Zwiastuny wiosny. Jakie rośliny kwitną jako pierwsze wiosną?

Zwiastuny wiosny: Cebulica dwulistna (Scilla bifolia)

Roślina ta zasługuje na upowszechnienie, bo to nasz krajowy gatunek (oczywiście w naturze chroniony). Ma około 10 cm wysokości. Jej delikatnie pachnące błękitne kwiatki wznoszą się ku górze, w przeciwieństwie do rosnącej w parkach niebieskiej cebulicy syberyjskiej (S. siberica), której dzwoneczki zwisają. Cebulica dwulistna tworzy nieduże okrągłe bulwy i pękate owoce, łatwo się rozsiewa. Równie dobrze rośnie jej odmiana 'Rosea' (na zdjęciu), której starsze kwiaty bieleją.

Krokusy, przebiśniegi, ranniki i inne zwiastuny wiosny - najwcześniej kwitnące rośliny. Posadź je w ogrodzie.

Kwiat wiosenny fioletowy: Krokus, inaczej szafran (Crocus)

Kwiaty najwcześniej kwitnących drobnych gatunków, np. krokusa Tomassiniego (C. tommasinianus) i wąskolistnego (C. angustifolius), pojawiają się już w lutym. Na początku kwietnia rozwijają się okazalsze odmiany krokusa wiosennego (C. vernus) i złocistego (C. chrysanthus). Typowe krokusy mają fioletowe odcienie oraz pomarańczowe lub cytrynowe pręciki i słupki, ale wiele odmian tworzy kwiaty żółte, białe i wielobarwne. Bulwy krokusów dorastają do średnicy ok. 2 cm, są spłaszczone i pokryte siateczkowatymi łuskami (starsze rośliny tworzą liczne bulwy potomne). Najpierw wyrastają z nich kwiaty osiągające wysokość 7-15 cm, a wkrótce po nich trawiaste liście. W pochmurne dni kielichy krokusów stulają płatki. Warto pamiętać, że krokus okazały (C. speciosus) i kilka innych gatunków kwitnie dopiero we wrześniu lub w październiku, na zakończenie sezonu.

Pierwsze kwiaty w lutym. Zwiastuny wiosny

Zwiastuny wiosny: Szafirek armeński (Muscari armeniacum)

Kwiaty tego gatunku mają zaledwie kilka milimetrów średnicy i zwykle kształtem przypominają beczułki. Wyrastają w gęstych kłosach na końcach smukłych łodyg. Rośliny te szybko tworzą gęste kępy i obficie kwitną (w kwietniu lub maju). Obsypane kwiatami intensywnie niebieszczą się na rabatach (są też odmiany białe i różowe). Ich trawiaste liście są nawet dłuższe od kwiatostanów (do 20 cm) i często pokładają się na ziemi. Ukazują się wczesną wiosną, zasychają przed latem i znów wyrastają jesienią (niekiedy zimują). Cebule szafirków mogą mieć 8-10 cm obwodu - wówczas tworzą kilka pędów kwiatowych. Ale szybko się mnożą, zagęszczają i drobnieją, warto więc często je rozsadzać. Szafirki łatwo się też rozsiewają. Na zdjęciu: odmiana 'Blue Spike' o podwójnych kwiatkach. Nie tworzy nasion, ale kwitnie dłużej niż pojedyncze szafirki.

Przebiśnieg, zwiastun wiosny

Zwiastuny wiosny: Śnieżyczka przebiśnieg (Galanthus nivalis)

Ten rosnący w naszych lasach kwiatek ukazuje się na śniegu, ogłaszając początek sezonu (w zależności od rejonu - w lutym lub marcu). Jego kwiaty, podobne do dzwonków, mają po trzy śnieżnobiałe płatki (rozkładające się w słoneczną pogodę) i trzy tworzące rurkę z zielonym deseniem. Utrzymują się na roślinie przez 10 dni, a nawet dłużej, jeśli zima powraca. Zwykle osiągają 1,5 cm długości. Odmiany miewają bardziej okazałe kwiaty z większą liczbą płatków, ale zwykle są nieco wrażliwsze. Cebule przebiśniegów mają wielkość orzecha laskowego i jasnobrązową łuskę. Długo i dobrze rosną w jednym miejscu, jeśli latem ziemia zbyt mocno nie wysycha.

Zwiastuny wiosny: Rannik zimowy (Eranthis hyemalis)

Pochodzi z cieplejszych rejonów, ale w naszym klimacie też dobrze rośnie. Jego króciutkie pędy z zieloną kryzą pod żółtym pąkiem zwykle wydostają się spod śniegu. Kwiaty o średnicy 2-4 cm rozchylają się w ciepłe dni. Gdy przekwitną, pojawiają się parasolowate liście o długości 10-15 cm. W maju dojrzewają gwiazdkowato ułożone owocki, z których wysypują się nasiona. Później rośliny zasychają. W ziemi pozostają brązowe bulwki, które nie powinny zbytnio wysychać.

Zwiastuny wiosny: Irys żyłkowany (Iris reticulata)

Najpopularniejszym przedstawicielem wiosennych irysów cebulowych jest irys (inaczej kosaciec) żyłkowany (I. reticulata) oraz jego mieszańce, m.in.  'Katharine Hodgkin' (na zdjęciu powyżej). Ich bardzo okazałe kwiaty, zwykle błękitne lub cytrynowe, ukazują się razem z krokusami. Irysy te osiągają 8-11 cm wysokości. Im jest chłodniej, tym dłużej kwitną. Dopiero później rozwijają się ich trawiaste liście, które w lipcu żółkną i zasychają. Rośliny te są dość mrozoodporne. W gruncie zimuje też irys bucharski (I. bucharica) o pędach do wys. 50 cm i równie okazałych liściach. Kwitnie na żółto w maju. Natomiast wysokie irysy, tzw. holenderskie i angielskie, które znamy z kwiaciarń, kwitną latem. Niestety, słabo zimują nawet pod warstwą ściółki. Cebule irysów mają jajowaty kształt i jasną pasiastą łuskę, a niekiedy bardzo grube korzenie, które latem nie zasychają.

Zwiastuny wiosny: Śnieżnik Forbesa (Chionodoxa forbesii)

Zakwita po śnieżyczkach i dorasta do wys. 10-15 cm. Uprawia się jego odmiany, których kwiaty osiągają 4 cm średnicy: 'Blue Giant' (na zdjęciu) jest niebieska, 'Pink Giant' - różowa, 'Alba' zaś - biała. Cebule śnieżnika mają ok. 7 cm obwodu i okryte są suchą łuską. Rośliny uprawia się kilka lat w tym samym miejscu, najlepiej na skalniaku lub pod drzewem. Śnieżnik sam słabo się rozmnaża.

Zwiastuny wiosny: Tulipany Kaufmanna (Tulipa kaufmanniana)

Często na rabatach oprószonych śniegiem ukazują się stulone liście tulipanów, na których zazwyczaj widoczne są bordowe desenie. To gatunki i odmiany określane jako botaniczne. Wyróżniają się niskim wzrostem (do 25 cm), a przy tym sporymi kwiatami w jaskrawych kolorach. Ich cebule mają w obwodzie 5-7 cm. Gatunki te odporne są na choroby i niekorzystne warunki pogodowe. Co ważne, w odróżnieniu od innych tulipanów długo dobrze rosną w tym samym miejscu i nie trzeba ich często przesadzać. Pierwsza zakwita grupa wywodząca się od żółto kwitnącego tulipana Kaufmanna. Tulipany botaniczne to karzełki rzadko przekraczające 20 cm, zazwyczaj o dwubarwnych kielichach. Większość odmian na słońcu szeroko rozkłada płatki, co nadaje kwiatom gwiaździsty kształt. Na zdjęciu: najwcześniejsza odmiana 'The First'.

Zwiastuny wiosny: Zawilec powabny (Anemone blanda)

Roślina ta, zwana także zawilcem greckim, osiąga wysokość ok. 15 cm. Ma ładnie powcinane liście o długich ogonkach, które pojawiają się przed kwiatami. Najbardziej popularne są odmiany błękitne, mniej - fioletowe, białe i różowe (na zdjęciu 'Charmer'). Ich kwiaty mają do 4 cm średnicy. Rozwijają się w marcu-kwietniu i utrzymują się 3 tygodnie, nawet gdy jest bardzo ciepło. Zawilce te dobrze rosną bez wykopywania, ale tylko tam, gdzie latem jest sucho. Bulwki - o średnicy do 4 cm - mogą przemarzać, więc ziemię nad nimi trzeba okrywać ściółką.