Żywe płoty

Zanim postawisz parkan lub mur na swojej posesji, zastanów się, czy nie lepiej posadzić żywopłot. Zielona ściana zasłoni ogród od ulicy, stanie się też znakomitą zaporą dla wiatru. Żywopłoty mają tak- że inne zastosowanie. Można z nich robić obwódki rabat i niskie ozdobne płotki. Sposób zakładania małych i dużych żywopłotów jest bardzo podobny, najpierw jednak musimy postarać się o rośliny. Od września do listopada szkółkarze oferują krzewy oraz drzewka wykopywane prosto z gruntu. Bryłę ziemi zabezpieczają przed obsypaniem się, owijając ją jutową siatką; rośliny sprzedawane są również z odkrytym korzeniem (bez ziemi). Zaletą jest tu niska cena, dzięki czemu łatwiej pozwolić sobie na kupowanie wielu roślin, niekoniecznie całkiem małych.

Wybór roślin

Na żywopłoty nadają się zarówno krzewy, jak i drzewa. Powinny mieć drobne liście i ładnie się zagęszczać w miarę przycinania. Rośliny dobieramy przede wszystkim do warunków panujących w ogrodzie. Jeśli mieszkamy w rejonach Polski o surowym klimacie, zrezygnujmy z gatunków o zimozielonych liściach, takich jak bukszpany czy laurowiśnie. Zwróćmy uwagę na jakość podłoża. Jeśli mamy sam piach, wybierzmy karaganę, śliwę ałyczę czy pięciorniki. Zastanówmy się też, jakiego typu ma być żywopłot - formowany czy naturalny. Jeśli marzy nam się płot z żywotników (tuj) i nie chcemy go regularnie przycinać, warto wybrać wąską odmianę 'Smaragd'. Żywotniki silniej rosnące, np. 'Brabant', wymagają regularnego przycinania.

Byle nie za ciasno

Odstępy między roślinami ustalamy na etapie planowania żywopłotu - decydują o liczbie zamawianych okazów. Zależą od wielkości i pokroju roślin - im są one mniejsze i słabiej się rozgałęziają, tym gęściej je sadzimy, często w dwóch rzędach. Ogólnie stosujemy się do następującej zasady: rośliny wysokości 20-40 cm sadzimy co 20-30 cm; wysokości 40-60 cm - co 30-40 cm; wysokości 60-100 cm - co 40--50 cm; wysokości 100-200 cm - co 50-100 cm. Powinniśmy przy tym kierować się zdrowym rozsądkiem. Wiadomo, że niektóre rośliny, np. żywotniki, osiągają duże rozmiary. Jeśli zależy nam na żywopłocie wysokim, a sadzonki mają zaledwie 30 cm, trzeba je rozmieszczać co 50-80 cm, chyba że zamierzamy rośliny później przesadzać. Warto się jednak zastanowić, czy sadzenie tak niskich roślin ma w ogóle sens, ponieważ zamierzony efekt osiągniemy po wielu latach.

Jeśli odstępy będą za małe, żywopłot wprawdzie zagęści się szybko, lecz mocno ściśnięte rośliny z braku miejsca i światła zaczną po prostu zamierać. Żywopłot posadzony zbyt rzadko długo nie będzie się zagęszczał - miejmy to na uwadze zwłaszcza w przypadku roślin wysokich, lecz o naturalnie wąskim pokroju.

Dobre miejsce

Żywopłoty zwykle znajdują się tuż przy ogrodzeniach. Jeśli mają być formowane, nie zapomnijmy zostawić pomiędzy siatką a roślinami wolnego pasa o szerokości 50-100 cm, żeby później mieć dostęp do pędów przy pielęgnacji. Taka szczelina poprawia też cyrkulację powietrza - jest to ważne przy szczelnych drewnianych parkanach, bo wtedy drewno równomiernie wysycha i nie niszczeje. Jeśli płot jest ażurowy, a sąsiad pozwala wchodzić na swoją posesję, rośliny można umieścić bliżej siatki i później strzyc gałązki wyrastające na zewnątrz. Tak prowadzone krzewy maskują ogrodzenie.

Żywopłoty mogą też służyć do wydzielenia przytulnego zakątka wewnątrz ogrodu. Sytuujmy je wtedy w poprzek przeważającego kierunku wiatru - w przeciwnym razie powstanie korytarz, w którym panują przeciągi.

Zastrzyk energii

Rośliny w żywopłotach rosną w dużym zagęszczeniu, dlatego mają większe zapotrzebowanie na składniki pokarmowe niż w normalnych warunkach. Jeśli gleba w ogrodzie jest jałowa, warto ją użyźnić. Przeznaczony dla roślin pas podłoża (o szer. 50-100 cm) wzbogacamy próchnicznym podłożem. W tym celu kopiemy płytki rów (20-30 cm) i zasypujemy go mieszaniną wydobytego wcześniej podłoża i kompostu (można go zastąpić żyzną ziemią). Jeśli żywopłot chcemy posadzić dopiero na wiosnę, jesienią glebę warto przekopać z obornikiem.

Jak sadzić

Krzewy sadzimy w rzędach wyznaczonych sznurkiem. Wykopujemy dołki o wymiarach o 1/3 większych od bryły korzeniowej. Dla wielu małych roślin łatwiej wykopać rowek. Umieszczamy je w odpowiedniej rozstawie, zasypujemy korzenie, ugniatamy wokół podłoże i obficie podlewamy. Gatunkom liściastym (niezimozielonym) bez bryły ziemi przed sadzeniem warto nieco skrócić korzenie, a także pędy - patrz rysunek.