Budowa

Ogród

Wnętrza

Design

Architektura

DIY

HGTV

Trendy budowlane

Wkłady, kasety i piece kominkowe

Tekst Konrad Koper, Roland Buławski

Przeczytaj zanim kupisz kominek lub kozę.

W budowanych obecnie domach stawia się przeważnie kominki zamknięte z wkładem lub kasetą kominkową. Ich przewaga nad tradycyjnymi kominkami otwartymi polega nie tylko na tym, że są bezpieczniejsze (jeśli właściwie je zmontowano, zapewniają bezpieczeństwo przeciwpożarowe), lecz też na tym, że można nimi ogrzać cały dom.

Naprawdę dobry kominek to spory wydatek - za sam wkład renomowanej firmy trzeba zapłacić około 2500 zł, a do tego należy dodać koszty obudowy. Tym, których nie stać na taką inwestycję, radzimy zrezygnować z kominka i zastąpić go dobrym wolno stojącym piecykiem kominkowym, zwanym kozą. Taki piecyk nie tylko ogrzeje i ozdobi pomieszczenie, w którym go postawimy, ale można na nim zagotować wodę na herbatę, a nawet upiec w nim ciasteczka. A wszystko to za mniejsze pieniądze, bo kozy nie wymagają żadnej obudowy i dzięki temu są od kominków znacznie tańsze. No i mają jeszcze jedną zaletę - w razie przeprowadzki można je zabrać ze sobą jak mebel.

Czym się różni wkład od kasety

Przede wszystkim konstrukcją - w kasetach kominkowych górna część paleniska jest płaska, a ścianki boczne - często przewężone do środka paleniska. Dzięki temu kasetę można zainstalować zarówno w kominku nowobudowanym jak i w istniejącym kominku z paleniskiem otwartym, i to bez większych przeróbek. Wkłady mają natomiast rozbudowany okap i są przeznaczone wyłącznie do kominków nowych. Taki wkład podłącza się do przewodu dymowego, a następnie obudowuje.

Rodzaje wkładów

W kominku można zainstalować wkład zwykły lub z płaszczem wodnym.

Wkłady zwykłe ogrzewają opływające je powietrze - jest ono zatem w nich czynnikiem grzewczym. Takie wkłady można wykorzystywać do ogrzewania powietrznego, w którym ciepłe powietrze jest doprowadzane do innych pomieszczeń specjalnymi kanałami ukrytymi w stropach.

Wkłady z płaszczem wodnym ogrzewają opływającą je wodę krążącą bezpośrednio pomiędzy ściankami wkładu lub w wężownicy. Wkłady te mogą zasilać tradycyjną instalację grzejnikową. Ze względu na to, że źródłem ciepła jest urządzenie grzewcze na paliwo stałe, instalacja taka musi być wykonana w układzie otwartym, czyli zabezpieczona otwartym naczyniem wzbiorczym.

Budowa wkładów i kaset

Wkłady i kasety kominkowe są to zamknięte paleniska wykonane z materiałów odpornych na ciągłe działanie wysokiej temperatury. Wszystkie wkłady i kasety wyposażone są w przeszklone drzwiczki, przez które widać ogień. W górnej ścianie obudowy wkładów i kaset znajduje się wylot dymu. A oto jakie elementy kaset i wkładów mają wpływ na komfort i bezpieczeństwo palenia w kominku.

Korpus. Zarówno we wkładach, jak i kasetach kominkowych korpus wykonany jest albo z wysokiej jakości elementów żeliwnych lub z płyt stalowych grubości 4-6mm,albo ze specjalnej stali typu Corten, która charakteryzuje się dużą odpornością na korozję, bardzo wysoką odpornością na szoki termiczne oraz wysokim współczynnikiem akumulacji ciepła. Wkłady produkowane według najnowszych technologii mają korpusy o konstrukcji dwupłaszczowej - zewnętrzna obudowa to szczelna konstrukcja stalowa, a wnętrze paleniska jest wyłożone elementami żeliwnymi lub szamotowymi. Takie elementy, w razie ich uszkodzenia, można łatwo zdemontować - bez konieczności demontażu całego kominka.

Płyty szamotowe wewnątrz paleniska nie tylko doskonale akumulują ciepło, ale mają też walory dekoracyjne. Należy jednak zwrócić uwagę na jakość elementów szamotowych stosowanych we wkładach. Często jest bowiem tak, że elementy te nie są objęte gwarancją i po każdym sezonie tak się zużywają, że trzeba je wymieniać - a to kosztuje. Najtrwalszym rozwiązaniem są elementy szamotowe prasowane na sucho, a następnie wypalane w wysokotemperaturowych piecach.

Drzwiczki. Z punktu widzenia wygody użytkowania są jednym z ważniejszych elementów, na które należy zwrócić uwagę wybierając wkład lub kasetę. Od jakości ich wykonania i szczelności połączenia z korpusem zależy też to, czy powietrze będzie się dostawało wyłącznie przez regulatory dopływu powietrza, czy też będzie w sposób niekontrolowany napływało przez nieszczelności. A oto rodzaje drzwiczek: - otwierane na bok (lewostronnie lub prawostronnie, bądź otwierane na dwie strony, jeśli są dwuskrzydłowe); - podnoszone do góry; - chowane pod urządzenie.

Szyby. Najbardziej popularne są wkłady z szybami prostymi, choć ostatnio coraz większym zainteresowaniem cieszą się wkłady z szybami wygiętymi (panoramicznymi) oraz pryzmatycznymi. Ponieważ szyby łatwo się brudzą wskutek okopcenia, producenci stosują różne rozwiązania, aby temu zapobiec. Najczęściej spotykane to:

- kurtyny powietrzne - zimne powietrze jest zasysane do paleniska wokół szyby i powoduje tym samym odpychanie cząsteczek smolistych od szyby,

- "samoczyszczące" szyby ceramiczne, z wtopioną od strony zewnętrznej przezroczystą powłoką metalową. Ten sposób na czystą szybę, jeszcze skuteczniejszy od poprzedniego, polega na wykorzystaniu zjawiska pirolizy, która powoduje odrywanie się cząsteczek osiadających na szybie; oderwane ulegają dopaleniu. Warunkiem skuteczności samooczyszczania jest jednak dokładne uszczelnienie szyby oraz odpowiednia temperatura wewnątrz paleniska.

Uwaga! Efekt pirolizy zachodzi również w kasetach i wkładach kominkowych ze zwykłą szybą ceramiczną (bez zewnętrznej powłoki metalowej), jednak wymaga wyższej temperatury w palenisku.

  • Szyber. W górnej części wkładów i kaset kominkowych często umieszczony jest szyber, który służy do regulowania siły ciągu oraz kontrolowania wydajności urządzenia. Szyber pozwala też na regulację kierunku cyrkulacji spalin w komorze spalania:

    - gdy jest zamknięty, zmusza spaliny do przejścia przez komorę wtórnego spalania, gdzie następuje dopalenie resztek cząstek niespalonych w palenisku (jednocześnie spaliny muszą przebyć dłuższą drogę, oddając więcej ciepła na korpus urządzenia);

    - gdy jest otwarty, spaliny są kierowane bezpośrednio do przewodu dymowego, co jest ważne podczas rozpalania, a także w momencie otwierania drzwiczek. Ponieważ użytkownicy kominków często zapominają o otwieraniu szybra przed otwarciem drzwiczek urządzenia, co może powodować wydobywanie się dymu do pomieszczenia, w wielu wkładach i kasetach stosuje się obecnie szybry automatyczne. Taki szyber zamyka się w momencie zamykania drzwiczek i otwiera równocześnie z ich otwieraniem. Innym rozwiązaniem jest blokada uniemożliwiająca otwarcie drzwiczek przy zamkniętym szybrze.

  • Uwaga! Uproszczoną wersję szybra we wkładach oraz kasetach kominkowych stanowi tzw. deflektor spalin. Jest to element, który powoduje zmianę kierunku przepływu spalin, tak aby nie miały one bezpośredniego ujścia do przewodu kominowego.

    Regulatory dopływu powietrza do spalania. Znajdują się na przedniej ściance wkładów i kaset kominkowych i służą do sterowania ich mocą grzewczą, a tym samym prędkością spalania drewna. Warto wybierać takie modele wkładów i kaset kominkowych, w których wszystkie uchwyty wykonano z materiałów nienagrzewających się lub wyposażono w tzw. zimne rączki, umożliwiające regulację podczas użytkowania kominka bez niebezpieczeństwa poparzenia.

