Terminy wysiewu warzyw
Niektóre warzywa mają długi okres wegetacji, dlatego aby wydały plon latem w ogrodzie, przygotowujemy wcześniej ich rozsadę pod dachem. Wiele osób robi to samodzielnie. W ten sposób uzyskują ją w najtańszy sposób. Zwolennicy uprawy ekologicznej mają przy tym pewność, że rośliny wyrosły bez użycia środków chemicznych. Musimy wiedzieć, że rozsada uzyskana w domu jest trochę gorszej jakości, niż ta, która wyrosła w szklarni. Aby była możliwie jak najbardziej zwarta i miała dobrze rozwinięty system korzeniowy, musimy jej zapewnić dobre warunki.
Wybieramy nasiona
Najlepiej kupić paczkowane nasiona wybranej odmiany. Trzeba sprawdzić ich datę ważności oraz termin wysiewu. Można też wykorzystać własnoręcznie zebrane nasiona. Jeśli jednak pochodzą z odmiany oznaczonej jako F1, wówczas uzyskane z nich okazy nie zachowają cech rośliny matecznej. Poza tym, aby mieć pewność, że wzejdą, lepiej wysiać próbkę nasion na mokrą bibułę, sprawdzając w ten sposób, czy mają dobrą siłę kiełkowania.
Miejsce i światło
Pierwsze wysiewy rozpoczynamy na przedwiośniu, kiedy dzień jest jeszcze krótki i rośliny otrzymują mało światła. Dlatego miejsce, w którym ustawimy skrzynki z wysiewami, powinno być możliwie najjaśniejsze. Idealna byłaby ogrzewana szklarnia bądź weranda. Jeśli nie mamy tego typu pomieszczenia, pojemniki ustawiamy jak najbliżej okna, a nawet na małym podwyższeniu, by siewki miały lepszy dostęp do światła. Jeśli młode rośliny będą się wyciągać w jedną stronę, skrzynkę co pewien czas obracamy drugą stroną do okna.
Pojemniki i podłoże
Nasiona pomidorów, papryki i sałaty można wysiewać w skrzynkach. Rozmieszczamy je równomiernie w rządkach, niezbyt gęsto, albo rozrzucamy po powierzchni podłoża, a następnie przysypujemy cienką warstwą ziemi przesianej przez sito. Wygodne w użyciu są tzw. wielodoniczki, czyli palety z wgłębieniami, które wypełniamy podłożem. Nasiona umieszczamy po jednym w każdym wgłębieniu. Nasiona gatunków dyniowatych (ogórka, dyni, kabaczka, cukinii i patisona), a także kukurydzy, które ze względu na palowy korzeń, źle znoszą przesadzanie, lepiej umieszczać pojedynczo w doniczkach. Podłoże do wysiewów powinno być lekkie, przepuszczalne i rozdrobnione. Można kupić gotową taką mieszankę lub sporządzić ją samemu. W tym celu ziemię uniwersalną przesiewamy przez sito i mieszamy z piaskiem w proporcji 2:1 lub 3:1.
Temperatura i wilgoć
Warzywa psiankowate (papryka, pomidory) dobrze wschodzą w temperaturze 15-18 st. C, a dyniowate - czyli ogórek, dynia, cukinia i patison: 18-20 st. C. Sałaty, warzywa kapustne (kapusta, kalarepa, kalafior), a także por i seler lepiej się czują w chłodzie: 10-15 st. C. Wszystkie siewki muszą mieć stale lekko wilgotne podłoże. Podlewamy je często, by ziemia nie zdążyła przeschnąć. Aby strumień wody nie wypłukał nasion, warto używać zraszacza.
