Poddasze - zapewnianie ciepła

Każdy dach narażony jest na przecieki wody deszczowej, a nad pomieszczeniami użytkowymi na poddaszu - dodatkowo na działanie pary wodnej napływającej z wnętrza domu. Aby więc izolacja cieplna spełniła swoją funkcję, należy zabezpieczyć ją od góry - przed przeciekami, i od dołu - przed parą wodną.

Czym ocieplać dach?

Izolacje cieplne najlepiej wykonywać ze znanych i sprawdzonych materiałów. Korzystne jest, by miały one nie tylko dobre właściwości termoizolacyjne, lecz by były także:

niepalne - bo będą wtedy chronić konstrukcję dachu na wypadek pożaru,

dźwiękochłonne - przez co poprawią akustykę pomieszczeń na poddaszu,

stabilne wymiarowo - dzięki czemu między poszczególnymi fragmentami ocieplenia nie będą tworzyć się szczeliny, przez które uciekałoby ciepło,

odporne na korozję biologiczną - co oznacza, że nie stwarzają dogodnego środowiska dla rozwoju mikroorganizmów działających negatywnie także na zdrowie człowieka.

Takie wymagania spełnia wełna mineralna, dlatego wykonanych z niej płyt lub mat najczęściej używa się do ocieplania dachów stromych.

Grubość ocieplenia

Współczynnik przenikania ciepła dachu nie powinien być większy niż 0,3 W/(m2.K). Aby uzyskać taką wartość, trzeba ułożyć co najmniej piętnastocentymetrową warstwę izolacji cieplnej.

Aby zapewnić dachom lepszą ciepłochronność, do ich ocieplania najczęściej stosuje się wełnę mineralną o łącznej grubość warstw wynoszącej zwykle od 20 do 25 cm. Ponieważ styropian ma zbliżoną do wełny mineralnej izolacyjność cieplną, ewentualna zamiana tych materiałów nie powoduje konieczności zmiany grubości ocieplenia.

Jedna czy więcej warstw?

Ocieplenie najlepiej układać mijankowo w dwóch warstwach: między krokwiami i - jeśli to możliwe - pod krokwiami. Ponieważ krokwie drewniane mają gorszą izolacyjność termiczną niż wełna mineralna ułożona między nimi, bez drugiej, dodatkowej warstwy ocieplenia pod płaszczyznami wyznaczanymi przez spód krokwi, tworzą się wzdłuż nich mostki termiczne.

Kiedy w dachu jest potrzebna szczelina wentylacyjna?

Szczelinę wentylacyjną nad warstwą wełny mineralnej trzeba koniecznie zostawić, jeśli zachodzi przynajmniej jedna z wymienionych sytuacji:

- na krokwiach ułożono folię dachową o niskiej paroprzepuszczalności (obecnie takie folie coraz rzadziej się stosuje),

- na dachu zastosowano szczelne pokrycie (np. papę wierzchniego krycia lub dachówkę bitumiczną ułożone na deskowaniu),

- kształt dachu jest skomplikowany (np. jest to dach wielospadowy),

- w pomieszczeniach na poddaszu często będzie wilgotno,

- dom jest zbudowany na zacienionym, zalesionym, wilgotnym terenie.

Aby szczelina wentylacyjna spełniała swoją funkcję, czyli umożliwiała usuwanie z izolacji pary wodnej, trzeba zostawić:

- otwory wlotowe pod okapem oraz

- otwory wylotowe w górnej części połaci, na przykład w kalenicy.

Szczelina nie jest potrzebna, jeśli wstępne krycie dachu wykonano z folii dachowej wysokoparoprzepuszczalnej (powyżej 1000 g/m2/24 h) - wełna mineralna może bezpośrednio przylegać do folii.

Siedem zasad układania izolacji

1. Połacie dachu stromego ociepla się po zabezpieczeniu więźby przed wpływem opadów atmosferycznych i wiatru - najlepiej po ułożeniu pokrycia dachowego.

2. Po rozpakowaniu wełny warto odczekać kilka minut, aby się rozprężyła do wymiarów nominalnych podanych przez producenta.

3. Wełnę przycina się na szerokość o około dwa centymetry większą niż wynosi rozstaw krokwi. Jej sprężystość zapewni wtedy lepsze zamocowanie oraz dokładniejsze wypełnienie przestrzeni między krokwiami, bo upchnięta między nimi się rozpręża.

4. Układanie wełny między krokwiami rozpoczyna się od okapu, a każdy następny fragment dokładnie dociska do wcześniej zamontowanego, dzięki czemu na połączeniach nie powstają później mostki termiczne.

Uwaga! Pozostawienie między płytami izolacyjnymi przerw, czyli mostków termicznych, może doprowadzić do zawilgocenia płyt gipsowo-kartonowych podczas mrozów.

5. Jeśli w dachu wymagane jest pozostawienie szczeliny wentylacyjnej, której nie wolno zapchać zbyt głęboko wciśniętą (rozprężającą się) wełną, do boku krokwi przybija się gwoździe, na których naciąga się sznurek.

6. Jeśli ocieplenie jest układane w dwóch warstwach, drugą powinno się układać w poprzek pierwszej (mijankowo) pod krokwiami - pomiędzy przymocowanymi do nich listwami drewnianymi lub profilami metalowymi suchej zabudowy. Grubość płyt izolacyjnych w drugiej warstwie wynosi zwykle 40 lub 50 mm.

7. Aby uniemożliwić wełnie wysuwanie się spomiędzy krokwi, można między gwoździami nabitymi od spodu krokwi (w odstępie 60-70 cm) rozciągnąć sznurek.

Co pod ociepleniem?

Paroizolacja. Po zamocowaniu ocieplenia trzeba je osłonić od spodu folią paroizolacyjną, która będzie chronić wełnę mineralną, a także drewnianą konstrukcję dachu przed zawilgoceniem parą wodną napływającą z wnętrza poddasza.

Paroizolację układa się zawsze po wewnętrznej stronie ocieplenia. Najlepiej, jeśli można ją przykleić do profili taśmą dwustronnie klejącą, która nie powoduje dziurawienia folii i zmniejsza niebezpieczeństwo rozdarcia się jej podczas montażu płyt gipsowo-kartonowych.

W pomieszczeniach wilgotnych, takich jak łazienki czy kuchnie, połączenia między pasami paroizolacji - ułożonymi z 20-centymetrowym zakładem - trzeba dokładnie uszczelnić. Stosuje się do tego albo specjalną taśmę (oferowaną w tym celu przez producentów folii), albo specjalny klej paroszczelny. Folię należy również wywinąć na wszystkie murowane ściany poddasza i w tym miejscu także uszczelnić.

Płyty gipsowo-kartonowe. Ułożenie suchych tynków kończy prace związane z ocieplaniem poddasza. W pomieszczeniach mokrych na tynki te trzeba użyć płyt impregnowanych, które w obrębie wanny i brodzika wymagają jeszcze dodatkowego zabezpieczenia przed wnikaniem wody tzw. folią w płynie (odpowiednie preparaty pokazaliśmy w sierpniowym numerze ŁADNEGO DOMU).

Uwaga! Jeśli na cele mieszkalne przeznaczona jest tylko część poddasza, w ściance oddzielającej część ogrzewaną od nieogrzewanej - po cieplejszej stronie - trzeba ułożyć folię paroizolacyjną.