Rośliny odporne na suche powietrze podczas grzania kaloryferów

Zasychanie końców i żółknięcie liści, utrata pąków kwiatowych oraz zwiększona wrażliwość na przędziorki - tak reaguje wiele roślin doniczkowych, gdy zaczynają grzać kaloryfery. Nie należy się dziwić temu zjawisku, wynika ono bowiem z nagłej zmiany warunków. Jeszcze we wrześniu w naszych mieszkaniach jest zazwyczaj dość wilgotno, zwłaszcza gdy na dworze panuje deszczowa aura. Wilgotność powietrza wynosi 60-80% i dla roślin jest idealna. Tymczasem, gdy włącza się ogrzewanie, wilgotność spada do około 40%, a na dodatek światła dziennego jest coraz mniej. Dla wielu gatunków taka nagła zmiana stanowi szok.

 

W gorącym i suchym mieszkaniu mogą wytrzymać tylko gatunki wyposażone przez naturę w odpowiednie mechanizmy zabezpieczające. Zgrubiała skórka na liściach oraz zmniejszona ilość aparatów szparkowych pozwala im ograniczyć straty, a specjalnie zbudowane tkanki pędowe i liściowe umożliwiają jej magazynowanie. Często dodatkowy zapas wody znajduje się w zgrubiałych korzeniach. Rośliny o takiej budowie nazywamy sukulentami. Spośród tej grupy w domu ogrzewanym kaloryferami dobrze sprawdzają się m.in. różne gatunki gruboszy, kalanchoe, agawy, gasterie i nolina. Dobrze znoszą one suche powietrze i nie wymagają zraszania. Mogą zimować w temperaturze pokojowej, przy znacznie ograniczonym podlewaniu. Warto jednak je obserwować i jeśli tylko zaczną rosnąć (co przy braku światła grozi wyciąganiem się pędów), lepiej przykręcić nieco kaloryfer. Niższa temperatura (np. 18-20°C) sprawi, że lepiej przetrwają trudny czas.

Do grupy sukulentów należą także kaktusy, jednak wbrew pozorom one właśnie boją się kaloryferów! Większość gatunków znosi wprawdzie suche powietrze, ale zimowy okres spoczynku powinny spędzać w niskich temperaturach, to znaczy poniżej 10°C. W domu możemy pozostawić tylko kaktusy epifityczne, do których należy epifyllum o zwisających pędach oraz szlumbergera, zwana grudnikiem.

Niektóre gatunki, chociaż wydają się delikatne, z powodzeniem wytrzymują na parapecie nad grzejnikiem. Do takich należy fiołek afrykański. Liście tej rośliny chroni przed wysychaniem kutner, czyli gęste włoski.

Odporność na suche powietrze wykazują niektóre rośliny z rodziny bromeliowatych, wśród nich ananas, echmea i bilbergia. Ich sztywne liście mają grubą skórkę pokrytą woskiem i srebrnym meszkiem (uwaga: inne gatunki z tej rodziny wymagają dużej wilgotności powietrza!).

Znana z odporności jest aspidistra, nazywana żelaznym liściem. Mówi się o niej, że przetrzyma wszystko, z wyjątkiem nadmiernego podlewania. Tajemnica jej siły przetrwania tkwi w gromadzących wodę bulwach korzeniowych oraz wytrzymałych na przesuszenie liściach. Podobne bulwy ma zielistka, jednak ona czasem odczuwa złe skutki grzania kaloryferów, manifestując to zasychaniem końców liści.

 

Cóż jednak zrobić, jeśli w domu mamy różne rośliny, także te wrażliwsze? Trzeba jak najbardziej ograniczać i łagodzić niekorzystne skutki działania kaloryfera. Wielu roślinom pomaga zraszanie wodą o tempera turze pokojowej (uwaga: nie spryskujmy roślin, które tego nie lubią, jak fiołki afrykańskie i syningie, ani płatków żadnych kwiatów) oraz zwiększanie wilgotności powietrza, stosując nawilżacze (na kaloryferze albo elektryczne) lub ustawiając rośliny w płaskim naczyniu z warstwą kamyków i niewielką ilością wody, która paruje na dużej powierzchni.

Jeśli parapet jest mocno nagrzany, dla izolacji pod doniczki warto podłożyć korkowe lub tekturowe podkładki.

Przyschnięte liście trzeba przycinać, nie naruszając zdrowej tkanki. Rośliny trzeba także czyścić z kurzu. Duże liście przecieramy specjalną ściereczką, gatunki o drobnych liściach możemy wstawić pod prysznic, zabezpieczając ziemię w doniczce folią. Kurz z roślin o owłosionych liściach zdmuchujemy delikatnie suszarką.