Szkoła fotografii przyrodniczej: cz. 3 Perspektywa

W fotografii wyróżniamy trzy podstawowe terminy odnoszące się do pozycji aparatu fotograficznego względem fotografowanego obiektu: perspektywę normalną, żabią i ptasią. Perspektywa normalna odzwierciedla świat takim, jakim go obserwujemy i fotografujemy w pozycji stojącej lub siedzącej. Gdy na fotografowane obiekty patrzymy z dołu, unosząc aparat do góry i powodując, iż stają się one o wiele większe niż w rzeczywistości, to jest to perspektywa żabia . Jej przeciwieństwem jest perspektywa ptasia - fotografię wykonujemy z góry, a przedmioty bądź osoby wydają się wówczas mniejsze. Wybór którejkolwiek z tych trzech możliwości zależy od wyobraźni i pomysłowości fotografującego.

Raczej rzadko zdarza się, że bohaterowie naszych zdjęć znajdują się dokładnie na wysokości ludzkiego wzroku. Chcąc uzyskać dobrą perspektywę musimy więc dopasować się do wysokości, na której znajduje się nasz model, musimy niejako spojrzeć jego oczami, a wówczas zatrzymany na fotografii świat wyglądać będzie zupełnie inaczej, aniżeli z wysokości naszego zwykłego pola obserwacji. W fotografii przyrodniczej właśnie takie ujęcia są najbardziej cenione.

Dogodną perspektywę stwarzamy sobie na dwa sposoby. Pierwszy to zdjęcia z podchodu, kiedy szybko oceniamy napotkaną sytuację i tworzymy perspektywę na "gorąco", reagując reportersko na pojawiającą się okazję - od wyuczonych nawyków zależeć będzie, czy trafimy we właściwy moment z najlepszego punktu widzenia. Drugi sposób to tzw. zasiadka w miejscu częstego przebywania zwierząt, np. na żerowisku. - wybierając taką metodę mamy czas na dokładne przemyślenie perspektywy, kompozycji, kolorystyki tła, itd. Przygotowując miejsce można wykonać próbne zdjęcia z różnych miejsc i różnych odległości i ocenić jak będzie najlepiej.

Jak z podchodu ?

Fotografując żerujące zwierzę, musimy zachować szczególną ostrożność. Z doświadczenia wiadomo, iż poza nielicznymi wyjątkami - np., gdy ptaki są tak zajęte żerowaniem, iż nie zwracają uwagi na to, co się wokół nich dzieje - może je spłoszyć nawet najmniejszy ruch, a już na pewno każda zmiana postawy.

By skrócić odległość od fotografowanego obiektu najlepszym rozwiązaniem będzie pokonywanie drogi w pozycji leżącej - powolne, spokojne podczołgiwanie da z pewnością dużo lepsze efekty, chociaż narazimy się na wybrudzenie lub przemoczenie (na tego typu eskapady najlepiej zaopatrzyć się w odpowiednie ubranie wykonane z nieszeleszczących materiałów), a także ciekawość osób postronnych, które mogą nas i nasze poczynania obserwować. Warto też w tym przypadku nakryć się siatką maskującą i odległość pokonywać stopniowo aż do momentu, kiedy uznamy, iż możemy wykonać pierwsze zdjęcia. W pozycji leżącej uzyskamy najlepszą perspektywę w przypadku małych ptaków żerujących na ziemi.

Fotografowanie z ukrycia

Kiedy fotografujemy ptaki przesiadujące na gałęziach, czy pniach zwykle nie jesteśmy w stanie podejść do nich zbyt blisko. Dość często wykorzystywanym przez fotografów sposobem i to zarówno w przypadku fotografowania ptaków, jak i ssaków jest wykonywanie zdjęć z samochodu. Łatwo wówczas uzyskać odpowiednią perspektywę dla modeli siedzących na przydrożnych patykach, słupkach czy w zaroślach. Możemy również wykorzystać czatownie mobilne (np. samorozkładalne namioty), chociaż należy wziąć pod uwagę fakt, iż zwierzęta znają swój rewir i każdy nowy element "krajobrazu" traktują z dużą dozą podejrzliwości. Lepszym rozwiązaniem są stałe czatownie, które zaleca się budować z pewnym wyprzedzeniem, aby wtopiły się w otoczenie zanim rozpoczniemy nasz fotograficzny sezon. Starajmy się nie fotografować żerujących zwierząt z ambon myśliwskich. Stanowią one co prawda doskonałe ukrycie, ale zdjęcia żerujących saren, jeleni i dzików zrobione z ptasiej perspektywy będą mało ciekawe i nie zwrócą uwagi odbiorcy.

