Jak założyć gospodarstwo agroturystyczne?

Wprawdzie agroturystyka, kojarzona powszechnie z terenami wiejskimi, nie doczekała się definicji w żadnym akcie prawnym, to jednak działalność tego typu podlega szeregu innym wymogom i przepisom, w tym tych dotyczących kwestii podatkowych. Najczęściej przez agroturystykę rozumiemy „krótkotrwałe, ogólnie dostępne wynajmowanie przez rolników lub inne podmioty domów, mieszkań, pokoi, miejsc noclegowych, a także miejsc na ustawienie namiotów lub przyczep samochodowych oraz świadczenie, w obrębie obiektu, usług z tym związanych”. Takie określenie agroturystyki zalicza ją – według – ustawodawcy do usług hotelowych, które również muszą spełniać określone kryteria (między innymi co do wyposażenia, sanitarne,  przeciwpożarowe oraz budowlane).
Reasumując, ktoś kto rozważa takie usługi, powinien zapoznać się z podstawowymi informacjami i wymaganiami, które powinno spełniać gospodarstwo agroturystyczne, zanim przyjadą pierwsi goście.

Nawet krótkotrwały pobyt w gospodarstwie agroturystycznym to wciąż bardzo atrakcyjna forma wypoczynku. Wiele osób wybiera taki rodzaj relaksu, z uwagi na spokój, dostęp do lokalnej, tradycyjnej lub ekologicznej żywności oraz do świeżego powietrza w otoczeniu pięknej przyrody. Tego typu działalność to także świetne, dodatkowe źródło dochodu.

Czy każdy może prowadzić agroturystykę?

Warto zacząć od tego, że każdy może być właścicielem gospodarstwa agroturystycznego. Ale nie każdy ma takie same „przywileje”. Jeśli za takie przedsięwzięcie zabiera się osoba, która nie spełnia kryterium definicji rolnika, np. osoba mieszkająca na wsi, ale pracująca zawodowo jako np. handlowiec, wówczas musi założyć własną firmę, odprowadzać podatki i składki. I będzie musiała liczyć się z takimi samymi regulacjami, jak właściciele pensjonatów, hoteli i apartamentów wypoczynkowych. W najlepszej sytuacji są rolnicy. Rolnik, który chce otworzyć agroturystykę, nie musi rejestrować działalności gospodarczej – wystarczy, że zgłosi ten fakt do urzędu gminy (więcej o tym poniżej). Ewentualna dodatkowa rejestracja dotyczy tylko rolników, którzy planują prowadzić usługę wyżywienia gości. W takim przypadku na 14 dni przed rozpoczęciem żywienia, należy zgłosić gospodarstwo w Powiatowym Inspektoracie Sanitarnym. Sanepid „czuwa” m.in. nad zapewnieniem odpowiednich warunków higienicznych w kuchni, przechowywaniem produktów spożywczych zgodnie z normami bezpieczeństwa oraz kontroluje  osoby zajmujące się przygotowywaniem posiłków (chodzi o aktualne badania sanitarne, czyli posiadanie popularnej książeczki zdrowia). Żeby mieć absolutną pewność, że gospodarstwo agroturystyczne jest pod względem sanitarnym bezpieczne dla przebywających tu gości, właściciel może dodatkowo wystąpić o opinię w tym zakresie do powiatowego inspektora sanitarnego. 
Kolejną zaletą bycia rolnikiem są ulgi dla osób prowadzących działalność agroturystyczną. Znaczenie ma tu przede wszystkim liczba wynajmowanych pokoi. W dużej mierze chodzi o możliwość korzystania z preferencyjnych form opodatkowania. Jeśli gospodarstwo agroturystyczne składa się mniej niż z 5 pokoi wypoczynkowych znajdujących się w budynku mieszkalnym – właściciel nie musi odprowadzać podatku dochodowego od zarobków z tytułu prowadzenia agroturystyki. Ważne: do tej liczby nie wlicza się pokoi ogólnodostępnych typu świetlica, salon czy jadalnia.

Uwaga! Zwolnienia podatkowe dotyczą pokoi gościnnych wynajmowanych turystom w domu mieszkalnym rolnika. Nie mogą to być pomieszczenia w części gospodarczej, osobne domy, domki turystyczne czy przyczepy kempingowe. I ostatnia kwestia- budynki mieszkalne muszą znajdować się na terenie wiejskim – za obszary wiejskie uważa się tereny gmin wiejskich oraz teren oznakowany jako wiejski w gminach miejsko-wiejskich.

Agroturystyka – od czego zacząć?

     
Rozpoczęcie prowadzenia agroturystyki jest stosunkowo łatwe. Pierwszym, podstawowym obowiązkiem właściciela gospodarstwa agroturystycznego, jest dokonanie wpisu do ewidencji w urzędzie gminy, na terenie której znajduje się gospodarstwo. Jest to ewidencja tzw. „innych obiektów, w których świadczone są usługi hotelarskie”. Ewidencja jest obowiązkowa i bezpłatna. Wniosek można złożyć w urzędzie, listownie lub w niektórych urzędach gmin – elektronicznie, bez wychodzenia z domu, za pomocą Profilu Zaufanego. Urząd od razu przyjmie zgłoszenie i wpisuje obiekt do ewidencji, chyba że w zgłoszeniu będą błędy lub luki. Wówczas zostaniemy wezwani do ich poprawienia w terminie minimum 7 dni od daty doręczenia zawiadomienia.
Uwaga! Wpis do ewidencji jest obowiązkowy. Jego brak oznacza wykroczenie, a urząd może nałożyć na nas karę grzywny.

Rodzaje agroturystyki

Działalność ta obejmuje m.in.:

1.     wynajmowanie miejsc noclegowych na terenie gospodarstwa rolnego,

2.     wyżywienie dla zakwaterowanych gości,

3.     oferowanie w ramach pobytu różnych form spędzania wolnego czasu na terenie gospodarstwa, np. :

połów ryb, jazda konna, wynajmowanie łódek,
uczestnictwo w gospodarskich aktywnościach, np. karmienie zwierząt,
naukę regionalnych zwyczajów czy rzemiosła, np. wycinanki, robótki ręczne z wykorzystaniem tradycyjnych technik, przygotowywanie przetworów, pieczenie chleba, wyrób sera lub wędlin.
 

Jakie są wymogi wobec gospodarstwa agroturystycznego?

Jak wspomnieliśmy każde gospodarstwo agroturystyczne musi spełniać określone wymogi, tj.:

• standardowe warunki budowlane, sanitarne i przeciwpożarowe (np. zachowanie minimalnej odległości od sąsiednich obiektów, nie blokowanie dojść do urządzeń przeciwpożarowych, wyjść ewakuacyjnych, ogólny ład i porządek w obiekcie i jego otoczeniu),
• minimalne wymagania dotyczące wyposażenia i świadczonych usług (znajdziemy je rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy w sprawie obiektów hotelarskich i innych obiektów, w których są świadczone usługi hotelarskie) oraz
• wymogi dobrej praktyki higienicznej i produkcyjnej, jeżeli w ramach usług oferuje wyżywienie (np. prowadzenie prawidłowej obróbki wstępnej surowców, prawidłowe przechowywanie gotowych potraw, prawidłowe serwowanie posiłków,

Właściciel gospodarstwa agroturystycznego ponosi też oczywiście pełną odpowiedzialność za bezpieczeństwo gości. Przy wpisie do ewidencji taka osoba  podpisuje stosowne oświadczenie na ten temat.