Owoce wspomagające pracę naszego serca

Dla każdego coś słodkiego lub gorzkiego

Cierpkie lub gorzkawe, mało słodkie owoce z niewielką ilością miąższu uważamy za nie jadalne. Ale jeszcze 100, 200 lat temu wiele z nich służyło ludziom za pokarm. Na przykład wysuszone i zmielone owoce głogu dodawano do mąki na chleb, a z jego prażonych pestek parzono kawę. Podobnie jak inne zbierane dzikie rośliny dostarczały bogatego zestawu substancji koniecznych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Obecnie wiele gatunków roślin niemal odeszło w zapomnienie. W rezultacie nasze pożywienie jest uboższe, co często prowadzi do niedomagań a nawet chorób. Dobrym rozwiązaniem może być powrót do jedzenia roślin dzikich lub mało popularnych gatunków uprawowych..Przygodę z naturalną kuchnią można zacząć od dobrze wszystkim znanych owoców głogu, róży i jarzębiny. Łatwo je zebrać, bo rosną niemal wszędzie - i w naturze, i w ogrodach. Działają łagodnie, możemy więc używać ich bez obaw. Natomiast efekty lecznicze uzyskuje się po dłuższym regularnym zażywaniu.Jednak takie kuracje należy konsultować z lekarzem

Na zdjęciu powyżej: Róża dzika

Głóg jak balsam

Jeśli dbamy o serce,wykorzystujemy głogi -  jednoszyjkowy (C. monogyna) o mocno powycinanych liściach i jednopestkowych owocach oraz dwuszyjkowy (C.leavigata), którego liście mają drobne ząbki,a owoce 2-3 pestki.Owoce zbiera się zwykle wrześniu, gdy stają się ciemnoczerwone, ale jeszcze nie namiękną.Zawarte w nich substancje wyrównują prace serca, poprawiają krążenie w naczyniach wieńcowych, ukrwienie mózgu, zapobiegają też dusznościom i nieco obniżają ciśnienie. Owoce głogu są więc nie do przecenienia. Możemy przeznaczyć je na wino albo wysuszyć w piekarniku, początkowo w temperaturze 35C a pod koniec o 20 wyższej. Codzienne picie herbatki z łyżeczki suchych owoców zaparzonych w 2/3 szklanki wody polecane jest zwłaszcza osobom starszym.Co prawda znacznie więcej związków czynnych zawierają kwiaty obu gatunków, ale trudno je zbierać i suszyć.Niemniej i one, a także suszone liście wchodzą w skład mieszanek nasercowych.Natomiast głóg pośredni (Crataegus xmedia)tworzy wielopestkowe owoce, które podobnie jak jego purpurowe "różyczki" nie są stosowane w zielarstwie.

Na zdjęciu powyżej:Głóg jednoszyjkowy

Dobroczynna jarzębina i róża

Korzystnie na krążenie wpływają także owoce jarzębiny, czyli jarzębu pospolitego (Sorbus aucuparia). Świeże są cierpkie i niejadalne,ale przemarznięte tracą goryczkę. Do celów leczniczych zbiera sie je w początkowej fazie dojrzałości, do celów kulinarnych - po przymrozkach albo wczęśniej, po czym zamraża. Suszy się jak głóg.Odwar z łyżki z owoców gotowanych przez 30 min w 1/4l wody pity dwa razy dziennie zapobiega m.in. miażdżycy i sklerozie. Wszechstronne działanie mają również owoce róży, szczególnie pomarszczonej (Rosa rugosa) i dzikiej (R.canina). Uszczelniają one naczynia krwionośne, zapobiegają żylakom i zwyrodniienu stawów, poprawiają funkcjonowanie wątroby, usuwają toksyny, leczą przeziębienia. Nadają się do zbioru gdy sączerwone, ale nadal twarde.Dojrzewają do przymrozków.Aby mieć zapas na herbatki, najpierw powinno się je przez chwile ogrzać w piekarniku w 100C,co zapobiegnie rozkładowi witaminy C po czym suszyć tak jak głóg.Z całych owoców robi się też wino i nalewki,a z miąższu bez pestek oraz otaczających je włosków - konfitury i soki

Na zdjęciu powyżej: Jarząb pospolity

Z ogrodu

Szkółkarze oferują sporo jadalnych gatunków i odmian jarzębu, pojawiają się też owocowa odmiana głogu.Są łatwe w uprawie,plenne,zdrowo rosną bez ochronnych oprysków, a ich owoce nie mają goryczki i bez przemrożenia nadają się do jedzenia i do przerobu.

Czy wiesz, że... Na terenie otwartym rośliny można zbierać 100 m od dróg o dużym ruchu, a 50 m w terenie zadrzewionym.Owoce zawierają mniej zanieczyszczeń niż liście

Na zdjęciu powyżej:

Jarząb domowy (S. domestica)

Głóg nietypowy: (C.Anomala) odmiana 'Zbigniew'

Jarząb 'Granatnaja' odmiana mieszańcowa

Na receptę

Niektóre rośliny mają tak silne działanie,że choć wykorzystuje się je w terapiach medycznych, zaliczane są do gatunków trujących. Należą do nich m.in,naparstnica, konwalia i miłek, które zawierają glikozydy nasercowe.Przedawkowanie z nich preparatów grozi nawet śmiercią. Ich stosowanie zalecić może wyłącznie lekarz, a ustalonych przez niego dawek należy ściśle przestrzegać. Piękne naparstnice i miłki na szczęście nie wyglądają apetycznie, jednak jeśli mamy w ogrodzie konwalie, nie pozwólmy dzeciom bawić się ich czerwonymi owocami

Na zdjęciu powyżej: Konwalia majowa i Nasturcja purpurowa i miłek

Artykuł pochodzi z listopadowego numeru Magnolii, gdzie znajdują sie przepisy na wykorzystanie tych cennych roślin