Ogród w stylu angielskim

Róże i byliny - podstawa ogrodu angielskiego

Dzięki wieloletnim podróżom po Anglii zwiedziłam około 140 cudownych ogrodów, przeważnie prywatnych, ale też publicznych, małych i dużych, formalnych i nieformalnych. Styl angielskich ogrodów trudno jednak ująć w proste ramy. Wielu z nas kojarzy się on z rozległym założeniem krajobrazowym, wyidealizowanym światem natury pełnym trawników, malowniczych jezior, fałszywych ruin. Jak jest naprawdę?

Na zdjęciu powyżej: Pokoik na lato - oddzielony od reszty ogrodu żywopłotem. Jest tu altanka, zbiornik wodny i oczywiście kwiaty

Żywopłoty i trejaże

Angielski ogród to komfortowe miejsce dla ludzi i roślin. Jego wnętrze z reguły podzielone jest żywopłotami i trejażami na kameralne pokoje. W tych położonych bliżej domu przeważnie rządzi geometria, w bardziej odległych zaś - naturalistyczne rabaty i nieformalny styl. W jednych i drugich można zauważyć stylowe meble, rośliny w donicach, kamienne, drewniane lub żeliwne detale, rzeźby, ujęcia wody.

Mała architektura w ogrodzie angielskim

Natomiast mała architektura ogrodowa jest skromna - ogranicza się do murków oporowych, obrzeży rabat, schodków tonących w zieleni. Do tego perfekcyjnie utrzymany kobierzec trawnika, na którym często pojawiają się stokrotki. Trudno wyobrazić sobie angielski ogród bez różanych pnączy rozpiętych na pergolach, przęsłach altan, kolumnach ganków. Obok bluszczu są one ikoną wyspiarskiego stylu. Klimbingi, ramblery i róże rabatowe słynnego hodowcy Davida Austine'a sadzi się na wielogatunkowych rabatach, pośród bylin i kwiatów jednorocznych ulokowanych tak, by naturalnie się wysiewały, przerastały ścieżki i fugi murów, pojawiały się w nieoczekiwanych miejscach.

Na zdjęciu powyżej: Wnętrze ogrodu podzielone jest ściankami żywopłotów na kameralne pokoje, pełne róż i bylin

Angielski ogród zwykle po brzegi wypełniony jest kwitnącymi bylinami. Nie dajmy się zwieść pozornemu nieładowi - wszystko jest tutaj starannie przemyślane.

Ikoną angielskiego stylu są też piękne rabaty. Jak je stworzyć w polskich warunkach? Podstawą sukcesu jest dobry plan, bazujący na wzorach podpatrzonych w angielskich ogrodach. Uczmy się od najlepszych! Sadźmy rośliny kwitnące kolejno przez cały sezon, zestawione w odpowiednich proporcjach. Dobrze, by przyciągały pożyteczne owady i ptaki. Pamiętajmy też o bylinach efektownych dzięki liściom, które są ozdobą, gdy kwiaty przekwitną. Zadbajmy o mocne akcenty: krzewy (np. angielskie róże, budleje), wysokie byliny, topiary z cisa czy bukszpanu (dzięki nim rabata będzie efektowna zimą). Tłem może być żywopłot z laurowiśni, grabu, buku, cisa lub wysoki ceglany mur.

Jak skomponować angielską rabatę?

Najwyższe byliny i krzewy sadźmy z tyłu, najniższe (okrywowe i płożące) - z przodu. Te ostatnie szybko wypełnią wolne miejsca i utrudnią rozwój chwastom. Czasami jednak warto przełamać stereotyp i pomiędzy niższymi roślinami umieścić pojedyncze grupy wysokich bylin. Aby kompozycja była efektowna i niekłopotliwa, wybierajmy rośliny dostosowane do miejsca, w którym mają rosnąć. Nigdy nie sadźmy w cieniu gatunków kochających słońce! Będą słabo rosły i kwitły, stracą ładny pokrój. Znacznie lepiej poradzą sobie gatunki tzw. cienioznośne posadzone w słonecznym miejscu - pod warunkiem, że będziemy je obficie podlewać. Zwracajmy też uwagę na poziom wód gruntowych oraz rodzaj gleby.

Na zdjęciu powyżej: Efektowna rabata z błękitnej kocimiętki, łubinu, peonii, złotego berberysu, maków, czosnków, róż (tu jeszcze nie kwitnących) i obsypanego różowymi kwiatkami krzewu pęcherznicy (w głębi). Za nim żółci się oryginalny perukowiec

Romantyczna rabata z białymi mieczykami, karminowymi penstemonami, pomarańczowym dzielżanem, różową driakwią, tojeścią orszelinową, werbeną patagońską i bokkonią sercowatą

Jak zestawiać kolory na angielskiej rabacie?