Pikujemy
Gdy siewki wytworzą po 2-3 małe liście właściwe (nie należy ich mylić z liścieniami, które wyrastają bezpośrednio z nasienia), pikujemy je pojedynczo do doniczek. Jeśli siewki wyrosły w kępkach, rozdzielamy je. Aby nie uszkodzić delikatnych młodych korzeni, używamy specjalnego pikulca. Robimy nim wgłębienia w podłożu, a w nich umieszczamy korzenie siewek i dociskamy. Po przesadzeniu rośliny podlewamy. Do pikowania warto używać tzw. doniczek ekologicznych, to znaczy takich, które się rozkładają w ziemi, albo doniczek zrobionych z siatki - w tym wypadku korzenie przerastają przez jej oczka. Jest to wygodne przy przesadzaniu rozsady do gruntu, bo roślin nie wyjmujemy z doniczek.
Hartujemy
Rozsada, która wyrosła w pomieszczeniu, przed posadzeniem w gruncie wymaga zahartowania. W tym celu najpierw codziennie pozostawimy ją przy uchylonym oknie, a potem wynosimy na dzień na zewnątrz, po trochu wydłużając czas jej pobytu na dworze. Stopniowe przyzwyczajanie roślin do zmian temperatury i ostrego słońca sprawi, że rośliny łatwiej się przyjmą w gruncie.
Wysiewamy wprost do gruntu
Pietruszkę, marchew i zielony groszek możemy wysiewać, gdy tylko rozmarznie ziemia, zazwyczaj pod koniec marca. Rzodkiewkę, cebulę i buraki wysiewamy w kwietniu. W tym czasie w glebie umieszczamy ząbki
czosnku i cebulę dymkę. Ziemię na zagonku przekopujemy, usuwamy chwasty i rozdrabniamy grudki. Następnie wytyczamy równomiernie rozmieszczone płytkie rowki. Nasiona wysiewamy niezbyt gęsto w płytkich rowkach i delikatnie przysypujemy ziemią. Podlewamy konewką z sitkiem. Jeśli siewki wzejdą zbyt gęsto, przerywamy je, pozostawiając tylko najsilniejsze, w odpowiednich odstępach.
Co zagraża wysiewom
W warunkach domowych siewki mogą zostać porażone przez czarną nóżkę. Ta choroba grzybowa objawia się czernieniem podstaw młodych roślin, a w rezultacie ich zamieraniem. Patogen zazwyczaj znajduje się w źle przygotowanej ziemi. Dlatego do wysiewów bezpiecznie jest używać ziemi wyprażonej w piecyku. Gdy zauważymy pierwsze zamierające siewki, wyrywamy je, a resztę podlewamy roztworem Previcuru. Nasionom wysianym w gruncie zagrażają ulewne deszcze, które mogą wypłukać je lub spowodować ich gnicie. Amatorami nasion są ptaki. Aby je odstraszyć, na zagonkach montujemy wiatraczki, wirujące na wietrze.
Termin wysiewu warzyw na rozsadę
| | | | | Roślina | termin siewu |
| | | | | brokuł | początek III |
| | | | | wczesny kalafior | początek III |
| | | | | kapusta wczesna | początek III |
| | | | | por | początek III |
| | | | | sałata masłowa | początek III |
| | | | | kalarepa | połowa III |
| | | | | kapusta pekińska | połowa III |
| | | | | pomidor | koniec III |
| | | | | miechunka pomidorowa | koniec III |
| | | | | papryka | koniec III |
| | | | | seler | początek IV |
| | | | | cukinia | połowa IV |
| | | | | dynia | połowa IV |
| | | | | kabaczek | połowa IV |
| | | | | kukurydza | połowa IV |
| | | | | melon | połowa IV |
| | | | | ogórek | połowa IV |
| | | | | patison | połowa IV |
Terminy wysiewu warzyw do gruntu
| | | | | Roślina | termin siewu |
| | | | | pietruszka | początek III |
| | | | | marchew | początek III |
| | | | | groszek zielony | początek III |
| | | | | rzodkiewka | koniec III |
| | | | | szpinak | koniec III |
| | | | | cebula | początek IV |
| | | | | burak ćwikłowy | IV |