    Dystrybutor gorącego powietrza. Jest to płaszcz z blachy, otaczający korpus wkładu lub kasety kominkowej. W jego górnej części znajdują się króćce wylotowe (od 2 do 6 sztuk), do których podłączane są przewody rozprowadzające ogrzane powietrze. Takie dystrybutory mogą być w wyposażeniu seryjnym i stanowić jedną całość z wkładem bądź kasetą, lub mogą być dostępne jako element dodatkowy, który trzeba dokupić.

    Uwaga! Wkłady i kasety z dystrybutorami nadają się przede wszystkim do mniejszych instalacji ogrzewania kominkowego. Powietrze z takiego dystrybutora może być bowiem rozprowadzane grawitacyjnie lub przy użyciu turbiny nadmuchowej umieszczonej pod wkładem. Do instalacji bardziej rozległych, w których konieczne jest wymuszanie przepływu powietrza za pomocą turbiny wyciągowej, stosuje się wyłącznie wkłady bez gotowego dystrybutora.

    Jakie urządzenie wybrać

    Decyzja powinna zależeć przede wszystkim od przeznaczenia kominka.

    Do dekoracji warto wybrać wkład, który dobrze eksponuje ogień, a więc z szybami pryzmatycznymi lub wygiętymi (panoramicznymi). Uroku z pewnością doda też kominkowi starannie dobrany wzór na tylniej ścianie korpusu. Do wnętrz urządzonych nowocześnie można też dobrać kominek o współczesnym wzornictwie.

    Do ogrzewania należy wybierać wkład przede wszystkim solidny, to znaczy szczelny i zrobiony z dobrych, trwałych materiałów. Powinien mieć komorę wtórnego spalania (takie wkłady z tej samej ilości drewna uzyskują więcej ciepła) i charakteryzować się następującymi cechami:

    - sprawność minimalna - nie mniej niż 70% podczas pracy nominalnej (tj. przy spalaniu z dużą ilością powietrza) i ponad 80% podczas pracy zredukowanej (z ograniczonym dopływem powietrza);

    - moc nominalna - dobrana wg założenia, że 1 kW mocy wystarcza średnio do ogrzewania 25-28 m3 kubatury pomieszczenia (rzeczywista wartość zależy od izolacyjności poszczególnych przegród budynku, a więc od tego, jak dobrze jest ocieplony). Bardzo istotne jest, aby brać pod uwagę moc nominalną, a nie maksymalną, ponieważ ta druga osiągana jest tylko przez krótki czas i nie odzwierciedla prawdziwych możliwości urządzenia;

    - średnie zużycie drewna podczas palenia - podawane jest w przeliczeniu na godzinę; przy mocy nominalnej 7 kW powinno wynosić ok. 2,5 kg/godz.;

    - czas pracy urządzenia bez uzupełniania opału - jednorazowy załadunek drewna powinien wystarczyć na minimum 10 godzin;

    - średnia temperatura spalin - aby urządzenie było wystarczająco sprawne i bezpieczne w użytkowaniu, nie powinna przekraczać 400°C. Poza opisanymi parametrami warto też zwrócić uwagę na renomę producenta, czas gwarancji na dane urządzenie, a także okres, w jakim firma zapewnia ewentualne części zamienne do zakupionego modelu (mało znani producenci oferują niekiedy bardzo tanie wkłady kominkowe, a po zakończeniu sprzedaży danego modelu nie produkują już do nich części wymiennych; tymczasem renomowani producenci zapewniają części do swoich urządzeń nawet do 10 lat po wycofaniu ich z produkcji).

    Piece wolno stojące, zwane kozami

    Znakomicie nadają się do ogrzewania miejscowego - mogą ogrzewać zarówno pomieszczenie, w którym stoją, jak i sąsiednie, pod warunkiem, że możliwy jest między nimi swobodny przepływ powietrza. Są dekoracyjne bez dodatkowej obudowy, co sprawia, że są tańsze niż kominki, a ponadto zajmują mniej miejsca i są lżejsze. Z kupieniem pieca kominkowego nie ma dziś problemu, a nawet można mieć kłopoty z decyzją ze względu na bogaty wybór.

    Żeliwny czy stalowy

    Na konstrukcje pieców kominkowych używa się żeliwa lub stali. Wybór materiału konstrukcyjnego ma wpływ na wygląd pieca:

    - żeliwo umożliwia uzyskiwanie bardzo finezyjnych, delikatnych kształtów, dzięki czemu piecom można nadawać elegancki i stylowy wygląd;

    - ze stali produkuje się piece o współczesnym wyglądzie i prostych kształtach.

