Chociaż drobna i wiotka, porcelanka Menziesa (Nemophila menziesii) robi duże wrażenie. Jej delikatne, dorastające zaledwie do wysokości 20 cm pędy wieńczą błękitne kwiatki, szczególnie zachwycające w dużych skupiskach. Porcelanka w naturze rośnie w Ameryce Północnej, gdzie jej kępki zdobią lasy sekwoi, zagajniki oraz przybrzeżne łąki (jej łacińska nazwa pochodzi od greckich słów: nemos – lasek i philos – przyjaciel). Kwiaty początkowo przypominają porcelanowe miseczki, później się rozkładają, osiągając średnicę 4 cm. Nie są całe błękitne – ich środek tworzą białe nasady płatków, ładnie kontrastujące z ciemnymi pylnikami.
Baby blue eyes najbardziej zauroczyły Japończyków. Na wybrzeżu Pacyfiku, 130 km od Tokio, powstał Hitachi Seaside Park, w którym co roku wiosną zakwita około pięć tysięcy porcelanek! Z całego kraju zjeżdżają się tłumy zwiedzających, by podziwiać je w pełnym rozkwicie (tam właśnie zostało wykonane główne zdjęcie).
Dla pełnego obrazu trzeba dodać, że porcelanka Menziesa występuje również w innych barwach. Na przykład odmiana ‘Penny Black’ ma ciemnofioletowe kwiaty z białym obrzeżeniem, a ‘Snowstorm’ – białe w czarne cętki (niektórzy botanicy zaliczają je do różnych odmian botanicznych, a nawet do odrębnych gatunków).
W ogrodach czasem gości także porcelanka plamista (N. maculata), która po angielsku nazywana jest Five Spot, czyli pięcioplamista, bo każdy z jej pięciu płatków ma spory ciemny znaczek. Roślina ta tworzy bardziej zwarte kępki i nieco drobniejsze kwiaty niż porcelanka ‘Snowstorm’.
Obydwa gatunki w naturze zajmują podobne obszary. Kwitną tym dłużej i obficiej, im chłodniejsza jest wiosna oraz lato (szczególnie chętnie uprawia się je np. w krajach skandynawskich).
Kwitnienie przedłuża im także regularne usuwanie starzejących się kwiatów, ale jeśli w ogrodzie mamy łan tych porcelanek, zabieg jest nie do wykonania. Ma to jednak dobrą stronę – porcelanki wydają nasiona, a ponieważ zimują one w gruncie, rośliny łatwo się same rozsiewają. Młodziutkie samosiejki możemy przesadzać razem z dużą bryłką ziemi. Natomiast starsze okazy znacznie trudniej się przyjmują w nowym miejscu.
Najciekawsze zastosowania
Porcelanki doskonale nadają się na kobierce. Jeśli jednak mają rosnąć koło azalii potrzebującej kwaśnej gleby (zdjęcie obok), trzeba przygotować im kwaterę z ziemią o obojętnym odczynie i najlepiej uprawiać je tam nie z siewu do gruntu, lecz z rozsady. Trzeba więc wysiać nasiona w widnym pomieszczeniu do pojemników z piaskiem i torfem lub w inspekcie. W temperaturze ok. 14°C wykiełkują po 10 dniach (w cieple później!). Siewki potrzebują dużo światła. Po 2-3 tygodniach pikujemy je do doniczek torfowych i po połowie maja sadzimy w stałym miejscu.
Z porcelanek warto również tworzyć obwódki rabat. Ich kwiaty mogą być też ozdobą skalniaków i pojemników.
Tajniki pielęgnacji
Wysiew do gruntu: od kwietnia do pierwszej połowy maja, najlepiej gniazdowy, co 20 cm. Gęsty siew sprzyja chorobom roślin.
Miejsce: słoneczne, ewentualnie półcieniste.
Gleba: przepuszczalna z dodatkiem przekompostowanego obornika lub żyznego kompostu, o prawie obojętnym odczynie.
Wilgotność: należy utrzymywać glebę stale lekko wilgotną, w czasie upałów nie może przesychać!
Zasilanie: roślin rosnących w żyznej ziemi jest zbędne, natomiast w słabszej – nawozem długo działającym.
