Budowa

Ogród

Wnętrza

Design

Architektura

DIY

HGTV

Różane nowości

Hortensja ogrodowa - pielęgnacja, uprawa, przycinanie

tekst: dr Magdalena Narkiewicz, Katarzyna Jodłowska

Hortensja ogrodowa jest urodziwa, a przy tym elegancka. Coraz częściej kwitnie i latem, i jesienią. A jej suche kwiatostany zdobią ogrody podczas zimy.

Hortensja - Fot. iVerde

Hortensja ogrodowa

Hortensja ogrodowa - odmiany

W naszym klimacie krzewy hortensji ogrodowej (Hydrangea macrophylla) dorastają do wysokości 2 metrów, a zaczynają kwitnąć w czerwcu. Za najatrakcyjniejsze uchodzą odmiany tworzące kule, niekiedy nawet o średnicy 30 cm, złożone z ozdobnych kwiatów płonnych (ich "płatki" są liśćmi przykwiatowymi, które na roślinie mogą dotrwać do wiosny). Angielska nazwa tych odmian to mopheads, dosłownie - kudłate głowy albo mopy.

  • Modna staje się też grupa lacecaps, czyli koronkowe czepki. Środek ich kwiatostanów składa się z drobnych kwiatów płodnych (powstają z nich nasiona), a obrzeżenie - z kwiatów płonnych. Pąki kwiatowe na kolejny sezon zawiązują się pod koniec lata. Niestety, łatwo przemarzają i dlatego na krzewach często rozwijają się jedynie liście. Ale niektóre odmiany pąki tworzą też na wiosennych przyrostach i powtórnie kwitną jesienią!
  • Powodzeniem cieszą się również doniczkowe okazy, które kwitną pod dachem zimą i wiosną. Niekiedy są to miniaturki o jednym pędzie. Kwiaty hortensji znane są też z tego, że zmieniają kolor. Jeśli bowiem w ziemi znajduje się glin i jest ona odpowiednio kwaśna, różowe stają się niebieskie, a czerwone fioletowieją. Na białe skład podłoża nie ma wpływu. U wszystkich odmian rozwijając się z pąków są zielone, a płonne zielenieją w miarę starzenia się.

Hortensja ogrodowa - uprawa

Miejsce: ciepłe i zaciszne, tam gdzie jest lekki cień i wysoka wilgotność powietrza.
Gleba: żyzna, przepuszczalna, wilgotna i bogata w próchnicę; dla odmian niebieskich o pH 4.5 - 5.0, a dla różowych i czerwonych - 5,5.
Podlewanie: konieczne, by ziemia nie przesychała.
Zasilanie: wiosną i latem nawozem dla hortensji lub roślin kwasolubnych oraz ściółkowanie korą lub kompostem.

To pomaga!
. Ziemię wokół hortensji można zakwasić roztworem siarczanem glinu lub ałunu potasowego (na 1 l wody 3-5 g ałunu).
. Podlewanie krzewów latem i jesienią (gdy tworzą się pąki kwiatowe) sprzyja ich obfitemu kwitnieniu wiosną.

To szkodzi!
. Zagęszczenie krzewu grozi rozwojem chorób grzybowych, których objawem są brązowe lub żółte plamy na liściach.
. Zraszanie liści przyczynia się do wystąpienia szarej pleśni. Chore liście niszczymy i stosujemy oprysk grzybobójczy.

Fot. Shutterstock/Hikeandclick

Hortensja ogrodowa - uprawa wiosną

Marzec

Na okrytych krzewach rozchylamy osłony. Rośliny zaczynamy zasilać dostarczając nawóz pod ściółkę. Ściółka powinna pozostać, by ziemia się za szybko nie nagrzała (przedwcześnie obudzone krzewy łatwo przemarzają).

Hortensje ogrodowe kwitną w marcu

Kwitnące w doniczkach okazy mogą zdobić mieszkania, a jeśli jest już ciepło, także balkony. Gdy ziemia się ogrzeje, można je posadzić w ogrodzie. Są jednak delikatne i trzeba je chronić i przed mrozem, i przed silnym słońcem.

Moje hortensje ogrodowe nie zakwitły ani w tym, ani w zeszłym roku. Dlaczego?

