Ostrokrzew kolczasty

Ilex aquifolium

Ostrokrzew kolczasty (Ilex aquifolium) Zimozielony krzew, a w cieplejszym klimacie okazałe drzewo. Ma ozdobne jajowate liście długości do 12 cm, ciemnozielone, skórzaste i błyszczące, cierniste na brzegach. Jest gatunkiem dwupiennym. Żeńskie i męskie egzemplarze mają kwiaty niewielkie, o średnicy do 8 mm, kubkowate, zebrane w małe pęczki w kątach liści. Na żeńskich krzewach zawiązują się liczne podobne do jagód czerwone owoce. Utrzymują się do grudnia lub dłużej i wówczas krzewy wyglądają najbardziej dekoracyjnie. Owoce są trujące.

Rozmiary Może mieć przeszło dwudziestometrową wysokość , ale w rejonach o mroźnych zimach rośnie znacznie słabiej. Rekordowy polski okaz z Kamienia Pomorskiego, gdzie klimat jest dość łagodny, osiągnął wysokość 11 m.

Odmiany 'Argentea Marginata' - o bardzo kolczastych liściach z kremowym brzegiem; ?Aurea' - liście żółto obrzeżone i mniej kłujące; 'Alaska' oraz 'I.C. van Tol' efektownie owocujące odmiany bardziej odporne na mróz o mniej kolczastych liściach; 'Golden Princes' - owoce złociste; 'Myrtifolia' - wolno rosnący krzew o krępym pokroju i drobnych liściach; 'Harpune' - tworzy liście z jedną lub kilkoma parami długich cierni, a także o gładkich brzegach; 'Ferox Argentea' - wolno rosnący krzew o liściach w duże żółte plamy i z bardzo licznymi cierniami, 'Bacciflava' - liście z licznymi cierniami, owoce żółte.

Kwitnienie W maju - czerwcu.

Wymagania Gleba żyzna, lekko wilgotna, niezbyt ciężka, o odczynie zbliżony do obojętnego. Roślina znosi cień, ale słoneczne stanowiska sprzyjają jej obfitemu owocowaniu.

Uprawa i pielęgnacja Krzewom odpowiadają zaciszne, osłonięte od wiatrów stanowiska. Żeby egzemplarze żeńskie obficie owocowały, w ich pobliżu musi rosnąć przynajmniej jeden krzew męski. Ostrokrzew kolczasty bywa uszkadzany przez mróz, ale często odrasta od korzeni.

Rozmnażanie Przez półzdrewniałe sadzonki latem lub wczesną jesienią.

Cięcie Można stosować, by zgęścić krzewy i nadawać im kształt np. regularnej kuli lub stożka. Najlepszym terminem zabiegu jest wczesna wiosna, a dla powtórnego formowania także lato.

Podlewanie i nawożenie Zasilanie kompostem lub wiosną wieloskładnikowym nawozem mineralnym, co kilka lat wapnowanie podłoża. Podlewanie w okresach bezdeszczowych.

Choroby i szkodniki W niekorzystnych warunkach krzewy porażane są przez grzyby powodujące zgniliznę korzeni.

Zastosowanie Niezwykle dekoracyjne krzewy, zwłaszcza egzemplarze żeńskie, sadzone głównie dla zimowego efektu w najbardziej reprezentacyjnych miejscach, zwykle przy wejściach do budynków, a także w tarasowych pojemnikach. Męskie egzemplarze mogą zdobić cieniste zakątki, np. pod drzewami. Uznawane za jeden z symboli Bożego Narodzenia. Gałązki wykorzystuje się w kompozycjach bukieciarskich w okresie adwentu i świąt.