Przepisy na pyszne nalewki
Polscy szkółkarze bywają entuzjastami nalewek. Poprosiliśmy kilku z nich o przepisy na poprawiające jesienny nastrój aromatyczne napitki. Są one tak smaczne, że trudno się oprzeć próbowaniu ich po kieliszeczku, choć każda nalewka tym lepsza, im dłużej się przegryza...
Niegdyś rząd karafek z dereniówką, jarzębiakiem, tarninówką, piołunówką i innymi specjałami stał w każdym kredensie. Nalewki podawano do posiłków, stosowano je również jako leki. Tę staropolską tradycję warto kontynuować, zwłaszcza jeśli mamy owoce i zioła z własnego ogrodu. Powinny być w pełni dojrzałe, zdrowe, czyste, bez pozostałości środków ochrony roślin. Zalewa się je alkoholem, który służy jako rozpuszczalnik i środek konserwujący. Nalewkę zrobić nie jest trudno:
Składniki umieszczamy w butelce z szeroką szyjką lub w słoju, najlepiej z ciemnego szkła, by nalewka zachowała barwę.
Świeże, a także mrożone owoce lub zioła zalewamy alkoholem tak, żeby były całkowicie przykryte płynem. W przypadku owoców i suchych ziół na jedną ich część objętościową dajemy 5-10 części alkoholu, zazwyczaj czystej 40-45-procentowej wódki (gotowej lub otrzymanej z litra 96-procentowego spirytusu i 1,4-1,1 litra przegotowanej wody). Wiele przepisów zaleca stosowanie wytrawnego wina albo 70-procentowej wódki (wówczas do litra 96-procentowego spirytusu dodajemy 0,3 l wody).
Pojemnik szczelnie zamykamy i odstawiamy w ciepłe miejsce. Codziennie nim wstrząsamy.
Po 2-4 tygodniach (niektórzy uważają, że najlepiej po kilku miesiącach) gotową nalewkę ostrożnie zlewamy do karafki albo butelki. Jeśli jest mętna, filtrujemy ją przez watę, ewentualnie bibułę. Przechowujemy szczelnie zamkniętą. Nalewkę możemy dosłodzić syropem cukrowym lub miodem.
Nalewka z rajskich jabłuszek 'Dolgo'
Przepis Joanny Widaj - Szkółka Acrocona
Składniki:
- 1 kg dojrzałych jabłuszek odmiany 'Dolgo',
- 1,5 l wódki 40%,
- 1 szklanka cukru,
- 4 łyżki płynnego miodu lipowego,
- 0,5 łyżeczki korzenia arcydzięgla,
- skórka z 2 cząstek pomarańczy (bez albedo - białej warstwy pod skórką),
- sok z 1/2 pomarańczy,
- 50 ml rumu.
Przygotowanie:
Owoce myję, oczyszczam z gniazd nasiennych i drobno kroję. Wkładam do słoja, zalewam wódką. Po 2-3 tygodniach alkohol zlewam do innego słoja, a owoce zasypuję cukrem i zostawiam w ciepłym miejscu, aż wytworzy się syrop. Codziennie potrząsam naczyniem. Syrop zlewam i łączę z nalewem alkoholowym. Dodaję miód, korzeń arcydzięgla, sok i skórkę z pomarańczy oraz rum. Odstawiam na 2 tygodnie, po czym zlewam do butelek przez sito wyłożone papierowym ręcznikiem. Pozostawiam na 2-3 miesiące, by nalewka dojrzała.
Cytryńcówka Szczepana, czyli nalewka na poprawę nastroju
Szczepan Marczyński, Władysław Piotrowski - Szkółka Pojemnikowa Clematis
Składniki:
- 25 dag owoców cytryńca chińskiego,
- 0,5 l mocnej wódki (40-50%),
- cukier.
Przygotowanie:
Umyte i osączone na sicie owoce wsypuję do szklanego słoja i zalewam wódką. Odstawiam na 2 miesiące.