Kwiecień / maj

Gdy nie grożą już przymrozki, krzewy całkowicie odsłaniamy. To dobry moment na usunięcie kwiatostanów. Obcinamy je tuż nad wyraźnie nabrzmiałymi górnymi pąkami (są w nich zawiązki kwiatów). Jeśli przytniemy je niżej (jak na zdjęciu z lewej) hortensje rozwiną tylko liście i wiosną nie zakwitną, a kikuty pędów zaschną. Krzewy prześwietlamy usuwając drobne i rosnące do środka korony gałązki. Co kilka lat wycinamy też 1/3 najstarszych pędów. Jeśli jednak hortensja podmarzła, to rozwój liści się opóźni. Wówczas lepiej w maju jej jeszcze nie przycinać.

Hortensja ogrodowa - cięcie na początku czerwca

Zaschnięte gałęzie przycinamy do zielonych pąków, albo tuż przy ziemi, a suche całe krzewy wykopujemy.

Wykopywanie hortensji - Fot. Shutterstock/ajlatan
Fot. Shutterstock/Ole Schoener

Hortensja ogrodowa - uprawa latem

Powyżej na zdjęciu: odmiana mophead.

Hortensja odmiana lacecap - Fot. iVerde

Aby rośliny kwitły na niebiesko lub fioletowo, wiosną i latem zasilajmy je specjalnym nawozem, np. Agrecol Hortensja Niebieska, gdy zaś chcemy mieć kwiaty różowe lub czerwone - np. nawozem Substral Magiczna Siła do Hortensji (w ogrodzie w 2-3 terminach wg. zaleceń producenta, a w doniczkach słabym roztworem przy każdym podlewaniu). Nawozy te utrzymują również odpowiedni odczyn podłoża. Jeśli gleba jest za mało kwaśna, hortensja nie przyswaja żelaza i  słabo rośnie, a jej liście żółkną pomiędzy nerwami.

Pożółkłe liście hortensji ogrodowej - Fot. Shutterstock/Alena Brozova
Fot. iVerde

Hortensja ogrodowa - uprawa jesienią

Wrzesień

Niektóre odmiany powtarzają kwitnienie na tegorocznych pędach (fot. powyżej).

Październik/listopad

Wiosenne kwiatostany twardnieją, nawet te, które wiosną były niebieskie, nabierają purpury (fot. poniżej). Doskonale nadają się na suche kompozycje (jeśli krzew jest gęsty możemy
mu wyciąć kilka pędów, pamiętajmy jednak, że cięcie jesienne osłabia procesy przygotowywania roślin do zimy). Hortensjom przebarwiają się też liście i stopniowo zaczynają opadać. Trzeba je dokładnie wygrabiać, bo mogą na nich zimować grzyby chorobotwórcze.

Hortensja ogrodowa - jesienne przebarwienia - Fot. Shutterstock/JPBC
Fot. Ewa Narkiewicz

Hortensja ogrodowa - uprawa zimą

Hortensja ogrodowa - zimowanie

Listopad/grudzień

Gdy powierzchnia ziemi lekko zmarznie, ściółkujemy ją korą, by zabezpieczyć korzenie przed mrozem i suszą. Usunięcie roślinom wszystkich suchych "mopów" (fot. powyżej) nie jest korzystne. Lepiej je pozostawić - ładnie wyglądają (fot. poniżej) i osłaniają pąki kwiatowe znajdujące się pod nimi.

Hortensja ogrodowa - kwiatostany zimą - Fot. Shutterstock/tbmnk

Styczeń/luty

Gdy nadchodzi mróz, pędy dobrze jest związać w snopek - będą wzajemnie się osłaniały (fot.  poniżej). Można go dodatkowo okryć do samej ziemi 2-3 warstwami agrowłókniny.

Hortensja piękna cały rok. Jak pielęgnować hortensję w ogrodzie i na tarasie

Hortensja ogrodowa - zabezpieczanie przed zimą - Fot. Shutterstock/somsak nitimongkolchai

Przycinanie hortensji

Hortensje to jedne z najlepszych roślin ogrodowych - długowieczne, mało wymagające, a do tego wyjątkowo ozdobne. W zależności od gatunku albo w ogóle nie wymagają cięcia, albo odwrotnie - skracanie pędów jest zabiegiem wręcz obowiązkowym. Czy, jak i kiedy ciąć, zależy od tego, kiedy rośliny zawiązują pąki kwiatowe. W przypadku najbardziej popularnej hortensji ogrodowej do inicjacji kwitnienia dochodzi w roku poprzednim (kwiaty rozwijają się na pędach dwuletnich). Przycięcie krzewów jesienią lub wiosną (ale także przemarzanie pędów zimą) spowoduje utratę kwitnienia w nadchodzącym sezonie - dlatego krzewów nie należy przycinać.