W angielskich ogrodach króluje pastelowa paleta barw pełna romantycznego różu, bieli, błękitu i fioletu, z małą domieszką żółcieni. Ale ostatnio pojawiają się również gorące jesienne odcienie (czerwony, pomarańczowy, żółty) i liści (bordo lub niemal czerń). Aby uniknąć chaosu, najlepiej wprowadzić trzy barwy, powtarzające się w wielu miejscach. Na topie są też dwukolorowe kompozycje, np. niebiesko-białe, niebiesko-żółte, czerwono-niebieskie, fioletowo-żółte lub... biało-czarne. Pamiętajmy o detalach (np. witrażach, rzeźbach, obeliskach, zegarach słonecznych) i elementach małej architektury ogrodowej (ławkach, pergolach i łukach). A wysokim bylinom i tym o ciężkich kwiatostanach zapewnijmy wsparcie, np. linki czy tyczki, bez których mogą się pokładać i łamać. Najbardziej stylowe są tzw. angielskie podpórki i płotki (z zaplecionych fantazyjnie pędów leszczyny, brzozy), różne obeliski i obręcze. Angielski szyk podkreślą też obrzeża wykonane z cegły, łupków, ceramiki lub po prostu ostro wycięty brzeg trawnika.

Na zdjęciu powyżej: Udany duet - niebieskie ostróżki i biały złocień.

Monochromatyczna grupa roślin: wilczomlecze, języczka, żeleźniak, ruta, czarny bez 'Aurea'. Plus czerwone maki

Co sadzić na rabacie?

Angielskie pachnące róże Byliny: jarzmianki, bodziszki, funkie (hosty), mikołajki, ostróżki, floksy, głowienki, krwawniki, szałwie, czyśćce, kocimiętki, firletki, ostrogowce, orliki, goździki, żeleźniaki, liliowce, prymule, przetaczniki, krwawnice, dzwonki, astry, rudbekie, jeżówki, monardy, wilczomlecze, dziurawce, lawendę, maki, tojady, łubiny, przywrotniki, peonie, dzikie rośliny z rodziny baldaszkowatych. Kwiaty jednoroczne i dwuletnie: czarnuszki, kleome, maczki kalifornijskie, nemezje, naparstnice, bratki, goździki brodate, wieczornik damski. Trawy ozdobne: hakonechloa, miskanty, molinie, zimozielone turzyce. Gatunki cebulowe i bulwiaste: czosnki, tulipany, hiacynty, irysy cebulowe, lilie, trytomy, dalie. Krzewy i małe drzewa liściaste: derenie pagodowe, budleje, róże parkowe i inne, perukowce, jaśminowce, berberysy. Topiary z cisa, ostrokrzewu, bukszpanu. Pnącza: róże, powojniki, wiciokrzewy, bluszcze. Róże krzaczaste 'The Herbalist', idealne na rabaty w odcieniach różu.

Róże angielskie

Nowoczesny sposób patrzenia na ogród wprowadzili w początkach XX w. Gertrude Jekyll i Edwin Lutjens, lansując ogrodowe wnętrza pełne starannie dobranych kolorystycznie bylin i ziół. Rozpoczęła się era Art&Crafts, z charakterystycznym podziałem ogrodu na "pokoje" w różnych stylach (oddzielone ściankami żywopłotów), pełne rabat bylinowych okolonych brzegami murawy, łąk kwietnych, różanek, wgłębników, formalnych oczek wodnych. W ogrodach często wyodrębniano też część leśną w stylu naturalistycznym.

Na zdjęciu powyżej: Ceglany mur opleciony różanymi pnączami to jeden ze znaków szczególnych ogrodów na Wyspach

Róże krzaczaste 'The Herbalist', idealne na rabaty w odcieniach różu

Kiedy zakładać rabatę w stylu angielskim?

Rabatę najlepiej zakładać wiosną (w IV) lub jesienią (w połowie IX). Wytyczamy jej kształt za pomocą sznurka lub węża ogrodowego - powinna mieć min. 2 m szer. (gdy planujemy żywopłot i większe krzewy - 4 m). Przekopujemy i odchwaszczamy ziemię, sprawdzamy pH, dodajemy kompost lub przefermentowany obornik. Sadzimy rośliny: na brzegu niskie (10-5 szt./m2), w środku wyższe (5-7 szt./m2), najwyższe z tyłu (1-3 szt./m2). Tu i ówdzie wkopujemy w ziemię cebulki gatunków wiosennych i letnich. Rośliny podlewamy, ponownie wzruszamy glebę i ściółkujemy (kompostem, korą). Chroni ją to przed wysychaniem i utrudnia rozwój chwastom.

Na zdjęciu powyżej: Angielskie rabatki można też komponować w pojemnikach. Często uprawia się w nich aromatyczne zioła, których listki angielski ogrodnik lubi mieć pod ręką.

Na tej piętrowej rabacie rosną gatunki starannie dobrane barwą kwiatów. Najedź na pineskę i sprawdź jak wyglądają poszczególne gatunki

Zobacz galerię gatunków idealnych na rabatę angielską