    Parametry techniczne

    Jeden z najważniejszych parametrów pieca kominkowego to nominalna moc grzewcza. Jeśli jest zbyt mała, piec nigdy nie ogrzeje pomieszczenia, a jeśli zbyt duża - w pomieszczeniu będzie za gorąco. Dlatego zanim kupimy kozę, powinniśmy policzyć kubaturę pomieszczeń, które będzie ogrzewała, i dobrać właściwą moc, kierując się wskazówką, że 1 kW wystarcza do ogrzania 25-28 m3 pomieszczenia. Moc dostępnych na rynku pieców zawiera się w granicach od 3 do 17 kW. Te największe mogą więc ogrzać pomieszczenia o kubaturze do 420 m3. Oprócz mocy grzewczej warto również zwrócić uwagę na dwa inne parametry:

    - czas palenia jednorazowego załadunku opału - szczególnie ważny, jeśli piec ma być używany do ogrzewania. Pełny załadunek drewna przy zredukowanym dostępie powietrza nie powinien się spalać krócej niż przez osiem godzin. Ale są piece, które potrafią utrzymać żar nawet do 15 godzin;

    - sprawność - czyli stopień, w jakim energia ukryta w drewnie zostaje zamieniona na energię cieplną. Jeśli piec jest dobrej jakości, jego sprawność powinna wynosić minimum 70%.

    Komfort użytkowania

    W kozach, które pamiętamy z dawnych czasów, jedynym sposobem regulacji mocy grzewczej było zwiększanie ilości opału. W tych produkowanych później zaczęto instalować szyber, który umożliwiał regulowanie szybkości spalania przez zmiany przekroju wylotu spalin. W najbardziej nowoczesnych kozach moc pieca sterowana jest już przez termostat, który sam reguluje przekrój wlotu powietrza do spalania - stosownie do temperatury panującej w pomieszczeniu. Można więc powiedzieć, że piece wolno stojące zostały dziś "zautomatyzowane".

    Załadunek drewna. Sposób dokładania opału ma znaczenie dla wygody obsługi pieca. W większości urządzeń drewno wkłada się przez drzwiczki frontowe. Wśród pieców żeliwnych są jednak i takie, w których drewno można dokładać zarówno z przodu jak i przez dodatkowe drzwiczki z boku, a w innych - dodatkową klapę w górnej płycie pieca.

    Usuwanie popiołu. Najlepiej, gdy piec wyposażony jest w oddzielny pojemnik, w którym gromadzi się popiół. Wygodne rozwiązanie stanowi popielnik z dodatkową pokrywą, która zapobiega wysypywaniu się popiołu podczas przenoszenia.

    Wkłady do pieców kaflowych

    Szczególna odmiana wkładów kominkowych przeznaczona jest do pieców kaflowych. Od zwykłych wkładów różni się tym, że ich żeliwny korpus jest zawsze wyłożony elementami szamotowymi i że komora spalania jest zazwyczaj stosunkowo głęboka, a szyba - znacznie mniejsza niż w zwykłych wkładach. We wkładach takich drewno spala się bardzo szybko (ze względu na odmienny sposób regulacji powietrza do spalania), a wkład szybko się rozgrzewa - nawet do 1000°C. Następnie ciepło może być przekazywane do masy akumulacyjnej, to znaczy albo do szamotowych bądź kwarcowych kanałów dymowych pieca kaflowego, albo do wodnego zbiornika buforowego, do którego ciepło trafia przez płaszcz wodny lub za pośrednictwem specjalnego wymiennika ciepła.

    Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz w Twojej poczcie e-mail: Zobacz przykład

    >

    Udostępnij

    Przeczytaj także

    Innowacyjny sposób ogrzewania wreszcie w ofercie marki Blaupunkt
    Stal na dachu i elewacji stanowi idealną kompozycję
    Dział Sprzedaży i kontakt z klientem w FORMEE w Miedzyrzeczu.

    Polecane

    Czysta szyba w kominku
    Kominek w drewnianym domu
    Kominek dymi!

    Skomentuj:

    Wkłady, kasety i piece kominkowe

    Ta strona używa ciasteczek w celach analitycznych i marketingowych.

    Czytaj więcej