Kaktusy domowe
Gdy myślimy o kaktusach, wyobrażamy sobie kłujące, niedostępne kule, mogące nas zranić. Tymczasem niektóre z nich wyglądają jak kosmate zwierzątka i są miłe w dotyku. Inne mają ciekaw kształty i kolorowe kwiaty. Poznajcie domowe kaktusy.
Co zrobić z małym kaktusem, którego pod wpływem emocji, zauroczeni jego pięknem, kupiliśmy w supermarkecie lub osiedlowej kwiaciarni?
Takie rośliny są zazwyczaj sprzedawane w zbyt małych doniczkach, a ich bryła korzeniowa jest przerośnięta. W takiej sytuacji konieczne jest jak najszybsze przesadzenia rośliny do większej doniczki z otworem w dnie. Pamiętajmy również o warstwie drenażowej. Kaktusy potrzebują podłoża lekkiego i przepuszczalnego. Najlepiej sprawdzi się specjalistyczne podłoże do kaktusów. Jeśli jednak takiego nie mamy, dodajmy do uniwersalnej ziemi do roślin doniczkowych żwir, piasek lub perlit. Ważne, abyśmy uzyskali podłoże najbardziej zbliżone do takiego, jakie mają kaktusy w swoim naturalnym środowisku, czyli w Ameryce, skąd pochodzą.
Gdzie postawić doniczkę z kaktusem domowym?
Kaktusy kochają słońce, dlatego wybierzmy dla naszej rośliny miejsce, w którym będzie go miała pod dostatkiem. Najlepszy będzie południowy lub południowo-zachodni parapet, a latem dobrze nasłonecznione miejsce na tarasie lub balkonie.
Kaktusy domowe - podlewanie prawdy i mity
Kaktusy należy podlewać rzadko, ale dość obficie, dopiero gdy podłoże przeschnie. Nie wolno podlewać ich zimną wodą, bo powoduje to gnicie korzeni. Woda powinna stać co najmniej 24 godziny. Dla dobrego wzrostu i obfitego kwitnienia w domowej uprawie ważny jest zimowy spoczynek. Powinien on trwać od października do końca lutego. W tym czasie należy zapewnić kaktusom niższą temperaturę i nie podlewać. Kaktusy nie wymagają nawożenia.
Kaktusy domowe dla początkujących - rodzaje
Kolekcjonowanie kaktusów warto zacząć od gatunków łatwych w uprawie, takich jak:
- opuncje o czerwonych, pomarańczowych i żółtych kwiatach,
- Cereus peruwiański,
- Mammillaria, która formą przypomina matkę z licznym potomstwem,
- Gymnocalycium o kwiatach białych, żółtych i różowych,
- Aporocactus Mallisonii, zwany również kaktusem wężowym oraz
- Schlumbergera truncata, czyli kaktus bożonarodzeniowy.
Wraz ze zdobywanym doświadczeniem warto uzupełnić swoją kolekcję o kaktusy wywodzące się Meksyku – Astrophytum myriostigma (Czapka biskupa) i Cephalocereus senilis (Głowa starca). Do ciekawych roślin należą również pustynny Ferocactus acanthodes (Diabelska poduszka do igieł) i Echinocactus grusonii (Fotel teściowej).
Ozdobami kolekcji mogą być z pewnością Selenicerus grandiflorus, zwana Królową jednej nocy, o 5 m pędach i dużych kwiatach, o średnicy około 30 cm oraz Cleistocactus colademononis (Kocie ogony).
Kaktusy domowe - niekłujące
Takie "futro" chroni pędy przed nadmiernym nagrzewaniem się i więdnięciem w palących promieniach słońca. Z kolei w nocy, gdy temperatura spada o kilkadziesiąt stopni, włochate pokrycie zabezpiecza rośliny przed chłodem. Większość kaktusów pokryta jest cierniami, które powstały z prze- kształconych liści. Dzięki tej przemianie rośliny znacznie ograniczyły straty wody. W naturze występują bowiem na terenach pustynnych i stepach, gdzie ciągle jej brakuje.
