Farby do metalu

Tekst: Cezary Jankowski Zdjęcie: Monika Karda03-02-2005 01:00

Elementy metalowe malować można tradycyjnie, czyli nakładać kolejno farbę gruntującą, podkładową

Elementy metalowe wymagające malowania to przede wszystkim ogrodzenia, balustrady i kraty. Renowacji przez malowanie wymagają też stalowe pokrycia dachowe i rynny oraz grzejniki. Trwałość powłok malarskich na metalach zależy głównie od przyczepności powłoki do podłoża; będzie ona tym lepsza, im staranniej przygotuje się powierzchnię przed malowaniem. Metalowe powierzchnie są całkowicie nienasiąkliwe, więc nie wchłaniają w ogóle spoiwa zawartego w farbie. Powłoka trzyma się jedynie dzięki adhezji (przyczepności). Jeśli zatem między farbą a metalem zostaną zanieczyszczenia słabo przylegające do podłoża, to i przyczepność powłoki malarskiej będzie mała.

Malowanie tradycyjne

Na przygotowaną powierzchnię należy nałożyć kolejno:

antykorozyjną warstwę gruntującą, silnie wiążącą z podłożem,

farbę podkładową o dużej sile krycia i odporną na uszkodzenia,

emalię nawierzchniową nadającą połysk i fakturę, odporną na uszkodzenia, ale o małej sile krycia.

W praktyce często stosuje się schemat uproszczony: zamiast gruntu i farby podkładowej stosuje się jeden preparat, a później nakłada się kilka warstw emalii - aż do pełnego pokrycia.

Preparaty do malowania tradycyjnego

Grunty antykorozyjne

Właściwości. Są to środki reagujące chemicznie z rdzą pokrywającą metal. W wyniku tej reakcji tworzy się twarda, silnie przylegająca do metalu warstwa ochronna, która jest dobrym podkładem pod farby wykończeniowe. Stwardniała powłoka przybiera barwę czarną i na elementach zewnętrznych może służyć przez pewien czas (nie dłuższy niż 6 tygodni) jako tymczasowa warstwa ochronna.

Przeznaczenie. Podkład na skorodowane powierzchnie metalowe.

Nakładanie. Pędzlem lub natryskiem pneumatycznym. Temperatura podłoża nie może być wyższa niż 30oC; podłoże może być lekko wilgotne. Do czasu wyschnięcia (ok. 48 h) pomalowane elementy muszą być chronione przed opadami.

Farby podkładowe

Właściwości. Produkowane na spoiwie chlorokauczukowym, alkidowym lub ftalowym. Zawierają składniki chroniące przed korozją. Tworzą na metalowej powierzchni silnie przylegającą warstwę w kolorze szarym lub czerwonym.

Przeznaczenie. Można je nakładać na powierzchnie wolne od rdzy lub lekko skorodowane.

Nakładanie. Pędzlem lub przez natrysk, przynajmniej w dwóch warstwach. Niezwłocznie po wyschnięciu (24-48 h) powierzchnie malowane farbą podkładową powinny być pokryte farbą nawierzchniową, gdyż ze względu na porowatą strukturę powłoka z farby podkładowej nie jest odporna na długotrwałe oddziaływanie warunków atmosferycznych.

Farby nawierzchniowe

Właściwości. Gładkie, odporne na wpływy atmosferyczne, zarysowania i uderzenia. Najpopularniejsze są emalie ftalowe, ale uzyskane z nich powłoki nie są zbyt trwałym zabezpieczeniem elementów metalowych użytkowanych na zewnątrz. Powłoki z tych farb z czasem matowieją i łuszczą się. Trwalsze i bardziej elastyczne są powłoki z farb poliwinylowych albo chlorokauczukowych. Wewnątrz pomieszczeń doskonale sprawdzają się wodorozcieńczalne emalie akrylowe, dające półbłyszczące, elastyczne powłoki.

Przeznaczenie. Warstwa dekoracyjna (możliwe różne kolory i faktury), nakładana na zagruntowane podłoże. Do wewnątrz i na zewnątrz domu.

Nakładanie. Najlepiej metodą natrysku lub wałkiem; uzyskuje się wtedy gładkie powierzchnie jednakowej grubości. Można używać pędzla z miękkim włosiem, starając się nakładać emalię cienką warstwą i nie dopuszczać do powstawania zacieków. Przed nałożeniem kolejnej warstwy podłoże trzeba przeszlifować drobnoziarnistym papierem ściernym.

Emalie na rdzę, czyli 3 w 1

W sklepach dostępne są nowoczesne preparaty pełniące równocześnie funkcję gruntu, podkładu i farby nawierzchniowej. To bezpodkładowe emalie, do nakładania bezpośrednio na skorodowane powierzchnie. Jak każde "3 w 1", preparaty te są wynikiem kompromisu między wygodą a jakością ochrony. Ze względu na wysoką cenę stosowane są głównie do malowania małych powierzchni. Są wygodniejsze w stosowaniu, poza tym zamiast dwóch czy trzech różnych preparatów, z których sporo zostaje po malowaniu, tu wystarczy kupić jedną małą puszkę. Duże powierzchnie lepiej malować preparatami tradycyjnymi, "wyspecjalizowanymi", gdyż pracochłonność jest podobna ("3 w 1" nakłada się w trzech warstwach), a ochrona lepsza i z reguły tańsza. Barwę i fakturę w obu metodach można dowolnie zmieniać, dobierając odpowiednie wyroby.

Farby na ocynk

Stosowane głównie do renowacyjnego malowania dachów z blachy oraz orynnowania, a także do wykonywania zaprawek na blachodachówkach powlekanych. Nie wymagają nakładania warstwy podkładowej, można je nanosić na nowe lub utlenione (zmatowiałe) podłoża cynkowe. Jedynie jeśli powłoka cynkowa jest uszkodzona, a blacha stalowa - skorodowana, miejsca te należy najpierw pomalować podkładem antykorozyjnym, a dopiero później - całość pomalować farbą do ocynku.

Farby do grzejników

Mają podwyższoną odporność na wysoką temperaturę i dużą zdolność krycia. Obecnie najczęściej są to farby wodorozcieńczalne, na spoiwie akrylowym, elastyczne i zachowujące trwałą biel. Można je nakładać bezpośrednio na (uprzednio zmatowione) stare powłoki z farb ftalowych, chlorokauczukowych i karbamidowych. Tylko miejsca, gdzie metal jest odsłonięty, trzeba wcześniej pokryć farbą gruntującą - zapobiegnie to pojawieniu się rdzawych plam na pomalowanej powierzchni. Farby te można również stosować do malowania innych elementów metalowych, pokrytych uprzednio farbą podkładową.

Więcej o: