Budowa

Ogród

Wnętrza

Design

Architektura

DIY

HGTV

Różane nowości

Jakie kwiaty można jeść? Jadalne kwiaty jednoroczne

dr Magdalena Narkiewicz
.Marigolds salad Tagetes hybr. Recipe available - Fot. EMILIO EREZA / ALAMY STOCK PHOTO

Kwiatowe dania z kwiatów stały się modne. Mnóstwo jadalnych kwiatów znajdziemy wśród popularnych roślin jednorocznych.

.Marigolds salad Tagetes hybr. Recipe available - Fot. EMILIO EREZA / ALAMY STOCK PHOTO

Jakie kwiaty z ogrodu można bezpiecznie jeść?

Skoro liście wielu gatunków zaliczamy do warzyw i ziół, to dlaczego nie kwiaty? Wiele z nich ma przecież aromatyczne płatki, które świetnie nadają się i do ozdoby potraw, i do jedzenia - są pełne substancji odżywczych, a nawet leczniczych. Coraz częściej można je u nas zobaczyć w eleganckich restauracjach, a ostatnio paczuszki z zafoliowanymi bratkami zaczęły się pojawiać nawet w niektórych marketach, obok warzyw! Najlepiej jednak do celów kulinarnych zrywać je we własnym ogrodzie, bo im szybciej trafią na talerz, tym lepiej.

Zanim sami zaczniemy ukwiecać dania, zapoznajmy się z gatunkami jadalnymi. Doskonale w tej roli wypadają pospolite kwiaty jednoroczne. Mają sporo zalet.

  • Ich nasiona są tanie. Możemy też zrywać je w ogrodzie.
  • Kilkakrotnie (co 2-3 tygodnie) powtarzając siewy, zapewnimy sobie obfite zbiory do końca sezonu.
  • Możemy też pokusić się o wcześniejsze przygotowanie pod dachem rozsady - wówczas przyspieszymy pierwszy zbiór.
  • Aby uprawiać rośliny jednoroczne, nie trzeba nawet mieć ogrodu - świetnie rosną w skrzynkach na balkonie.
  • Są łatwe w pielęgnacji. Kwitną obficie, a obrywając ich kwiatki, sprawiamy, że dłużej wiążą kolejne pąki.
  • Oprócz tego, że wzbogacają naszą kuchnię, zdobią też ogród czy balkon. I można z nich robić bukiety.
Ariene Studio shutterstock - fot.: Ariene Studio shutterstock

Chaber bławatek - jadalne rośliny

Niebieski kolor może pojawić się na talerzu dzięki bławatkowi (Centaurea cyanus). Błękit powstaje w płatkach, czyli kwiatach języczkowatych, za sprawą barwnika (cyjaniny). Kwiaty bławatka zawierają też cenne związki organiczne oraz sole mineralne, działają moczopędnie i wspomagają trawienie.

W kuchni: Świeżymi płatkami zdobi się napoje, desery, ciasta, zwłaszcza czekoladowe, oraz sery, a suszonych używa jako panierki do mięsa i ryb oraz w mieszankach herbat.
Uprawa:
Warto wybrać tworzącą wyjątkowo dużo błękitnych płatków półpełną odmianę "Blue Boy", która dorasta do wysokości 80 cm. Bławatek lubi słońce i luźną niezbyt żyzną glebę.
Siew: III-V, płytki, w rzędach co 2 cm lub rzutowo. Siewki warto uszczykiwać.
Kwitnienie: VI-VIII.

Nasz przepis - ptasie mleczko bławatkowe

Rozpuść w szklance wody niebieską galaretkę (podobną można zrobić, rozpuszczając w szklance naparu z czarnej porzeczki łyżkę żelatyny). Zmiksuj ją ze szklanką śmietanki, łyżką cukru i soku z cytryny. Gęstniejącą wylej na wierzch (używając formy) ciastek kakaowych. Zastygłą ozdób świeżymi chabrami.

Fot. FLORA PRESS


Alexandr79 shutterstock - Bogata w karoten aksamitka "Bolero"/Fot.: Alexandr79 shutterstock

Aksamitka rozpierzchła - jadalne rośliny

W Meksyku i Indiach aksamitka (Tagetes patula) to roślina wręcz kultowa, używana na wiele sposobów, także w kuchni. Jej płatki mają odcienie od żółtych do brązowawych, korzenno-kamforowy zapach i gorzko-balsamiczny smak. Zwłaszcza te o ciemnym zabarwieniu są wyjątkowo bogatym źródłem
beta-karotenu i likopenu, które niszczą wolne rodniki, a także luteiny i zeaksantyny - substancji opóźniających degenerację plamki żółtej i chroniących wzrok.
Kwiaty poprawiają też trawienie i likwidują wzdęcia.

W kuchni: Aksamitkami doprawia się zupy, ryby, mięso, sałatki i desery, a także barwi potrawy; na Kaukazie suszone znane są jako tzw. szafran imeretyński.
Uprawa: Roślina jest mało wymagająca. Dobrze rośnie w słońcu.
Siew:
Na rozsadę pod dachem - II-III, do gruntu - IV-V.
Kwitnienie:
od V aż do przymrozków.

Nasz przepis - aksamitkowa surówka

Na pokrojonych liściach selera naciowego, kiełkach soczewicy i ziarnach kukurydzy rozłóż ugotowane szparagi i obsyp je płatkami różnych odmian aksamitek. Posól, skrop oliwą i cytryną.

Valentina Razumova shutterstock - fot.: Valentina Razumova shutterstock

Słonecznik - jadalne rośliny

Ceniony za oleiste ziarna słonecznik zwyczajny (Helianthus annuus) oferuje zawierające cholinę, betainę oraz barwniki karotenowe i flawonowe jadalne żółte płatki (nadają się także na przeciwgorączkową nalewkę), a po ścięciu głównego kwiatostanu - kilka bocznych pąków (nalewka
z nich ma właściwości regenerujące).

W kuchni: Brzeżne płatki słonecznika dodaje się do potraw podobnie jak sałatę, nieduże pączki kwiatowe gotuje jak fasolkę, a większe przyrządza jak karczochy.
Uprawa:
Miejsce słoneczne, gleba żyzna, lekko wilgotna.
Siew:
IV-V, gniazdowy do gruntu. Konieczne nawożenie.
Kwitnienie: VII-IX.

Nasz przepis - Słonecznik jak karczochy

Z pąków usuń zewnętrzne listki, większe podziel na części, wymocz w zakwaszonej cytryną wodzie,
po czym ugotuj do miękkości z solą. Odcedź. Zrób sos z 4 łyżek masła, łyżki mąki, szklanki mleka, soli, pieprzu i gałki muszkatołowej. Kilka minut duś w nim pąki. Podawaj z upieczoną rybą i cytryną.

 

Fot.: Aimee M Lee shutterstock

Vilor shutterstock - Fot.: Vilor shutterstock

Bratek - jadalne rośliny

Śliczne kwiaty bratków ogrodowych (Viola wittrockiana) używane są w portugalskiej kuchni, a kupuje się je w supermarketach. Zawierają podobne związki jak ich dziki kuzyn - fiołek trójbarwny, który reguluje przemianę materii i wzmacnia naczynia krwionośne.

W kuchni: Płatki lub całe kwiaty dodaje się do sałatek
i deserów, można robić z nich też placki i risotto.
Uprawa: Roślina dwuletnia.
Siew: IV, na rozsadniku. Siewki
regularnie nawozimy i podlewamy, a na miejsce stałe przesadzamy, gdy zawiążą pąki.
Kwitnienie: X-XI lub III-XI.

Nasz przepis - serowe placuszki z bratkami

Zrób gęste ciasto ze szklanki mleka, szklanki mąki, 3 łyżek twarogu i łyżki śmietany. Rozłóż na gorącej patelni bratki i zalej je ciastem. Placki po chwili odwróć i upiecz z drugiej strony.

 

Fot.: Simxa shutterstock

pwrmc shutterstock - Piękna nasturcja "Peach Melba" świetnie wygląda także na talerzu./fot.: pwrmc shutterstock

Nasturcja - jadalne rośliny

Nasturcja ogrodowa, inaczej większa (Tropaeolum majus) jest pnączem dorastającym nawet do 3 m, ale ma też krzaczaste odmiany karłowe. Jej pomarańczowe, szkarłatne lub żółte kwiaty o długiej ostrodze mają ostry pieprzny smak, podobny do rzeżuchy. Są bogate w organiczne związki siarki, a także beta-karoten i luteinę. Najwięcej tych substancji stwierdzono u ciemno zabarwionych odmian.
Dzięki nim kwiaty są silnymi antyutleniaczami, a ponadto mają działanie bakteriobójcze. Jada się też pąki kwiatowe i młode liście.

W kuchni: Używa się całych kwiatów - są kruche, więc aby wyglądały świeżo, obchodźmy się z nimi delikatnie. Dodają ostrości mało wyrazistym w smaku daniom z jaj, twarogu i surówkom. Zamarynowane pąki nasturcji smakują jak kapary.
Uprawa: Gleba przepuszczalna, wilgotna, niezbyt żyzna.
Siew: koniec V, gniazdowo, co 30-50 cm na głębokość 3 cm. Wysokie odmiany mogą piąć się lub płożyć.
Kwitnienie: od VII aż do przymrozków.

Nasz przepis - nasturcjowa grzanka na ostro

Rozmiksowany twaróg zmieszaj z drobno posiekanymi młodymi liśćmi chrzanu i nasturcji, łyżką oliwy i śmietany, posól. Posmaruj nim gorącą grzankę, udekoruj kwiatem nasturcji.

 

Fot.: Bernd Schmidt shutterstock

Maria Meester shutterstock - Kwiatostan ogórecznika głąbigroszku szkarłat/Fot.: Maria Meester shutterstock

Ogórecznik - jadalne rośliny

Kwiaty ogórecznika lekarskiego (Borago officinalis) mają niebiesko-różowe odcienie, a cała roślina pachnie i smakuje jak ogórek. Mankamentem są szorstkie włoski na skórce, je się więc tylko kwiaty i drobno poszatkowane młode liście. Ogórecznik zawiera m.in. karoten, witaminę C oraz krzem, magnez, żelazo i cynk. Cenny jest też olej z jego nasion. We Włoszech i Hiszpanii świeże kwiaty ogórecznika są sprzedawane jako przyprawa.

W kuchni: Kwiatami dekoruje się potrawy i doprawia sałatki, a liście dodaje do gorących dań.
Uprawa:
Miejsce słoneczne, gleba przepuszczalna, zasobna w wodę.
Siew: IV-V.
Kwitnienie: VI-IX.

Nasz przepis - pachnące naleśniki truskawkowe z ziołami

Z jajka, szklanki mleka i mąki zrób lejące się ciasto. Usmaż z niego cienkie naleśniki. Przełóż je masą z twarogu zmieszanego z rozgniecionymi truskawkami, posiekanymi liśćmi mięty i cukrem. Udekoruj kwiatami ogórecznika, miętą, truskawkami i czekoladą.

 

Fot.: Susan McKenzie shutterstock

Półpełny nagietek karłowy kwitnie obficie do mrozów/Fot.: ultimathule shutterstock - Półpełny nagietek karłowy kwitnie obficie do mrozów/Fot.: ultimathule shutterstock

Nagietek lekarski - jadalne rośliny

Płatki nagietka lekarskiego (Calendula officinalis) są mięsiste, chrupkie i mają lekko pikantny smak. Użyte do potraw długo zachowują świeżość. Zawierają wiele cennych substancji, m.in. glikozydy, karotenoidy i dużo magnezu. Zapobiegają owrzodzeniom żołądka i regenerują już istniejące uszkodzenia, łagodzą bóle brzucha.

