Budowa

Ogród

Wnętrza

Design

Architektura

DIY

HGTV

Różane nowości

Zamki i parki, w których straszy

Anna Landowska
Zamek w Gołuchowie. Elewacja wczesnorenesansowa - Fot. Jerzy Strzelecki, Wikimedia

Zwiedzanie parku w listopadzie? Brr, zimno, ponuro... A jednak! Teraz, kiedy w alejkach hulają ostatnie zabłąkane liście, kiedy nagie sylwetki drzew nabierają dramatyzmu, stare parki zaczynają żyć innym życiem. Odkrywają swe sekrety, a ich mieszkańcy wychodzą nam na spotkanie. Kto to taki? Oczywiście duchy. Białe i Czarne Damy, pokutujące zjawy z własną historią i legendą. W tym zjawiskowym gronie przoduje płeć piękna. Ciekawe, dlaczego? Na wycieczki z dreszczykiem zapraszamy do zabytkowych ogrodów zamkowych Śląska i Wielkopolski. Przy okazji warto przyjrzeć się architekturze - także budzącej wyjątkowe emocje.

Zamek w Mosznej. Disneyland na Dolnym Śląsku. Zamki, w których straszy - Fot. Shutterstock

Zamek Moszna - duchy w Disneylandzie. Zamki i parki, w których straszy.

Na początek atrakcja ze Śląska, 40 km od Opola. Jedziemy do Centrum Terapii Nerwic w Mosznej (dawniej niemieckie Moschen). Nazwa nie brzmi może zachęcająco, a tym bardziej nie zapowiada tego, co zastajemy po przybyciu! Zamek wygląda całkiem jak rodem z filmów Disneya. Choć niektórzy uważają go za kicz, u większości budzi zachwyt. Ma zaledwie sto lat, a jednak stał się jednym z najbardziej znanych zabytków Śląska. W dodatku czynnym - można tu wynająć pokój, aby podleczyć nerwy lub po prostu wypocząć. Mamy wtedy możliwość wstępu do wszystkich sal zamkowych. Jest też palmiarnia, kaplica, w której odbywają się koncerty, sala balowa, biblioteka. Warto też pospacerować po rozległym parku, ale raczej nie po zmroku. Nic dziwnego, że w latach 80. nakręcono tu horror "Lubię nietoperze".

 

Fot. Jerzy Strzelecki/Wikimedia

Zamek w Mosznej zadziwia pod każdym względem. Nawet nie wiadomo, kto go zaprojektował. Powstał jako rezydencja zamożnej rodziny pruskich przemysłowców, Thiele-Wincklerów. Każde skrzydło jest w innym stylu. Znajduje się tu 365 sal, po jednej na każdy dzień roku, oraz 99 wież i wieżyczek (tyle wiosek miał właściciel). Prowadzi do niego kilka dróg, ponoć istnieją także podziemne tunele łączące budowlę z innymi okolicznymi zamkami. Z jednej z wieżyczek spogląda na nas kościotrup, a z murów wyłaniają się kamienne stwory - dziki, sowy, maszkarony.

Więcej informacji: http://www.moszna-zamek.pl/

Moszna, zamek o 99 wieżach - Fot. Shutterstock

Zamek w Mosznej - duchy w Disneylandzie. Zamki i parki, w których straszy.

Podziwianie zamku i spacer po parku to wielka frajda. Ale uwaga, wieczorem łatwo o doznania, które mogą nadwerężyć nasz system nerwowy!

A wszystkiemu winni dawni właściciele majątku, Wincklerowie. Mieli oni oddaną angielską guwernantkę, która przed śmiercią prosiła, aby jej kości spoczęły w Anglii, a więc na Wyspach. Wprawdzie pochowano ją na wyspie, ale w parku. Druga z pań była służącą, którą uwiódł kochliwy panicz. Ciężarna panna, bez szans na małżeństwo, utopiła się w stawie. Dusze obu nieszczęsnych nie mogą zaznać spokoju i wciąż błąkają się po parku.

 

Fot. Silar / Wikimedia

Ten park to istny gigant - liczy ponad sto hektarów. Jest parkiem typu krajobrazowego, bez wydzielonych granic, tylko główna oś ma charakter geometryczny. Zobaczymy tu dwustuletnie lipy, trzystuletnie dęby, kasztanowce. Wzdłuż kanałów rosną różaneczniki i azalie - wiosną w parku odbywa się Święto Kwitnących Azalii. Za lipową aleją dochodzimy do stawu z tzw. wyspą wielkanocną, na którą można wejść po chińskim mostku. Uwaga na zjawy!

