Marzec w ogrodzie - kalendarz prac. Prace ogrodowe, które warto wykonać w marcu

Kalendarz ogrodnika na marzec - o czym warto pamiętać?

Przedwiośnie i wczesna wiosna to dla wielu roślin okres najbardziej niebezpieczny. Jeżeli w ciągu dnia utrzymuje się temperatura powyżej zera, zdejmujemy lub przynajmniej rozchylamy okrycie zabezpieczające rośliny, aby nie zaparzyły się pod szczelną osłoną. Niewielkie nocne przymrozki nie powinny zagrażać pąkom, okrycie może się jednak przydać, gdy zapowiadane są silne mrozy.

Jakie prace ogrodowe należy wykonać w marcu?

Igaki

Marzec w ogrodzie dla iglaków jest niebezpieczny ponieważ wszystkim gatunkom iglastym zagraża o tej porze tzw. susza fizjologiczna. Gdy słońce silnie grzeje, wilgoć paruje z igieł, a zamarznięta ziemia nie pozwala korzeniom uzupełnić jej niedoborów. Warto zatem cieniować krzewy (owinąć je delikatną agrowłókniną lub papierem), aby ograniczyć parowanie, a gdy nie ma mrozu, podlewać rośliny, co przyspiesza rozmarzanie podłoża. Ziemia szczególnie wolno rozmarza tam, gdzie leży gruba warstwa kory lub innej ściółki.

Byliny

Zeszłoroczne zeschnięte liście wyrywamy delikatnie, aby nie uszkodzić wybijających w pobliżu młodych pędów. Gdy tylko młode wierzchołki wyrosną nad powierzchnię gruntu, dokładnie, ale płytko, spulchniamy ziemię wokół roślin.

Zasilamy nawozem (najlepiej saletrą amonową) rośliny cebulowe, stosując dawkę 30-50 g/m2. Nawóz rozsypujemy w taki sposób, by granulki nie pozostały na liściach. Według mnie bezpieczniej jest podlewać rośliny roztworami nawozów sypkich lub płynnych. Sama stosuję jedną z wielu mieszanek dla zielonych kwiatów doniczkowych, ale rozcieńczam ją o połowę bardziej niż zaleca producent.

Jeśli chcemy rozmnożyć rośliny kwitnące latem i jesienią, np. liliowce, ostróżki, dzielżany czy rudbekie, właśnie teraz możemy podzielić ich kępy i posadzić w nowym miejscu. Po zabiegu rośliny dobrze podlewamy i przez kilka dni pilnujemy, aby nie miały za sucho.

Tęskniąc za wiosną, chętnie kupujemy w kwiaciarni kolorowe pierwiosnki lub pędzone w doniczkach kwiaty cebulowe. W cieple rośliny szybko przekwitają, dlatego warto wystawiać doniczki na noc na zewnątrz (pod warunkiem, że temperatura nie spada poniżej zera). Gdy kwiaty stracą urodę, nie trzeba ich wyrzucać, ale można (nie usuwając liści, bo muszą jeszcze przez cztery, pięć tygodni odżywiać cebulę) przetrzymać je w chłodnym miejscu, a gdy tylko ziemia rozmarznie, posadzić w ogrodzie. Pierwiosnki często zakwitają ponownie jesienią, rośliny cebulowe na wiosnę przyszłego roku (muszą przejść okres letniego spoczynku).

Kwiaty jednoroczne i dwuletnie

Wysiewamy nasiona żeniszka, szałwii i aksamitek do pojemników ustawionych w jasnym, niezbyt ciepłym pomieszczeniu (15-18° C). Najlepszym podłożem jest mieszanka przesianego przez sito torfu i piasku w proporcji 1:1. Można też zastosować gotową mieszankę do wysiewów.
Pikujemy siewki roślin wysianych w styczniu i lutym. Sadzimy je pojedynczo w skrzynkach w rozstawie 3 x 3 cm, w specjalnych paletkach (tzw. wielodoniczkach) lub w małych pojemnikach o średnicy około 5 cm (można wykorzystać np. kubeczki po jogurtach, ale trzeba pamiętać o zrobieniu dziurki w dnie).
Rabaty przeznaczone pod gatunki jednoroczne, których nie przekopaliśmy jesienią, możemy spulchnić teraz. Najlepiej rozsypać wcześniej na ziemi nawóz (100 g/m2), a potem jak najszybciej zgrabić ziemię, by nie traciła wilgoci.

