Byliny. Wieloletnie byliny kwitnące

Joanna Dziatko od lat przygląda się ogrodowym trendom i zastanawia, co sprawia, że te czy inne grupy roślin stają się popularne. Uważa, że wspaniała klasyka, do której należą peonie, liliowce, paprocie czy funkie, przetrwa wszystkie mody, lecz podpowiada, że warto również zainteresować się bylinami mniej znanymi.
Niektóre gatunki i odmiany bylin skupiły w sobie mnóstwo zalet i mają szansę stać się ulubieńcami wielu ogrodników amatorów. Joanna Dziatko chciałaby kilka z nich przypomnieć, a o innych, być może, opowiedzieć po raz pierwszy. Przedstawiamy zatem jej wybór kilku interesujących roślin z nadzieją, że z czasem zagoszczą w Państwa ogrodach.

Byliny: Piwonia ITOH (Paeonia ITOH)

To grupa mieszańców tzw. hybrydowych, chińskich piwonii drzewiastych z bylinowymi (zielnymi). Nazwa ITOH pochodzi od nazwiska pierwszego japońskiego hodowcy. Piwonie hybrydowe przejęły najlepsze cechy swoich rodziców. Mają piękne liście piwonii drzewiastej i odporność na choroby piwonii bylinowej. Wyhodowano odmiany o bardzo dużych kwiatach i oryginalnych barwach, od karmazynowej poprzez różową, kremową, łososiową po unikatową żółtą, a nawet dwukolorowe. Dorosłe piwonie ITOH tworzą kępy o średnicy ok. 1 m i wysokości 0,6-1 m.

Mają liczne kwiaty i kwitną około miesiąca (VI-VII). Mocne, grube pędy nie drewnieją i na zimę zanikają. Rośliny potrzebują słońca i żyznej, przepuszczalnej gleby.

Byliny: Wielosił błękitny (Polemonium caeruleum)

To bylina o pokroju kępiastym (o wys. 25-70 cm) i pięknych pierzastych liściach. Wysokie, wiechowate kwiatostany ciemnobłękitnych kwiatów z żółtymi pylnikami pojawiają się na przełomie maja i czerwca. Wielosił potrzebuje sporo wilgoci, gleby lekkiej, próchnicznej i ubogiej w wapń. Ładnie wygląda jako błękitny akcent na rabatach, sadzony w grupach, a także na łące kwietnej. Jego nazwa pochodzi od właściwości leczniczych - pomaga w leczeniu wielu schorzeń.

Byliny: Fiołek rogaty (Viola cornuta) 'Etain'

Ten niezwykły bylinowy bratek prezentuje piękne kremowo-żółte "cynowe" kwiaty z lawendowym brzeżkiem. Kwitnie non stop,
od wiosny do jesieni (V-IX). Roślina jest niewysoka (ok. 15 cm),
doskonała na obwódki, na miejsca słoneczne i półcieniste. Potrzebuje żyznej ziemi i sporo wilgoci. By utrzymywała efektowny wygląd,
można skracać jej liście, które szybko odtwarza, budując gęste kępki.

Byliny: Tojeść (Lysimachia)

Tojeści to mało wymagające, długowieczne byliny na rabaty i do ogrodów naturalistycznych. Wysokie gatunki (0,7-1 m) długo kwitną (VI-VIII). Rozrastają się krótkimi rozłogami, lecz można łatwo kontrolować ich zasięg. Potrzebują sporo wilgoci, ale sprawdzą się też w donicach. Tojeść kropkowana (z lewej) wnosi na półcieniste rabaty obfitość słonecznych kwiatów. Jej odmiany o biało czy żółto obrzeżonych liściach ('Aleksander' i 'Golden Aleksander') ładnie rozjaśniają rabaty. Z kolei tojeść orzęsiona 'Firecracker' (z prawej) to oryginał o ciemnopurpurowych liściach i kontrastujących z nimi żółtych kwiatach. Rośnie łanami, a jej wysokość można regulować okresowym przycięciem.

Byliny: Rutewka orlikolistna (Thalictrum aquilegifolium)

To nasza rodzima bylina, rosnąca m.in. nad tatrzańskimi potokami. Osiąga wysokość 40-150 cm, ma niebieskawe łodygi i liście podobne do liści orlików. Kwitnie w maju, czerwcu, a jej drobne kwiaty w kolorze rozbielonego fioletu, skupione w luźnych wiechach o wielu rozgałęzieniach dają przestrzenny efekt liliowej chmurki. Rutewka jest łatwa w uprawie i całkowicie mrozoodporna. Dobrze rośnie na słońcu i w półcieniu, w miejscach umiarkowanie wilgotnych. W sprzyjających warunkach sama się rozsiewa. Jest znakomita do naturalistycznych założeń ogrodowych, na modne łąkowe rabaty
i do romantycznych zakątków. Nadaje się też na kwiat cięty.

Byliny: Tawułka arendsa 'Fanal' (Astilbe ×arendsii)

To sprawdzona i wciąż poszukiwana odmiana tawułki Arendsa, o wysokości ok 60 cm. Jej ciemnoczerwone kwiatostany pięknie komponują się na rabatach. Kwitnie w lipcu-sierpniu. Jest świetna do miejsc półcienistych i cienistych. Potrzebuje gleby próchnicznej i żyznej oraz sporo wilgoci.
Po usunięciu przekwitłych kwiatostanów roślina się zagęszcza, tworząc efektowne kępki.

Byliny: Żeleźniak żółty (Phlomis russeliana)

Ma grube, ułożone w rozety, zimotrwałe i lekko owłosione liście. Wyrastają z nich proste, wysokie (ok. 90 cm) pionowe łodygi, z piętrowo rozmieszczonymi w okółkach kwiatostanami, co nadaje roślinie egzotyczny wygląd. Seledynowe pączki rozkwitają żółto (VI-VIII), a po przekwitnięciu brązowieją i zasychają. Pędy można ściąć
lub zostawić, gdyż są efektowne także jesienią i zimą. Żeleźniak nie jest wymagający co do gleby i odporny na okresowe susze. Najlepiej rośnie w słońcu lub półcieniu. Jego zalety cenią projektanci zieleni - to świetny akcent na tzw. angielskie rabaty.

Byliny: Rozchodnik aizoon (Sedum aizoon)

Inaczej rozchodnik Maksymowicza. Efektowna, łatwa w uprawie, miododajna bylina o wysokości ok. 40 cm. Ma sztywne czerwone pędy i ostro skrojone liście z ząbkowanym brzegiem. Kwitnie żółto w lipcu, tworząc piękny dywan. Zniesie trudne warunki, nie lubi tylko zalewania korzeni. Doskonała na rabaty, do pojemników, ogrodów na dachu i na skalniaki.