Cegły i płytki ceramiczne - nadal modne

Dlaczego taka dobra?

Dlaczego ceramika tradycyjna wciąż cieszy się dużym uznaniem? Bo jest materiałem mocnym i trwałym; ma bardzo dużą wytrzymałość na ściskanie, pozwalającą na wznoszenie wysokich budynków, i wysoką odporność na ogień - nawet jeśli w pożarze wypali się wnętrze, mury i stropy z materiałów ceramicznych zostaną niezniszczone. Jest materiałem zdrowym - wyrabia się ją tylko z naturalnych surowców (z gliny, ewentualnie z dodatkiem piasku). Dzięki paroprzepuszczalności i zdolności akumulacji ciepła wyroby ceramiki budowlanej zapewniają we wnętrzu domu mikroklimat korzystny dla człowieka. Zaprawy mają dobrą przyczepność do wyrobów ceramicznych, co ułatwia murowanie. Ściany z ceramiki są ciężkie i masywne, dzięki czemu mają dobrą izolacyjność akustyczną.

Warto przypomnieć, że do wyrobów ceramicznych zalicza się także cegły klinkierowe - najładniejsze ze wszystkich cegieł dostępnych na rynku, produkowane w rozmaitych kształtach, wymiarach i kolorach. Ze względu na efektowny wygląd i trwałość chętnie (jeśli pozwalają finanse) stosowane są na elewacje.

Klasa cegieł

Cegły i pustaki ceramiczne mogą mieć różną wytrzymałość na ściskanie, o czym świadczy ich klasa, na przykład: 5; 7,5; 10; 15; 20 - tym wyższa, im materiał bardziej wytrzymały. Cegły wyższych klas nadają się na wyższe i bardziej obciążone ściany.

Zimna, ale trzyma ciepło

Niestety, ceramika tradycyjna nie jest tak ciepła, by można budować z niej ściany zewnętrzne bez termoizolacji; trzeba ocieplić je warstwą wełny lub styropianu. Ma natomiast zdolność do akumulacji ciepła - kiedy mury już się nagrzeją, bardzo długo "trzymają ciepło".

Ceramika na ściany

Cegły. To materiał najstarszy, który czasy swej świetności ma już za sobą. Nie znaczy to jednak, że już jest niepotrzebny na budowach. Zwykłe cegły budowlane - zazwyczaj pełne, choć są też z pionowymi drążeniami (lżejsze) - można stosować do budowy wszystkich rodzajów ścian; choć są wypierane przez inne - lżejsze albo większe lub o lepszych właściwościach. Dostępne klasy: 5 (niemrozoodporne); 7,5; 10; 15; 20.

Cegły dziurawki - z drążeniami podłużnymi lub poprzecznymi (na powierzchni przekroju poprzecznego cegły widoczne są dwa lub trzy otwory) - są lżejsze niż zwykłe cegły i dlatego szczególnie nadają się na ściany działowe. Dostępne klasy: 3,5 (niemrozoodporne); 5.

Cegły kratówki - z licznymi drążeniami w kształcie rombów - można stosować do budowy ścian elewacyjnych i działowych. Ponieważ w większym stopniu niż inne cegły chłoną wodę, nie poleca się ich do budowy podziemnych części domu. Dostępne klasy: 10; 15; 20.

Cegły modularne - z pionowymi drążeniami w kształcie prostokątów, produkowane w dwóch wysokościach - 188 i 220 mm - mogą być stosowane na warstwy elewacyjne ścian trójwarstwowych, a także do wykonywania ścian działowych. Dostępne klasy: 10; 15; 20.

Pustaki. Są większe od cegieł. Ze względu na dużą liczbę otworów (około 40% powierzchni podstawy), są stosunkowo lekkie. Najpopularniejsze wśród sprzedawanych u nas pustaków to - różniące się niewielkimi szczegółami - MAX, SZ i U.

MAX - największe wśród pustaków, dostępne w dwóch wysokościach: 188 i 220 mm (kompatybilne z cegłami modularnymi). Dostępne klasy: 10; 15; 20.

SZ - mają mniej otworów niż MAX, ale też dostosowane są do wymiarów cegły modularnej. Dostępne klasy: 10; 15; 20.