W kuchni: Na surowo używa się je do kanapek, którym dodają świeżości tak jak sałata,
na gorąco - w zupach, sosach i zapiekankach oraz jako zamiennik szafranu, np. do ryżu.

Uprawa: Warto wybierać odmiany pełne o dużych ciemnopomarańczowych kwiatach. W słońcu i na żyznej glebie zbierzemy z nich mnóstwo zdrowych płatków.
Siew: III-V lub X,
do gruntu. Gęsto rosnące siewki rozpikowujemy.
Kwitnienie: od VI aż do pierwszych mrozów.

Nasz przepis - nagietkowy omlet dla dwojga

Roztrzep 3 jajka z garścią płatków nagietka, dopraw pieprzem i solą. Masę wylej na mocno rozgrzaną patelnię. Zmniejsz temperaturę i smaż 5 min pod przykryciem. Gdy omlet zetnie się z góry, ostrożnie przewróć go na drugą stronę i smaż jeszcze minutę lub dwie. Podawaj na sałacie posypany płatkami.

 

Fot.:EMILIO EREZA / ALAMY STOCK PHOTO

Tania Zbrodko shutterstock - Fot.: Tania Zbrodko shutterstock

Kwiatki na przyjęciu - jadalne rośliny

Przepisy na dania z kwiatami są bardzo proste. Pozwalają małym nakładem kosztów i pracy uświetnić przyjęcie i... zadziwić gości. Warto też wykorzystywać tradycyjny sposób dekorowania tortów ocukrzonymi kwiatami.

W "gołąbkach":

 

Fot.: ThitareeS shutterstock

 

Zdjęcie powyżej: Papier ryżowy (sprzedawany w sklepach z orientalną żywnością) zwilż wodą, ułóż farsz z warzyw, kiełków i kwiatów, zroluj i podwiń końce.

W sorbecie:

Fot.: Alamy/bew

Zdjęcie powyżej: Do foremek z uchwytem do lodów (można je kupić w sklepach AGD lub
przez internet) wlej sok owocowy i zanurz w nim jadalne płatki lub drobne kwiaty. Włóż foremki do zamrażalnika minimum na 5 godzin.

W cukrze:

Fot.:Africa Studio shutterstock

Zdjęcie powyżej: Zanurz kwiaty w syropie z cukru, obsyp cukrem pudrem i wysusz w letnim piekarniku. Przechowuj w suchym, ciemnym miejscu.

Vahan Abrahamyan shutterstock - Fot.: Vahan Abrahamyan shutterstock

Jadalne rośliny

Nie wszystkim kwiaty smakują, niektórzy są uczuleni na pyłek albo nie lubią zapachu,
np. aksamitek. Najpierw więc powinno się przetestować małą porcję płatków. Pamiętajmy też, że:
Nie nadają się do jedzenia kwiaty rosnące w zanieczyszczonych miejscach, np. w pobliżu dróg,
ani opryskane preparatami niedozwolonymi dla warzyw. Zbierajmy kwiaty zdrowe, bez plam chorobowych i szkodników, osuszone z rosy i deszczu. Im szybciej trafią na talerz, tym więcej wartościowych substancji nam dostarczą. Kwiaty są delikatniejsze w smaku po usunięciu nasad płatków, kielichów, dużych pylników i słupków.

Udostępnij

Przeczytaj także

Kiedy przesadzać hortensje? Szczegółowy poradnik
Kiedy sadzić maliny i jak zrobić to dobrze? Kompletny poradnik
Hamak do ogrodu i na balkon. Jak wybrać i zamocować?

Polecane

Co zrobić, by dwukolorowa monstera miała jasno wybarwione liście?
Na co choruje forsycja? [Porady eksperta]
6 sposobów na pielęgnację róż jesienią i zimą

Skomentuj:

Jakie kwiaty można jeść? Jadalne kwiaty jednoroczne

Ta strona używa ciasteczek w celach analitycznych i marketingowych.

Czytaj więcej