Zlewam płyn przez filtr do kawy do drugiego słoja, zakręcam i odstawiam w ciemne miejsce. Owoce zasypuję cukrem tak, by je całkiem przykryć i pozostawiam na świetle na 1,5 miesiąca. Co jakiś czas potrząsam słojem, by cały cukier się rozpuścił. Wyciąg zlewam do kolejnego słoja. Owoce przepłukuję świeżą wódką i wyciskam przez lniane płótno resztkę soku do zlanego wyciągu. Po 2 dniach łączę obie frakcje nalewki. Przegryza się miesiąc.
Nalewka "Sosnówka" z Żabieńca
Krystian Marek Kosakowski - Szkółka Żabieniec
Składniki:
- 1 l młodych pędów sosny (sosna zwyczajna, czarna albo kosodrzewina) zebranych w pierwszej połowie maja,
- 1 kg cukru,
- 0,5 l spirytusu,
- sok z cytryny,
- miód,
- łyżka karmelu.
Przygotowanie:
Zbieram miękkie, młode pędy sosny, układam ciasno na płask w słoju, zasypuję cukrem (im więcej pędów, tym bardziej esencjonalny syrop). Odstawiam na 2 tygodnie w ciemne miejsce, a potem przecedzam przez gazę, aby uzyskać czysty syrop, który łączę ze spirytusem (w proporcji 1:1). Dodaję 100 ml soku z cytryny, 2 łyżki miodu oraz łyżkę karmelu. Całość odstawiam na 10 tygodni do spiżarni. Sosnówka idealnie leczy schorzenia dróg oddechowych.
Jest to przepis według rodzinnej receptury dziadka Stanisława Kosakowskiego.
Aromatyczna, mocno owocowa, o pięknym, malinowym kolorze i delikatnym smaku, przygotowana według przepisu przyjaciółki mojej Mamy.
Składniki:
- 2,5 l malin
- 0,5 l spirytusu
- 70 dkg cukru
Przygotowanie:
Malin na nalewkę potrzeba tyle, ile się zmieści w 2,5 litrowym naczyniu :) Ja zbierałam garnuszkiem 1-litrowym i sumowałam :) Zebrane maliny delikatnie opłukać, zdusić najlepiej przy użyciu tłuczka. Następnie zalać spirytusem i wstawić do lodówki na 24 godziny. Po tym czasie, całość przecisnąć przez lnianą ściereczkę, tak aby oddzielić pestki. Dodać cukier, dobrze zamieszać. Przelać do butelek i odstawić w ciemne miejsce przynajmniej na 3 miesiące.
Ziołowa nalewka na kaszel - Jarosław Przybył
Składniki:
- Po 1,5 dag suszonych ziół: kwiatu bzu czarnego i słonecznika, kwiatostanu lipy, liści podbiału, ziela szanty i szałwii, korzenia arcyzięgla, lukrecji i lubczyku, owocu maliny, róży, głogu i pączków sosny
- 0,7-100 g miodu
- 5 l czerwonego wina
- litr wódki (70%)
Przygotowanie:
Zioła (kupimy je w sklepie zielarskim) w butli zalewamy winem i wódką. Odstawiamy na 2 tygodnie w ciepłe miejsce. Zlewamy płyn, dodajemy miodu i odstawiamy na kolejne 2 tygodnie. Nalewka ziołowa łagodzi kaszel i działa wzmacniająco. Pijemy ją 3 razy dziennie po łyżeczce.
Nalewka "Różana" na przeziębienie
- 1 kg owoców dzikiej róży
- 1 litr wódki (70%)
- 1 kg cukru
- 3/4 litra wody
Owoce dzikiej róży przekrawamy na połówki, usuwamy pestki i włoski, siekamy, zalewamy wódką. Z cukru i wody robimy syrop, zdejmując łyżką cedzakową pianę. Wlewamy do butelki z owocami i alkoholem, odstawiamy w ciepłe miejsce na 2-3 tygodnie. Przefiltrowaną nalewkę wlewamy do butelki i pozostawiamy na pół roku. Pomaga przy przeziębieniu. Pijemy 3 razy dziennie po łyżeczce.
Orzechowa nalewka na ból brzucha
- 1/4 kg niedojrzałych orzechów włoskich wraz z zieloną łupiną
- 1/2 litra wódki (70%)
- 1/4 kg cukru
Orzechy w całości kroimy w drobną kostkę (najlepiej to robić w rękawiczkach, ponieważ sok pozostawia trwałe brązowe plamy na skórze) i zalewamy wódką. Po 3-4 tygodniach płyn zlewamy do innej butelki, orzechy zaś zasypujemy cukrem. Po 2 tygodniach uzyskany syrop łączymy z nalewką i pozostawiamy do sklarowania. Nalewka z zielonych orzechów szybko łagodzi ból żołądka i wątroby. Pijemy ją 2 razy dziennie po 10-40 kropli na 1/4 szklanki wody.
Miętowa nalewka na niestrawność
- 10 dag liści mięty
- litr wódki (70%)
Świeże liście mięty zalewamy litrem wódki. Trzymamy przez 2-3 tygodnie w ciepłym, ciemnym miejscu. Następnie klarujemy i zlewamy do ciemnej butelki. Nalewka ma piękny zielony kolor i jest doskonała na dolegliwości żołądkowe, niestrawność i wzdęcia. Pijemy jak nalewkę z orzechów.
Nalewka nagietkowa na wzmocnienie
- 10 dag płatków nagietka
- litr wódki (45%)
Płatki nagietka zalewamy wódką. Po dwóch tygodniach zlewamy do ciemnej butelki. Nalewka pomaga w nieżycie żołądka i jelit, działa żółciopędnie i wzmacnia odporność. Pijemy 30-50 kropli na wodę 2-3 razy dziennie przed posiłkami. Zewnętrznie stosujemy do okładów na stłuczenia i otarcia naskórka (łyżeczkę na pół szklanki wody).
Morelowa nalewka na anemię
- 1 kg moreli bez pestek
- litr wódki (70%)
- 10 dag cukru
Morele kroimy w ćwiartki, wkładamy do słoja i zalewamy wódką. Dorzucamy kilka pestek i odstawiamy na 2-3 miesiące w ciepłe miejsce. Następnie zlewamy płyn do innego słoja i dodajemy cukier. Po rozpuszczeniu się cukru przesączamy nalewkę przez watę do butelek i odstawiamy na kilka miesięcy w ciemne chłodne miejsce. Działa odświeżająco, korzystnie wpływa na układ krążenia i procesy krwiotwórcze. Pijemy ją do posiłków i deserów.
Nalewka dereniowa na ciśnienie
- 1 kg dojrzałych owoców derenia
- litr wódki (70%)
- 10 dag płynnego miodu
Dojrzałe owoce derenia jadalnego przekrawamy, wsypujemy do naczynia i zalewamy litrem 70-procentowej wódki. Odstawiamy na pół roku. Następnie płyn filtrujemy przez watę do innej butelki, dodajemy 100 g płynnego miodu i pozostawiamy na kilka tygodni. Nalewka pomaga w leczeniu przeziębień i zaburzeń trawienia. Obniża ciśnienie krwi. Pijemy ją jak nalewkę z orzechów.
Ziołowa nalewka na kaszel
- Po 1,5 dag suszonych ziół: kwiatu bzu czarnego i słonecznika, kwiatostanu lipy, liści podbiału, ziela szanty i szałwii, korzenia arcydzięgla, lukrecji i lubczyku, owocu maliny, róży, głogu i pączków sosny
- 0,75 l czerwonego wina
- litr wódki (70%)
- 100 g miodu
Zioła (kupimy je w sklepie zielarskim) w butli zalewamy winem i wódką. Odstawiamy na 2 tygodnie w ciepłe miejsce. Zlewamy płyn, dodajemy miodu i odstawiamy na kolejne 2 tygodnie. Nalewka ziołowa łagodzi kaszel i działa wzmacniająco. Pijemy ją 3 razy dziennie po łyżeczce.
- Więcej o:
Nalewka - porady jak zrobić nalewkę
Dereniówka, czyli starodawna szlachetna królowa nalewek!
Jesienno-zimowe uprawy w domu – jak wspólne sianie warzyw może budować zdrowe nawyki u dzieci?
Uprawa imbiru w Polsce
Czosnek niedźwiedzi (Allium ursinum)
Czy aronia jest trująca?
Co siać we wrześniu w ogrodzie?
Kiedy wykopać warzywa: czosnek, marchew, pietruszkę i buraczki?