Nie wszystkie ciernie kłują
Cierń cierniowi nierówny. U poszczególnych gatunków różnią się one budową (patrz rysunek na sąsiedniej stronie), a także barwą, która z czasem się zmienia (u starszych okazów staje się szara lub brunatna). Ostro zakończone ciernie chronią kaktusy przed spragnionymi zwierzętami, które chętnie dobrałyby się do soczystego miąższu. Z naszego punktu widzenia ciernie stanowią przede wszystkim ozdobę. U kaktusów "do głaskania" są one miękkie i delikatne, typu włosowatego, pierzastego, papierowego lub grzebieniastego. Jeden z gatunków - cefalocereus (C. senilis) ze względu na zdobiące go długie białe włosy nazwano "głową starca". Wśród kosmatych kaktusów są zarówno gatunki kuliste wysokości kilku centymetrów, tworzące rozkrzewione kępy (np. mammilarie, Pelecyphora), jak i kolumnowe (cefalocereus), osiągające w mieszkaniu wysokość kilkudziesięciu centymetrów. Niektóre z tych roślin mogą w warunkach domowych zakwitnąć. Najbardziej skłonne są do tego mammilarie oraz eriokaktus. Jeśli te oryginalne rośliny umieścimy w ładnych naczyniach i zgrupujemy na słonecznym parapecie, uzyskamy niepowtarzalną dekorację. Miękko owłosione kaktusy nie stanowią zagrożenia, dlatego mogą je pielęgnować także dzieci. Czy łatwo można je kupić? Niektóre znajdziemy w kwiaciarniach, na inne trzeba zapolować na wystawach kaktusów, gdzie kolekcjonerzy czasem wystawiają na sprzedaż swoje rzadkie okazy.
Kaktusy domowe niekłujące - rodzaje
| astrofytum (Astrophytum myriostigma potosinum) | białe, wełniste; |
| cefalocereus (Cephalocereus senilis) | długie, białe, wełniste; |
| Epithelantha micromeris | krótkie, białe, delikatne i gęste; |
| mammilaria (M. herrerae) | zwarte, puchate, białe; |
| mammilaria (M. aureilanata) | jedwabiste, miękkie; |
| Normanbokea pseudopectinata | przypominające stonogi; |
| Pelecyphora aselliformis | maleńkie, przypominające stonogi; |
| Tephrocactus articulatus syringacanthus | płaskie, niczym papierowe wstążki. |
Kaktusy domowe - uprawa
Światło. W domu ustawiamy rośliny na południowym, nasłonecznionym parapecie
Woda. Latem podlewamy kaktusy umiarkowanie, najlepiej na spodek, a po kwadransie nadmiar wody koniecznie wylewamy. Zimą całkowicie zaprzestajemy podlewania.
Temperatura. Chociaż ta grupa roślin znosi upały, latem warto uchylić okno, by zapewnić im przewiew. Zimą podczas spoczynku "włochate" kaktusy wymagają temperatury ok. 15°C (wyższej niż inne gatunki).
Przesadzanie. Zabieg ten najlepiej wykonywać wczesną wiosną, zanim kaktusy zaczną rosnąć. W doniczce trzeba ułożyć gruby drenaż. Podłoże musi być przepuszczalne (ziemia pół na pół z piaskiem i drobnym żwirem). Dla mammilarii i eriokaktusa powinno mieć odczyn obojętny lub lekko kwaśny (pH 6,5-7), a dla cefalocereusa oraz rodzaju Epithelantha - obojętny (pH 7-7,5) i zawierać domieszkę wapna.
Rozmnażanie. Najłatwiej rozmnożyć gatunki wytwarzające odrosty - wystarczy je oddzielić i po 1-2-dniowym przesuszeniu posadzić w podłożu dla kaktusów. Jeśli po kwitnieniu rośliny zawiążą nasiona, można je wysiać (w takim samym podłożu), a następnie przykryć naczynie szkłem lub folią.
Czyszczenie. Stare kaktusy z białymi włosami można raz w roku wykąpać w letniej wodzie z dodatkiem mydła - po prostu piorąc miękkie futerko - a następnie spłukać czystą wodą (aby zabezpieczyć ziemię w doniczce, najlepiej owinąć ją folią). Uwaga: młode ciernie łatwo się wyłamują, dlatego z roślinami trzeba się obchodzić delikatnie.
- Więcej o:
