Aktualne cena prądu 2023 - dowiedz się więcej!

Ceny energii elektrycznej w Polsce na przestrzeni lat

Warto wyjaśnić, że ceny prądu nie wzrosły nagle. Wyższe koszty za energię elektryczną kształtują się już od dłuższego czasu, ale my, jako odbiorcy końcowi nie zawsze odczuwamy to bezpośrednio. Wzrost cen prądu - jak to możliwe? Koszt 1 kWh to suma opłat za dystrybucję (dystrybutora energii elektrycznej) i ceny prądu (sprzedawcy energii elektrycznej).

Jak podaje Urząd Regulacji Energetyki (URE), ceny prądu na przestrzeni ostatnich lat kształtowały się od ok. ok. 250 zł/MWh w 2016 roku do ok. 242 zł/MWh w 2018 roku, a w 2019 r. tendencja cenowa utrzymana została jak w roku poprzednim. Jednak rok 2019 tak naprawdę przyniósł wzrost cen prądu. Gospodarstwa domowe nie odczuły jej ze względu na zamrożenie cen wprowadzone przez ustawodawcę. Realne koszty dla przedsiębiorstw energetycznych były jednak dużo wyższe i trzeba było wprowadzić rekompensaty regulujące tę różnicę. Gdyby nie wprowadzono takiego działania, przeciętne gospodarstwo domowe płaciłoby w 2019 roku nawet 313 zł/MWh3.

Po czasie zamrożenia cen, w 2020 roku nastąpiły znaczne wzrosty cen, zwłaszcza w grupie odbiorców przyłączonych do sieci niskich napięć. Jak podaje URE „na poziom cen w 2020 r., oprócz rosnących cen węgla i wysokich kosztów uprawnień do emisji CO2, wpływ miało także zmniejszenie zapotrzebowania na energię w systemie, wskutek wybuchu epidemii COVID-19 poprzez wzrost kosztów stałych w przeliczeniu na jednostkę energii”. Rok 2021 był kolejnym, w którym nastąpił znaczny wzrost cen energii elektrycznej i opłat dystrybucyjnych. Dla odbiorców w gospodarstwach domowych odczuwalny wzrost na rachunkach wyniósł około 6,47%. Oznacza to miesięczne rachunki na poziomie 120-135 zł. Biorąc pod uwagę aktualne ceny prądu, oznacza to roczne rachunki za energię elektryczną na poziomie 1200-1400 zł. Niestety, ceny prądu wciąż rosną.

Wzrost rachunków za prąd sprawi też, że firmy ograniczą inwestycje.

Niektórzy sprzedawcy prądu starają się reagować na sytuację rynkową, wychodząc naprzeciw klientom i klientkom, oferując rozwiązania mające na celu złagodzenie wpływu podwyżek.

Ceny prądu 2023 - dlaczego rosną?

Na tak drastyczną dla nas podwyżkę cen prądu wpływ miało wiele aspektów. Europejski rynek energetyczny rządzi się swoimi prawami i jest bardzo czuły na czynniki zewnętrzne. W tym przypadku czynników było zbyt wiele, zarówno politycznych, jak i środowiskowych. Do wysokich cen przyczyniły się m.in. pandemia, która zachwiała rynki dostaw i zaburzyła płynność gospodarki energetycznej. Istotną rolę odegrała także sytuacja polityczna związana z wojną w Ukrainie. Nie bez znaczenia są w tym przypadku także zmiany klimatyczne. Fale upałów przechodzące przez kraje europejskie znacznie ograniczają możliwości produkcji energii elektrycznej. Duży wpływ na podwyżkę cen prądu mają także podwyżki cen węgla i gazu – surowców, które są niezbędne do wytworzenia pożądanej ilości energii, zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym.

Ceny na Towarowej Giełdzie Energii

Ceny za energię kształtują się na Towarowej Giełdzie Energii. Co ma na nie wpływ? Otóż istnieją dwa główne wyznaczniki kształtujące koszt krańcowy.

Pierwszym z nich jest popyt na energię, czyli aktualne zapotrzebowanie rynku. Im większe zapotrzebowanie na energię elektryczną, tym więcej jednostek potrzeba angażować do jej wytwarzania. W pierwszej kolejności w łańcuchu, energię wytwarzają jednostki z odnawialnych źródeł energii. Są to najtańsze jednostki wytwórcze. Dopóki to one pokrywają większość zapotrzebowania, cena prądu pozostaje stosunkowo niska. Niestety, gdy zapotrzebowanie rośnie, do gry wchodzą elektrownie węglowe, a następnie, na końcu łańcucha, elektrownie gazowe. Koszt wyprodukowania energii elektrycznej przez elektrownie konwencjonalne jest bardzo drogi ze względu na ceny samych surowców. Do tego dochodzą duże koszty uprawnień do emisji dwutlenku węgla w systemie EU ETS (Unijny system handlu uprawnieniami do emisji). W efekcie końcowym, przy dużym zapotrzebowaniu na energię, tworzymy ją ze wszystkich możliwych źródeł, a cena na giełdzie energii wyznaczana jest przez najdroższą jednostkę funkcjonującą w systemie. Jeżeli więc w sezonie zimowym zapotrzebowanie na energię jest bardzo duże, do gry wchodzą elektrownie gazowe. Patrząc na cenę tego surowca, można się spodziewać, że ceny energii będą wciąż rosły.

Drugim czynnikiem wpływającym na cenę na Towarowej Giełdzie Energii jest podaż energii z najtańszych źródeł. Najprościej rzecz ujmując, im większe zapotrzebowanie na energia elektryczna w danym momencie pokryją zasoby z najtańszych źródeł, tym niższa będzie cena energii na rynku. Najtańszymi jednostkami wytwarzającymi energię elektryczną na polskim rynku energii są odnawialne źródła energii. Co prawda koszt inwestycyjny w ich przypadku jest wysoki, ale już wytwarzanie energii jest przez nie najtańsze. Na drugim miejscu w tym łańcuchu są jednostki zasilane węglem brunatnym i kamiennym oraz elektrownie szczytowo-pompowe pełniące także funkcję magazynów energii (6 obiektów w Polsce, największa w Żarnowcu). Ostatnim, najdroższym źródłem energii są elektrownie gazowe. Jeżeli zapotrzebowanie na energię jest duże, to one są wyznacznikiem ceny na Towarowej Giełdzie Energii.

Ile zapłacimy za energię elektryczną w 2023 roku?

Przeciętne gospodarstwo domowe w Polsce zużywa rocznie ok. 2 MWh energii. Cena energii elektrycznej? Obecnie, za kWh płacimy średnio 77 groszy, biorąc pod uwagę podstawowe, najbardziej popularne taryfy dostawców. Podwyżki cen prądu? W ciągu ostatnich trzech lat możemy mówić nawet o 27% wzroście cen za energię dla odbiorców detalicznych. Nie ma tu znaczenia region kraju, ponieważ koszty wzrosły równomiernie w całej Polsce.  W 2022 roku zostały wprowadzone ulgi dla gospodarstw domowych; od stycznia do maja tego roku zostały one zwolnione z opłaty akcyzowej za prąd, a VAT został obniżony z 23% na 5% na 10 miesięcy.  Podwyżki odczujemy jednak mimo wprowadzonych udogodnień.

 W październiku rząd przyjął ustawę, która po raz kolejny ma na celu zamrożenie cen prądu, tym razem na rok 2023. Jak podaje  Ministerstwo Klimatu i Środowiska „nowe przepisy przełożą się na brak wzrostu kosztów energii dla większości polskich rodzin. Te gospodarstwa domowe, których zużycie prądu nie przekroczy limitu 2 tys. kilowatogodzin (kWh) nie zapłacą one wyższych rachunków za prąd . Wyższy limit zużycia energii – do 2,6 tys. kWh – obejmie natomiast osoby z niepełnosprawnościami, a limit do 3 tys. kWh – rodziny z Kartą Dużej Rodziny oraz rolników. Wprowadzony zostanie też specjalny dodatek elektryczny dla gospodarstw domowych, które zużywają energię elektryczną do ogrzewania, w tym wykorzystują pompy ciepła.” Na to rozwiązanie rząd przeznaczy ok. 23 mld zł.

Stawki opłat dystrybucyjnych dla odbiorców w gospodarstwach domowych również zostały zamrożone do ww. limitów zużycia.

Wzrost cen prądu w 2023? Ustalona ustawą maksymalna cena prądu (693 zł/MWh) będzie stosowana przez sprzedawców energii w rozliczeniach z gospodarstwami domowymi - od momentu przekroczenia limitów zużycia do 31 grudnia 2023 r. Po przeliczeniu jest to odpowiednio 69,3 grosze za 1 kWh prądu (jest to cena netto).

Należy pamiętać, że osoby zużywające mniej energii w mniejszym stopniu odczują zbliżające się podwyżki, a gdy zużycie będzie większe, podwyżki będą bardziej dotkliwe w 2023 r.

Jakie podwyżki cen prądu w 2023 r. po przekroczeniu limitu zamrażających? Po przekroczeniu limitu zamrażających ceny prądu, podwyżce kosztów energii czynnej, wzroście kosztów dystrybucji, jak i przy wzroście opłaty mocowej i powrocie dawnej stawki VAT gospodarstwa domowe czeka: wzrost rachunków o 31 % przy zużyciu 2600 kWh rocznie, a konkretnie o 616,80 zł więcej w stosunku do 2022 roku, wzrost rachunków o 27% przy zużyciu 5000 kWh rocznie.

Zmiana sprzedawcy prądu

Aby zrekompensować rosnące ceny na giełdach, Tauron, Energa i Enea złożyły już do URE wnioski o zmianę taryfy na sprzedaż energii elektrycznej w gospodarstwach domowych.

Jak ochronić się rosnącymi kosztami energii elektrycznej? Poprzez skorzystanie z porównywarki cen można sprawdzić różne dostępne na rynku oferty (dostawcy energii elektrycznej), wybrać najkorzystniejszą i zmienić sprzedawcę na tańszego (również online).