Zamek w Książu, elewacja zachodnia. Zamki, w których straszy - fot. spoko ws/Wikimedia

Zamek w Książu i duch Stokrotki. Zamki i parki, w których straszy

Książ, położony na obrzeżach Wałbrzycha, to największy zamek Śląska i trzeci co do wielkości w Polsce, po Malborku i Wawelu. Ma, bagatela, 418 komnat. To mieszanka, lecz wyjątkowo udana - łączy elementy gotyku, renesansu, baroku i klasycyzmu. Był siedzibą Piastów, potem władców z różnych dynastii, ale najdłużej - rodu Hochbergów, w których rękach pozostawał aż do drugiej wojny światowej.

Fot. Shutterstock

Jak przystało na zamek obronny, jest położony na skałach. Dokoła ciągną się malownicze lasy bukowo-jaworowe, tworzące Sudecki Ogród Dendrologiczny.

Więcej informacji: http://www.ksiaz.walbrzych.pl

Zamek w Książu, widok od strony dziedzińca. Zamki, w których straszy - fot. Dariusz Cierpial/Wikimedia

Zamek w Książu i duch Stokrotki. Zamki i parki, w których straszy

Najsłynniejszą postacią związaną z zamkiem jest księżna Daisy, czyli Stokrotka. Żona Jana Henryka XV Hochberga - któremu Książ zawdzięcza rozmach - uchodziła za jedną z najpiękniejszych księżniczek Europy. Zakochany książę założył nieopodal palmiarnię po to, by obsypywać żonę kwiatami (jako Palmiarnia Lubiechowska działa do dziś i jest jedną z największych w Polsce). Stokrotka zmarła w 1943 roku, ale miejsce jej pochówku pozostaje nieznane. Ponoć w jej grobie złożono kilkumetrowy sznur pereł. Zjawa Stokrotki pojawia się w Książu do dziś, ale nie ma się czego obawiać - należy do dobrych duchów.

Książ. 'Stary Zamek', ruina romantyczna - fot. Blackmetalowiec/Wikimedia

Zamek w Książu i duch Stokrotki. Zamki i parki, w których straszy

Zamek jest otoczony parkiem w stylu romantycznym. Stary Zamek, choć jest sztuczną ruiną, wygląda tak przekonująco, że niektórzy mylnie biorą go za autentyczne pozostałości dawnej budowli.

Kórnik, widok zamku od strony parku. Zamki w których straszy - fot. Jerzy Strzelecki/Wikimedia

Zamek w Kórniku i Biała Dama. Zamki i parki, w których straszy

A teraz przenieśmy się do Wielkopolski. W Kórniku koło Poznania można obejrzeć najpiękniejszy zamek w stylu neogotyckim w Polsce. On także śmiało mógłby stanowić scenerię do filmu grozy! Powstał w XIX wieku dzięki współpracy doborowego duetu - Tytusa Działyńskiego oraz niemieckiego architekta K. F. Schinkela. Zachował się nienaruszony do naszych czasów. Jest otoczony parkiem w stylu angielskim pełnym ciekawych drzew i krzewów, który z czasem przekształcił się w sławne arboretum. Park zakładał Tytus Działyński z synem Janem, sprowadzając nieznane u nas gatunki z całego świata. Rośnie tu mnóstwo ciekawych drzew, np. 170-letni miłorząb, klęki czy żółtnice o owocach wielkości pomarańczy.

Kórnik, zamek od strony północno-wschodniej - fot. Biblioteka Kórnicka, zbiory PAN

Zamek w Kórniku i Biała Dama. Zamki i parki, w których straszy

Ale Kórnik to także tu najsłynniejszy duch w Polsce. W XVIII wieku właścicielką majątku była Teofila z Działyńskich Szołdrska-Potulicka. Bardzo dbała o poddanych, założyła też wypieszczone francuskie ogrody, po których uwielbiała spacerować wieczorami. Portret białowłosej Teofili w niesamowitej, obszernej białej sukni można zobaczyć w sali jadalnej.

 

fot. Wikimedia

Obraz ma najwidoczniej wyjątkowe właściwości, bo zaczęły krążyć pogłoski, że tuż przed północą Teofila wychodzi z portretu i udaje się na taras. O dwunastej w nocy przyjeżdża rycerz na czarnym koniu i zabiera ją na przejażdżkę. Czasem sama też spaceruje wieczorami po ścieżkach, jak to zwykła czynić za życia. Podobno jest to kara za rozebranie położonego nad Jeziorem Kórnickim średniowiecznego myśliwskiego zameczku, w którym znajdowały się skarby strzeżone przez diabły

Zamek w Gołuchowie. Elewacja wczesnorenesansowa - Fot. Jerzy Strzelecki, Wikimedia

Zamek w Gołuchowie i Czarna dama. Zamki i parki, w których straszy

Nie trzeba jechać do Francji, aby zobaczyć renesansowy zamek jak znad Loary. Gołuchów, położony w Wielkopolsce, 20 km od Kalisza, Początkowo stanowił własność rodu Leszczyńskich, potem przechodził z rąk do rąk, aż wreszcie w ruinę. W końcu w połowie XIX wieku posiadłość kupił Tytus Działyński, notabene właściciel także Kórnika. Największy wkład w przywrócenie świetności zamkowi wniosła jego synowa Izabela Elżbieta z Czartoryskich Działyńska. Zatrudniła ona architektów i dekoratorów z Francji, którzy odrestaurowali zamek, a nawet wyposażyli go w oryginalne renesansowe detale. W zamkowych wnętrzach urządziła ogólnodostępne muzeum. Natomiast otoczenie zamku jest zasługą jej męża Jana, tego samego, który zakładał park w Kórniku. To największy park dendrologiczny w Polsce - ma 160 ha powierzchni. Rośnie tu 650 różnych gatunków roślin, z których ponad połowa pamięta czasy Działyńskich.

 

Fot. Shutterstock

Izabela Działyńska pokochała Gołuchów, który nazywała rajem. Została pochowana w tutejszym Mauzoleum. Legenda mówi, że jako Czarna Dama (na portretach jest przedstawiana jako ciemnowłosa kobieta w ciemnej sukni) co noc wstaje z grobu i spaceruje po parku i komnatach, aby sprawdzić, czy panuje tam porządek. Wraz z mężem Janem przyjmuje też gości. Wtedy nocą zamek ożywa - w oknach widać światła, słychać gwar i muzykę.

Więcej informacji: http://zamek.w.goluchowie.pl/

Zamek Czocha - Fot. Wikipedia

Zamek Czocha w Leśnej

Imponujący zamek w Leśnej, miejscowości w pobliżu Jeleniej Góry, pochodzi z XIII stulecia. Dzisiejszy wygląd zawdzięcza rodzinie Gutschoff z Drezna, która kupiła go na początku XX wieku. Posłużył za plan filmowy przy kręceniu "Wiedźmina", "Tajemnicy twierdzy szyfrów", komedii "Gdzie jest generał" i kilku innych ekranizacji. Nie ma tu klasycznego parku, ale rekompensuje to malownicze położenie zamku na granitowej skale nad rzeką Kwisą, tuż przy Jeziorze Leśniańskim.

Zamek Czocha - Fot. Rafał Konieczny / Wikipedia

Zamek Czocha w Leśnej

Stara warownia kryje w sobie całe rzesze pokutujących zjaw. Niekiedy jęki słychać już od wejścia, w miejscu, gdzie w 1791 roku zawalił się drewniany most pod konduktem pogrzebowym zmierzającym na cmentarz. Nocami zaś po komnatach przechadza się Biała Dama, a z kominka słychać kwilenie dziecka. To duch Ulriki von Nostitz, żony właściciela zamku Johanna, którą mąż, powróciwszy z dwuletniej wyprawy, zastał z niemowlęciem na ręku. Dziecko kazał zamurować w kominku w Sali Marmurowej, a niewierną - wrzucić do studni stojącej na środku dziedzińca. W ten sam sposób zginęła Gertruda, małżonka innego władcy. Od tamtej pory "studnia niewiernych żon" ma być przestrogą dla kobiet, ale i dla mężczyzn - ponoć ci, którzy zdradzili swe małżonki, po podejściu do studni siwieją albo łysieją. Atrakcją najpiękniejszej z sal, Sali Książęcej, jest z kolei łoże z zapadnią pochodzące z początków XX wieku. Posłużyło do ono właścicielowi zamku do pozbycia się pięknej Anny, która w noc poślubną odrzuciła bogatego, lecz podstarzałego męża. Dziś w zamku można wynająć pokoje, w tym salę z pomysłowym łóżkiem, ale zapadnia już nie działa...

Udostępnij

Przeczytaj także

Kiedy przesadzać hortensje? Szczegółowy poradnik
Kiedy sadzić maliny i jak zrobić to dobrze? Kompletny poradnik
Hamak do ogrodu i na balkon. Jak wybrać i zamocować?

Polecane

Rośliny na słońce i suszę. Co posadzić przy płocie lub na rabacie w pełnym słońcu?
Ogrody Ulricha przywrócone mieszkańcom Warszawy. Zabytkowe szklarnie znów będą tętnić życiem!
Magiczny ogród w Janowcu dla dzieci i dorosłych

Skomentuj:

Zamki i parki, w których straszy

Ta strona używa ciasteczek w celach analitycznych i marketingowych.

Czytaj więcej