raz na dwa tygodnie do końca sezonu.

Warzywa aż do zbioru raz na miesiąc zasilamy nawozem ze sporą ilością azotu. Jedynie te przeznaczone do przechowania kończymy nawozić trochę szybciej, aby nie były zbyt delikatne.

Warto wiedzieć

Zbierajmy popiół z drewna palonego w kominku i przechowujmy w suchym miejscu. Zawiera on dużą ilość potasu i stanowi doskonały nawóz pod drzewa owocowe i warzywa. Rozsypanie go wokół roślin stworzy też skuteczną barierę przeciw ślimakom.