Czy przycinanie krzewów owocowych w marcu to dobry pomysł?

Prześwietlamy jabłonie, grusze i śliwy. Duże drzewa przycinamy radykalnie, pozostawiając jedynie siedem, osiem konarów. Z koron jabłoni i grusz usuwamy przewodniki (każde drzewo wytwarza taki jeden najsilniejszy pęd), dzięki czemu korony lepiej się rozkrzewiają. W drugiej połowie miesiąca przycinamy drzewka posadzone jesienią. To cięcie wpływa na kształt całej korony w przyszłości, dlatego warto się do zabiegu przygotować, sięgając po literaturę fachową. Rany zabezpieczamy maścią ogrodniczą.
Pod koniec miesiąca, gdy ziemia rozmarznie, możemy sadzić nowe drzewka i krzewy. Trzeba się z tym spieszyć, aby się przyjęły, zanim nadejdą bardzo ciepłe wiosenne dni. Ja sama wolę jesienny termin sadzenia, bo ryzyko, że rośliny się nie przyjmą, jest wówczas mniejsze.

Co siejemy w marcu?

Wysiew nasion sałaty, rzodkiewki, zielonego groszku, marchewki i pietruszki oraz sadzimy cebulę dymkę. Na glebach lekkich robimy to, gdy tylko ziemia rozmarznie, na cięższych - kiedy nieco się nagrzeje. Łatwiej wzejdą niż w późniejszych tygodniach, bo w ziemi jest jeszcze spory zapas wilgoci. Rośliny zdążą się rozrosnąć, zanim pojawią się pierwsze chwasty, i będzie je łatwiej pielić.

Nawożenie roślin

Warzywa wieloletnie lekko obkopujemy i zasilamy nawozem wieloskładnikowym lub azotowym. Przygotowujemy rozsadę. Na początku marca siejemy (pod osłonami lub na parapecie) sałatę masłową i szpinak nowozelandzki, a w drugiej połowie miesiąca inne sałaty, pomidory, paprykę i brokuły. Do gruntu do końca miesiąca należy wysiać groch, szpinak i rzodkiewkę, wysadzić cebulę dymkę i czosnek. Grządki warto przykryć agrowłókniną, by warzywa szybciej rosły.

Jakie prace warto wykonać w warzywniku?

W marcu można wysiewać:

• sałatę,
• rzodkiewkę,
• zielony groszek,
• marchew
• i pietruszkę,
• oraz sadzić cebulę dymkę.

Na glebach lekkich robimy to, gdy tylko ziemia rozmarznie, na cięższych - gdy nieco się nagrzeje
Wschody posianych teraz roślin będą pewniejsze, niż tych posianych w późniejszych tygodniach, bo w ziemi jest jeszcze spory zapas wilgoci. Rośliny zdążą się rozrosnąć, zanim pojawią się pierwsze chwasty i będzie je łatwiej pleć.

Rośliny cebulowe - czy marzec to dobry czas na sadzenie?

Tulipany, hiacynty, narcyzy są już widoczne na rabatach, więc zdejmujemy z nich okrycie ze słomy, liści, aby rośliny nie zdążyły w nie wrosnąć. Potem zasilamy je nawozami mineralnymi wieloskładnikowymi, np. Azofoską, lub pojedynczymi: saletrą amonową albo saletrą wapniową 25-30g/m2, drugie nawożenie wykonujemy dwa, trzy tygodnie później.

Sprawdzona rada: nawóz trzeba przykryć, by nie pozostawał na powierzchni gleby.

Wysadzamy do doniczek, zaprawione wodną zawiesiną preparatów Captan 50 WP1% i Topsin M 500 0,7%, kłącza pacioreczników i bulw dalii. Gdy pojawiają się liście, wynosimy donice do jasnego pomieszczenia, a pod koniec maja do ogrodu.

