Ogrzewanie płaszczyznowe

Ogrzewanie płaszczyznowe wydaje się nowinką technologiczną. Ale z jednym z jego typów – ogrzewaniem podłogowym – mamy do czynienia od wielu lat. Kolejne rozwiązania, czyli umieszczenie elementów grzejnych pod tynkiem na ścianach lub za podwieszanym sufitem, to wariacje tego rozwiązania.
Wszystkie tego typu systemy są rodzajami instalacji niskotemperaturowych, dlatego najlepiej, jeśli zasilane będą wysoko sprawnymi źródłami ciepła, do których należą kondensacyjne kotły gazowe, lub pompami ciepła (zarówno powietrzne, jak i zasilane z dolnego źródła).
Rozkład temperatury zbliżony do idealnego zapewnia ogrzewanie podłogowe, bo najcieplej jest przy posadzce, a więc tam gdzie chłód dla człowieka jest najbardziej odczuwalny.

Systemy podłogowe

Najpopularniejszym rodzajem ogrzewania płaszczyznowego jest wodne, układane na posadzkach. Dostępne są jednak również dwa systemy zasilane energią elektryczną.

Ogrzewanie wodne

Jego kluczowy element stanowią ułożone w pętle rury wykonane z tworzywa sztucznego, przez które przepływa woda grzewcza o temperaturze 30-40ºC. Oznacza to, że najlepiej, jeśli pętle grzewcze będą zasilanie przez niskotemperaturowe źródło ciepła (kocioł kondensacyjny lub pompę ciepła) i z nimi najłatwiej ją zainstalować. Podłogówka może być zasilana kotłem gazowym czy nawet na paliwa stałe, ale wówczas system należy wyposażyć np. w zbiornik buforowy i zestawy pompowe z zaworem mieszającym, które ograniczą wysokość temperatury wody wpływającej do rur ogrzewania podłogowego.
Dla użytkownika największą zaletą tego systemu ogrzewania jest to, że może chodzić po ciepłej posadzce. Ale ma to też przełożenie na oszczędności, gdyż przy ogrzewanej podłodze komfort cieplny odczuwamy przy temperaturze niższej (o 2ºC), niż przy tradycyjnej instalacji z grzejnikami.
Ogrzewanie podłogowe polecane jest do domów, w których mieszkają alergicy, ponieważ ruch powietrza w pomieszczeniach, gdzie została zamontowana, jest mniejszy. Wynika to ze sposobu oddawania przez nią ciepła. Przekazywane jest ono głównie przez promieniowanie, pochłaniane przez chłodne powierzchnie, takie jak ściany czy meble, które potem oddają je do powietrza. Jedynie nieduża część ciepła przekazywana jest przez konwekcję, czyli bezpośrednio do powietrza, które krąży w pomieszczeniu.

Montaż. W najprostszym i najtańszym rozwiązaniu rury rozwija się i przymocowuje za pomocą klipsów do podkładu z izolacji termicznej. Następnie zalewa się je warstwą betonowej wylewki o grubości 6,5 cm. Po wyschnięciu na podłodze układa się warstwę wykończeniową. Natomiast końcówki rur ogrzewania podłącza się do rozdzielaczy w skrzynce, do których doprowadzona jest woda ogrzana przez urządzenie grzewcze.
Metodą suchą podłogówkę układa się m.in. na stropach o małej nośności. Rury umieszcza się fabrycznie nafrezowanych rowkach w płytach styropianu lub polistyrenu ekstrudowango, a następnie przykrywa suchym jastrychem.

Kiedy warto stosować ogrzewanie wodne?

Ogrzewanie wodne jest chętnie montowane przez inwestorów, ponieważ we współczesnych, dobrze ocieplonych budynkach można uzyskać bardzo wysoką sprawność takiej instalacji grzewczej (czyli stosunek mocy otrzymywanej z danego urządzenia do mocy w to urządzenie włożonej). Oznacza to, że taki sposób ogrzewania pomieszczeń jest po prostu tańszy od tradycyjnego. Warunkiem jest jednak zastosowanie podłogówki we wszystkich pomieszczeniach, nie tylko na parterze, ale także tych znajdujących się na wyższych kondygnacjach oraz prawidłowa regulacja temperatury czynnika grzewczego i odpowiednie sterowanie temperaturą we wnętrzach.

Ogrzewanie elektryczne

W bardzo dobrze ocieplonym domu ogrzewanie podłogowe w wersji elektrycznej może pełnić funkcję podstawowego systemu grzewczego, częściej jednak montowane jest jako uzupełniające. W pierwszym rozwiązaniu stosuje się przewody grzejne, w drugim – najczęściej maty. Kabel jest grubszy niż mata, ma zazwyczaj 8-9 mm, i należy go ułożyć w wylewce betonowej o grubości około 3-5 cm. Gdy do wykończenia posadzki zastosujemy płytki ceramiczne (a tak najczęściej wykańcza się posadzki ogrzewane elektrycznie), poziom podłogi podniesie się nie mniej niż o 4-6 cm. Jeśli elektryczne ogrzewanie ma zapewnić tylko efekt ciepłej podłogi, montuje się matę grzejną. Co ważne, dzięki niewielkiej grubości można ją ułożyć nie tylko w nowym, ale też w modernizowanym domu, nawet na starych płytkach (pod warunkiem, że dobrze trzymają się podłoża). Poziom podłogi podniesie się niewiele – razem z terakotą maksymalnie o około 1,5 cm.