U - mają mniej otworów niż MAX i więcej niż SZ. Wymiarami dostosowane są do zwykłych cegieł budowlanych. Dostępne klasy: 10; 15; 20.

Na rynku dostępne są także specjalne pustaki do budowy ścian działowych.

Ceramika na stropy i przewody

Pustaki stropowe służą jako wypełnienie stropów gęstożebrowych. Najpopularniejsze są pustaki Akermana, Fert i Ceram. Pustaki Akermana układa się na deskowaniu, Fert i Ceram - na belkach z żelbetu.

Pustaki wentylacyjne przeznaczone są na kanały do wentylacji pomieszczeń. Dostępne są w kilku rozmiarach, w wersji ze ściankami pełnymi i z otworem bocznym (potrzebnym do zamontowania kratki wentylacyjnej).

Pustaki kominowe służą do wykonywania przewodów do odprowadzania spalin z kotłów na paliwo stałe (węgiel lub drewno). Dostępne w wersji ze ściankami pełnymi i z otworem bocznym - do podłączenia z paleniskiem. Jeśli w domu ma być kocioł na gaz, przewód odprowadzający spaliny powinien być wyposażony w tak zwany wkład kominowy ze stali nierdzewnej albo specjalny wkład ceramiczny (szkliwioną rurę z kołnierzem, zwykle metrowej długości, wykonaną z ceramiki odpornej na kwasy zawarte w skroplinach spalin).

Jak murować

Ściany z ceramiki tradycyjnej są łatwe do wybudowania; muruje się na grube spoiny (10-15 mm). Do łączenia cegieł czy pustaków używa się zaprawy cementowo-wapiennej. Można ją tradycyjnie przygotować na placu budowy albo kupić gotową, w postaci suchej mieszanki do zarobienia wodą.

Ściany nośne (np. zewnętrzne) łączy się z działowymi przez przewiązanie murarskie. W tym celu zostawia się w ścianie nośnej, co drugą warstwę, wnęki zwane strzępiami, w które następnie wpuszcza się cegły lub pustaki ściany działowej. Drugą metodą jest łączenie ścian działowych z nośnymi na kotwy mocujące z perforowanych pasków z blachy.

Uwaga: przed wmurowaniem pustaki ceramiczne trzeba zmoczyć; inaczej mogłyby odciągać wodę z zaprawy, co niepotrzebnie osuszyłoby ją i obniżyło wytrzymałość spoin.

Podczas zakupu i transportu

Większość zakładów produkujących ceramikę budowlaną spina pakiety cegieł czy pustaków taśmą i owija je folią, trudno je więc dokładnie obejrzeć przed kupnem. Trzeba to jednak zrobić zaraz po dostarczeniu materiału na plac budowy. Jeśli cegły czy pustaki są popękane albo niewymiarowe, trzeba to zgłosić sprzedawcy i zażądać wymiany.

Ryzyko takiego nieudanego zakupu jest praktycznie zerowe, jeśli kupuje się towar znanej firmy. Dlatego raczej nie warto kupować ceramiki niewiadomego pochodzenia albo podejrzanie taniej.

Najlepiej, jeśli kupione cegły zapakowane są na palety; łatwo je transportować, załadowywać i rozładowywać, a także przechowywać na placu budowy.

Wyrobów ceramiki budowlanej jest na rynku pod dostatkiem, warto więc przed zakupem odwiedzić kilka hurtowni i porównać oferty. Niekiedy opłaca się dokonywać zakupu bezpośrednio u producenta.

Jakie cegły na...

...ściany działowe. Pełna, dziurawka, kratówka i modularna. Jeśli zamiast zwykłych cegieł użyje się licowych lub klinkierowych, ścian się nie tynkuje.

...ściany elewacyjne. Jeżeli mają być tynkowane N najlepsze będą cegły modularne drążone albo kratówki. Na ściany nietynkowane, wykańczane tylko przez staranne spoinowanie N cegły licowe lub klinkierowe.

...ściany piwnic. Do ich wznoszenia nadają się jedynie cegły pełne, choć i one nie są do tego obecnie za często używane; są za drogie (np. w porównaniu z bloczkami betonowymi) i mają małą odporność na zawilgocenie.

...kominy. Do ich budowy stosuje się cegły pełne. Bardzo efektowne są kominy z cegły klinkierowej.