Marzec - idealny czas na przesadzanie roślin doniczkowych

Rośliny doniczkowe przesadzamy do nieco większych doniczek ze świeżą ziemią albo dorzucamy im przynajmniej porcję nowego podłoża. Regulujemy pokrój, przycinając pędy. Po 2 tygodniach po przesadzaniu możemy zacząć je nawozić.

Podlewamy i nawozimy Dobrym sposobem odżywiania roślin doniczkowych o dużych potrzebach pokarmowych jest używanie do podlewania mocno rozcieńczonego roztworu nawozu mineralnego. Jeśli chcemy, by silnie rosły, stosujmy preparat przeznaczony dla gatunków zielonych, a gdy zależy nam na wczesnym i obfitym kwitnieniu  - dla roślin kwitnących.

Wysiewamy rozsadę Na parapecie wysiewamy kwiaty jednoroczne i niektóre warzywa (na początku marca sałatę masłową i szpinak nowozelandzki, a w drugiej połowie miesiąca pomidory, paprykę i brokuły).

W doniczkach sadzimy bulwy begonii, kłącza kanny i karpy dalii. Rozmnażamy Kępę begonii królewskiej złożoną z 2-3 okazów wystarczy rozsadzić (zdjęcie powyżej).

Przygotowane wcześniej sadzonki pelargonii, fuksji i innych gatunków balkonowych powinny już rosnąć w pojedynczych doniczkach. Regularnie je podlewamy i zasilamy nawozem wieloskładnikowym. Na początku miesiąca po raz ostatni obrywamy wierzchołki. Późniejsze wykonanie tego zabiegu mogłoby opóźnić kwitnienie.

W czasie zabiegów pielęgnacyjnych uważnie oglądamy młode rośliny, aby nie przegapić szkodników. Najczęściej trafiają się mszyce. Zwalczamy je jak najszybciej preparatem Decis lub Polysect.

Początek wiosny to idealny czas na pielęgnację trawnika

Gdy ziemia nieco przeschnie, grabimy murawę, aby usunąć tzw. filc (resztki zeschłej trawy). Taka zbita warstwa utrudnia oddychanie korzeniom i opóźnia wzrost roślin. Po zabiegu wałujemy trawnik, aby zlikwidować powstałe zimą nierówności. Możemy też murawę zwapnować, jeśli w ubiegłym sezonie pojawiło się na niej dużo mchu, bo obecność mchu świadczy o zakwaszeniu podłoża. Uwaga: jeśli zdecydowałeś się na wapnowanie, nawożenie trawnika możesz wykonać dopiero kilka tygodni później.

Marcowe porządki w ogrodzie

Drzewa i krzewy ozdobne

Jeżeli w ciągu dnia utrzymuje się temperatura powyżej zera, trzeba zdjąć lub rozchylić okrycie z krzewów ozdobnych zabezpieczające rośliny, aby nie zaparzyły się pod szczelną osłoną.

Pod koniec miesiąca można silnie przyciąć wrzosy i wrzośce kwitnące latem, budleje oraz te gatunki powojników, które kwitną na młodych pędach. Pięciornikom, tawule japońskiej, hortensji i różom skracamy zeszłoroczne przyrosty, a pozostałym gatunkom usuwamy tylko gałęzie stare i chore.

Kwiaty

Usuwamy zeszłoroczne liście z rabat bylinowych, tak aby nie uszkodzić wybijających w ich pobliżu młodych pędów. Gdy tylko wyrosną nad powierzchnię gruntu, dokładnie, ale płytko spulchniamy ziemię wokół roślin.

Zasilamy nawozem (najlepiej saletrą amonową) rośliny cebulowe, stosując 3-5 dag/m2. Staramy się robić to tak, by granulki nawozu nie pozostały na liściach. Bezpieczniejsze jest podlewanie roślin roztworem płynnej pożywki.

Możemy podzielić i posadzić w nowym miejscu rośliny kwitnące latem i jesienią, np. liliowce, ostróżki, dzielżany czy rudbekie. Po zabiegu rośliny obficie podlewamy przez kilka dni.

Przepikowujemy siewki roślin wysianych w poprzednim miesiącu. Sadzimy je pojedynczo do specjalnych paletek (tzw. wielodoniczek) lub małych pojemników. Wpływa to na lepszy rozwój korzeni i zapobiega wyciąganiu się roślin z powodu zagęszczenia.

Rabaty przeznaczone pod warzywa i kwiaty jednoroczne, których nie przekopywaliśmy jesienią, możemy spulchnić jeszcze teraz. Najlepiej zrobić to po rozsypaniu na ziemi nawozu w ilości 10 dag/m2. Po przekopaniu ziemię jak najszybciej grabimy, aby przerwać drobne korytarzyki, którymi woda paruje z podłoża, co przyśpiesza jego wysychanie.

Krzewy owocowe

Prześwietlamy jabłonie, grusze i śliwy. Duże drzewa owocowe przycinamy radykalnie, pozostawiając jedynie 7-8 konarów. Z koron jabłoni i grusz usuwamy przewodniki (najsilniejsze pędy), co sprzyja krzewieniu się roślin. W drugiej połowie miesiąca tniemy drzewka posadzone jesienią. To wpływa na przyszły kształt korony.

Gdy tylko ziemia rozmarznie, możemy sadzić nowe drzewka i krzewy. Trzeba się z tym spieszyć, aby przyjęły się, zanim nadejdą bardzo ciepłe dni.

Oczko wodne  we marcu

Gdy tafla lodu rozmarznie, montujemy w oczku urządzenia filtrujące i fontanny. Dotlenią one wodę i ułatwią rybom powrót do aktywności. Chociaż zwierzęta pojawiają się już na płyciznach, nie należy ich jeszcze karmić.

Jeżeli na zimę opróżniliśmy zbiornik, możemy go teraz napełnić wodą.
W marcu kwitnie rannik zimowy (Eranthis hyemalis)
Ta niewielka roślina (10-15 cm wysokości) wydaje kwiaty na przełomie lutego i marca. Są żółte, o średnicy 2-4 cm. Często pojawiają się, gdy jeszcze leży śnieg i kwitną około miesiąca. Potem liście zamierają. Roślina wytwarza bulwy, które można dzielić w maju. Stosuje się też rozmnażanie z siewu. Ranniki lubią miejsca słoneczne lub półcieniste i próchniczną umiarkowanie wilgotną glebę o odczynie obojętnym. Nadają się na skalniaki i do luźnych nasadzeń pod drzewami liściastymi

Szkodniki w marcu

W okresie pękania pąków drzew możemy jeszcze wykonać oprysk zwalczający zimujące stadia szkodników (Promanal 60 EC), na brzoskwiniach i morelach - raka bakteryjnego (Miedzian 50 WP), na śliwach - torbiel (Syllit/Carpene 65 WP).

Z krzewów wycinamy i palimy pędy z naroślami i nadmiernie wyrośniętymi pąkami. Cięcie drzew wykonujemy 10-15 cm poniżej zmian chorobowych i dokładnie zasmarowujemy rany po cięciu (Funaben Plus 03 PA). Z drzew usuwamy oprzędy i mumie owoców.

Na pniach jabłoni zakładamy opaski z papieru falistego (będzie się pod nimi chronił w czasie wiosennych przymrozków kwieciak jabłkowiec - brunatny chrząszcz o długości ok. 4 mm). Opaski często przeglądamy i niszczymy znalezione kwieciaki. Gdy śnieg stopnieje, kontrolujemy stan trawnika. Jeśli zauważymy pleśń śniegową, usuwamy chorą darń, a miejsce po niej podlewamy Topsinem M 500 SC i dosiewamy tam trawę.

Z ogrodów usuwamy krety. Do ich odstraszania stosujemy np. instalowane nad korytarzami elektroniczne odstraszacze. Możemy też łapać zwierzęta w pułapki i wynosić na pola. Uwaga: poza ogrodami zamkniętymi (z ogrodzeniem na podmurówce) krety są pod ochroną! W kompoście mogą mieszkać ryjówki - te są pożyteczne. Wyglądają jak myszy o długim pyszczku (patrz zdjęcie) i mają wielki apetyt. Zjadają mnóstwo larw, gąsienic i ślimaków zagrażających uprawom.

Do jakich prac w ogrodzie przygotować się na kwiecień?