Przewody grzejne

W domach najczęściej stosuje się przewody stałooporowe zasilane jednostronnie. Układa się je w pętle – rozmieszczone gęściej lub rzadziej, zależnie od zapotrzebowania danego pomieszczenia na ciepło.
Przewody stałooporowe dostępne są na rynku w gotowych zestawach. Moc grzewcza zestawu zależy od mocy jednostkowej przewodu (waha się ona zwykle od 10 do 20 W/m) oraz jego długości (od kilku do kilkudziesięciu metrów). Przewody mogą być stosowane do ogrzewania akumulacyjnego (pełni ono funkcję podstawowego systemu ogrzewania) lub bezpośredniego (może być systemem podstawowym lub pomocniczym).
?Ogrzewanie akumulacyjne – ten system polecany jest, gdy możemy korzystać z energii w taryfie o niższej stawce, np. dwustrefowej, w której prąd można taniej pobierać nocą (zwykle
w godz. 22-6) i w ciągu dnia (13-15). Są też taryfy z ceną obniżoną od poniedziałku do piątku w godz. 21-7 i przez cały weekend.
Stosuje się kable o mocy minimalnej 18 W/m, które układa się w wylewce betonowej o grubości 9 cm (na parterze) i 7 cm (na wyższych kondygnacjach). Ogrzewanie włącza się, kiedy obowiązuje niższa cena energii. Wylewka akumuluje energię cieplną, którą następnie oddaje w kolejnych godzinach. Nie trzeba się obawiać, że jeśli wystąpią przerwy w dopływie prądu z sieci, w domu będzie zimno. Ciepło zgromadzone w warstwie betonu zapobiegnie bowiem wychłodzeniu pomieszczeń.
?Ogrzewanie bezpośrednie. Kable mocy od 30 do 90 W/m² układa się w wylewce betonowej o maksymalnej grubości 7 cm. Pobierają one prąd przez całą dobę, z przerwami regulowanymi przez termostat.
Zwykle fachowcy zalecają, aby wydajność przewodów grzejnych w ogrzewaniu bezpośrednim była wyższa o około 30% w stosunku do obliczeniowych strat ciepła w pomieszczeniu.

Kiedy warto stosować przewody grzejne?

Eksploatacja ogrzewania akumulacyjnego jako podstawowego systemu grzewczego będzie opłacalna, jeśli korzystamy z tańszej energii elektrycznej (np. dwustrefowej, z nocną tańszą taryfą). Nie zapomnijmy również o tym, aby dom był dobrze ocieplony, wtedy będzie potrzebował mniej energii do ogrzewania.

Maty grzejne

To sprzedawane w rolkach siatki z tworzywa sztucznego o stałej szerokości (50 cm) i różnej długości, w które wpleciony jest kabel o małej średnicy. Do wyboru są maty o różnej mocy: 100, 150 lub 160 oraz 200 W/m² podłogi. Mata o większej mocy nie pobierze więcej prądu, by osiągnąć ustawioną temperaturę, będzie natomiast działała krócej niż ta, która ma mniejszą moc.
Ze względu na ich niewielką grubość stosuje się je wtedy, gdy nie ma możliwości znacznego podniesienia poziomu podłogi, a jednocześnie zależy nam na szybkim jej podgrzaniu. Chętnie układa się je więc podczas remontów w łazienkach, kuchniach czy holach – tutaj zazwyczaj znajdują się płytki ceramiczne lub kamienne, które dobrze przewodzą ciepło. Co więcej maty można montować bezpośrednio na starych płytkach ceramicznych, pod warunkiem że dobrze trzymają się podłoża.
Ponieważ skracanie fabrycznie przygotowanych mat grzejnych jest niemożliwe, dlatego ważny jest ich odpowiedni dobór do wielkości pomieszczenia. Jeśli ogrzewanie ma być zamontowane w większym pomieszczeniu (największe zestawy pokryją 12 m² podłogi), najlepiej ułożyć równolegle do siebie dwie maty.
Pod stałymi elementami wyposażenia, takimi jak wanna, prysznic, czy pod meblami, które nie mają nóżek (co uniemożliwia cyrkulację powietrza) nie prowadzi się żadnych elementów grzejnych (dotyczy to zarówno mat, jak i przewodów).

Kiedy stosować maty grzejne

Pełnią one najczęściej funkcję wspomagającego systemu ogrzewania. Szczególnie dobrze sprawdzają się w łazience, kuchni i holu, czyli tam, gdzie stosujemy materiały zimne w dotyku. Poza tym, dzięki macie w łazience stąpamy po ciepłej podłodze, a w przedsionku nasze jesienne obuwie szybciej będzie suche.