Przycinanie hortensji ogrodowej i piłkowanej

Blisko spokrewniona z hortensją ogrodową, a niekiedy klasyfikowana jako jej podgatunek jest hortensja piłkowana, mająca podobne wymagania. Wiele jej odmian jest bardziej wytrzymałych na mróz, a ponadto kwitnie na pędach jednorocznych. W przypadku obu wymienionych gatunków jedynym zalecanym cięciem jest cięcie sanitarne, polegające na usuwaniu pędów zmarzniętych, porażonych przez choroby lub suchych.
 
Hortensja bukietowa (Hydrangea paniculata). Uprawa, cięcie, pielęgnacja hortensji w ogrodzie
Hortensja ogrodowa - w jej przypadku wycinamy tylko przekwitłe kwiatostany. - Rys. Grażyna Rodziewicz

Cięcie sanitarne hortensji

Cięcia sanitarne polegają na usuwaniu pędów suchych, przemarzniętych lub porażonych przez chorobę wykonujemy u wszystkich gatunków hortensji, także tych nietolerujących wiosennego przycinania odmładzającego.

Przycinanie hortensji krzewiastej

Zupełnie inaczej postępujemy z hortensją krzewiastą i jej najpiękniejszą odmianą 'Annabelle', którą tniemy corocznie wczesną wiosną (w marcu) 20-30 cm od ziemi. Dzięki temu krzewy wytworzą liczne nowe, silne i proste pędy zakończone ogromnymi kulistymi kwiatostanami. Kwiaty te nawet po zaschnięciu pozostają ozdobą ogrodu przez całą jesień i zimę.

Przycinanie hortensji bukietowej

W przypadku hortensji bukietowej i licznych jej odmian ('Grandiflora', 'Limelight', 'Pink Diamond'), które także kwitną na pędach jednorocznych, wszystkie zeszłoroczne przyrosty skracamy do wysokości 20-30 cm. Słabiej tniemy jedynie formy karłowe, np. odmianę 'Dart's Little Dot'. Natomiast raz na kilka lat warto przeprowadzić cięcie odmładzające polegające na przycięciu krzewu na wysokości 40-50 cm od ziemi. Hortensje, które kwitną na pędach jednorocznych i są nieprzycinane, tworzą coraz drobniejsze kwiatostany, krzewy szybciej się starzeją i tracą swoje walory ozdobne.

Przycinanie hortensji dębolistnej

Specyficznego cięcia, a właściwie drobnej kosmetyki wymaga hortensja dębolistna. Ten krzew znany z oryginalnych, niezwykle intensywnie przebarwiających się jesienią liści oraz wydłużonych kwiatostanów jest wrażliwy na uszkodzenie pędów i dosyć słabo się regeneruje. Dlatego cięcie ograniczamy wyłącznie do usuwania zaschniętych kwiatostanów i przemarzniętych pędów. Podobnie postępujemy z hortensją kosmatą, która zakwita na pędach kilkuletnich. Cięcia nie wymaga także jedyne uprawiane u nas pnącze z rodziny hortensjowatych - hortensja pnąca.

Warto zapamiętać: Coroczne cięcie wykonuje się jedynie u roślin, które kwitną na pędach jednorocznych - nieprzycinane krzewy będą tworzyły coraz drobniejsze kwiatostany i w rezultacie stracą swoje walory ozdobne.
Udostępnij

Przeczytaj także

Kiedy przesadzać hortensje? Szczegółowy poradnik
Kiedy sadzić maliny i jak zrobić to dobrze? Kompletny poradnik
Hamak do ogrodu i na balkon. Jak wybrać i zamocować?

Polecane

Hortensja bukietowa (Hydrangea paniculata) - jak wygląda? Pielęgnacja i najpopularniejsze odmiany
Hortensje mrozoodporne
Achimenes. Uprawa i pielęgnacja kwiatu doniczkowego często mylonego z fiołkiem afrykańskim

Skomentuj:

Hortensja ogrodowa - pielęgnacja, uprawa, przycinanie

Ta strona używa ciasteczek w celach analitycznych i marketingowych.

Czytaj więcej