Podobne zasady dotyczą ptaków fotografowanych nad wodą. Najlepszą perspektywę uzyskamy kładąc się na ziemi, najlepiej bezpośrednio przy wodzie. Po wcześniejszym rozpoznaniu miejsca udajemy się tam pod osłoną nocy, rozkładamy karimatę, przykrywamy siatką maskującą i nie pozostaje nam już nic innego, jak tylko cierpliwie czekać. Przy okazji warto zauważyć, że brzegi zbiorników wodnych bywają różne - jeśli brzeg jest płaski, a dodatkowo obiektyw zaopatrzony jest w stabilizację, to możemy zrezygnować ze statywu. Daje to większą swobodę, szczególnie w sytuacji, gdy ptaki pojawiają się raz z lewej, raz z prawej strony.

W świecie roślin (i nie tylko...)

Fotografując kwiaty również należy pamiętać o właściwej perspektywie. Widzimy setki zdjęć roślin zrobione "z góry", czyli z ptasiej perspektywy. Zwykle te zdjęcia nie robią wielkiego wrażenia i nie zwracają uwagi. Pochylmy się nad rośliną, połóżmy się na ziemi, spróbujmy sfotografować kwiat z jego wysokości, z kawałkiem lasu czy też innego krajobrazu w tle. Takie zdjęcie będzie o wiele ciekawsze. I ponownie - ta sama zasada powtarza się przy robieniu zdjęć płazów, gadów itd.

Spójrzmy żabie w oczy - stąd właśnie nazwa "żabia perspektywa". Świat widziany z tej wysokości, z płazem jako motywem głównym naszego zdjęcia z pewnością będzie "strzałem w dziesiątkę".

Pamiętajmy, że zbudowanie prawidłowej perspektywy to jednak nie wszystko. Nie sprawi ona, że zdjęcie będzie dobre, gdyż na całość składa się jeszcze wiele innych, nie mniej istotnych elementów, takich jak np. światło i kompozycja, o czym pisaliśmy już w poprzednich odcinkach naszego cyklu.

Pokaż nam swoje zdjęcia!

Robisz zdjęcia przyrody i potrzebujesz fachowej porady? Ucz się od najlepszych! Zachęcamy Was do własnych eksperymentów i nadsyłania nam swoich prac, które ocenią eksperci z magazynu FOTO NATURA - Łukasz Łukasik i Tomasz Krzyśków. Najlepsze zdjęcia wraz z komentarzem ekspertów opublikujemy w serwisie. Aby zgłosić zdjęcie do przeglądu należy:

- zalogować się w serwisie e-ogrody (sprawdź, jak założyć konto)

- dodać zdjęcie do profilu

- przesłać link do zdjęcia na adres e-ogrody@gazeta.pl

- galeria zdjęć użytkowników zostanie opublikowana w serwisie e-ogrody po zakończeniu cyklu artykułów poradnikowych

- na Wasze zgłoszenia czekamy do 25 października !

Tekst powstał przy współpracy z magazynem FOTO NATURA



Magazyn FotoNatura - kwartalnik miłośników przyrody i fotografii przyrodniczej - wydawany jest od 2010 roku. Pismo skierowane jest do osób, które chcą doskonalić fotograficzny kunszt - oglądając zdjęcia innych autorów - lecz także pragną znaleźć ciekawe informacje o tym, co można spotkać w naturze. Zawarte w czasopiśmie informacje przekazywane są na różne sposoby: od prezentacji dorobku fotograficznego uznanych twórców (w formie wywiadów i prezentacji portfolio), poprzez ukazywanie ciekawych tematów, aż do porad o tym jak zrobić jeszcze lepsze zdjęcia konkretnych motywów. Magazyn do nabycia na www.fotonatura.pl, w sieciach salonów Empik i w wybranych sklepach internetowych. Najnowszy numer już w sprzedaży!