Azalia czy różanecznik?
W maju zakwitają azalie, a zaraz potem ich bliscy kuzyni - różaneczniki. Od wielobarwnych kompozycji z tych krzewów wprost nie można oderwać wzroku.
Azalie z grupy wielkokwiatowych
Azalie z grupy wielkokwiatowych rozwijają pąki na bezlistnych jeszcze pędach i emanują ciepłymi barwami kwiatów zebranych w półkuliste kwiatostany. Wśród wielu uprawianych odmian prym wiodą żółte, pomarańczowe, łososiowe i różowe - od ciemnych po najjaśniejsze. Są też białe, kremowe i fioletowe.
Różaneczniki wielkokwiatowe, choć należą do tego samego rodzaju botanicznego (Rhododendron), różnią się trochę od azalii. Przede wszystkim mają zimotrwałe liście. Z ich ciemną zielenią wyraźnie kontrastują pokaźne kwiatostany, które u większości odmian ukazują się od połowy maja do czerwca. Kolorystyka kwiatów różaneczników jest raczej chłodna, chociaż utrzymana w różowościach, fioletach i złamanych bielach. W obu grupach tych roślin kolory są zazwyczaj tak intensywne, a obfitość kwiecia tak wielka, że już jeden krzew świeci z daleka jak neon. A cóż dopiero kilka okazów zestawionych w kompozycji na rabacie! To prawdziwa uczta dla oczu, a często także dla nosa, bo wiele odmian (zwłaszcza azalii) ładnie pachnie.
Na zdjęciu powyżej: Kompozycja z azalii wielkokwiatowych i japońskich. Rośliny te lubią wilgotne powietrze, więc sprzyja im sąsiedztwo stawu.
Tajniki komponowania azalii
Zarówno wśród wielkokwiatowych azalii, jak i wśród różaneczników są odmiany niskie, osiągające niespełna metr, a także takie, które w naszych warunkach osiągają ponad 3 m. Jest też wiele odmian o pośredniej wysokości. Tworząc rabatę z kilku czy kilkunastu krzewów, weźmy to pod uwagę i zaplanujmy ją w taki sposób, by jedne rośliny nie zasłaniały drugich.Przy wyborze odmian zwróćmy też uwagę na pory ich kwitnienia. Warto mieć te wcześniejsze, rozwijające się na przełomie kwietnia i maja, ale także nieco późniejsze - czerwcowe. Dzięki temu kompozycja będzie wyglądać atrakcyjnie ponad 2 miesiące. Kolejnym kryterium doboru są barwy kwiatów. Można postawić na przypadkowość i stworzyć - czasem dość zwariowaną - mieszankę kolorów albo starannie dobrać odmiany, by uzyskać zamierzoną paletę odcieni.
Na zdjęciu powyżej: U podnóża wielobarwnego szpaleru z azalii i sosen posadzono rząd bratków
Azalie, pierisy, kalmie i wrzosy
Nasza kompozycja może się składać nie tylko z wielkokwiatowych azalii i różaneczników, ale także z okazów dobranych z innych grup, w większości o zimozielonych liściach: azalii japońskich, mieszańców różanecznika Forresta lub jakuszimańskiego oraz różaneczników drobnokwiatowych. Różnią się one od siebie budową kwiatów i liści, wysokością, pokrojem oraz porą kwitnienia.Świetnymi kompanami tych roślin są inne gatunki z rodziny wrzosowatych: pierisy, kalmie, wrzosy i wrzośce oraz kiścienie. Wymagają podobnych warunków, a wprowadzą ciekawe urozmaicenie. Na okraszenie rabaty warto dodać kilka krzewów iglastych o zielonych, żółtych bądź srebrzystych igłach, które będą rozluźniały optycznie kompozycję.
Na zdjęciu powyżej: Zestaw różaneczników i azalii warto wzbogacić o inne krzewy i byliny. Dzięki nim kompozycja stanie się bardziej urozmaicona
Kolekcje azalii
W Polsce bogatymi zbiorami azalii i różaneczników szczycą się m.in. arboreta w Wojsławicach koło Niemczy, w Kórniku i Rogowie pod Poznaniem, w Bolestraszycach koło Przemyśla oraz ogrody botaniczne w Warszawie Powsinie i we Wrocławiu. Najsławniejszym ogrodem w Europie z ogromną kolekcją tych krzewów jest Leonardslee w hrabstwie Sussex w Anglii, położony na powierzchni ponad 2 ha.
Na zdjęciu powyżej: Różnokolorowe odmiany azalii w arboretum w Wojsławicach.
Pielęgnacja azalii
Obie omawiane tu grupy krzewów można sadzić obok siebie, a nawet urządzić dla nich "wrzosowisko". Rabatę z azalii i różaneczników zakładamy na kwaśnym, przepuszczalnym podłożu. Najlepiej specjalnie je przygotować, przekopując istniejącą ziemię ogrodową z kwaśnym torfem, w proporcji 1:1, a także ewentualnie z piaskiem (w przypadku ciężkiego podłoża). Kompozycja powinna być usytuowana w półcieniu (takie warunki lubi większość różaneczników i azalii). Tylko niektóre odmiany znoszą pełne słońce. Roślinom trzeba zapewnić stale lekko wilgotne podłoże (szkodzi im susza, ale też zalanie). Sadząc w grupie młode krzewy, sprawdźmy, jak szeroko rozrosną się w przyszłości, i pozostawmy pomiędzy nimi odpowiednie odstępy. Rok po założeniu rabaty rośliny zaczynamy nawozić odżywką dla różaneczników i azalii bądź przeznaczoną dla całej grupy roślin wrzosowatych. Pierwszą dawkę podajemy w kwietniu, drugą w maju lub czerwcu, a ostatnią w lipcu. Jeśli zastosujemy nawóz o przedłużonym działaniu - wystarczy jeden zabieg w sezonie.
Na zdjęciu powyżej: Stare okazy różaneczników do oglądania mogą osiągać nawet 3 m wysokości i podobną szerokość.
Jak odróżnić azalię od różanecznika?
Różaneczniki w przeciwieństwie do azalii są zimotrwałe, ich ciemnozielone liście zdobią rośliny również zimą. Azalie mają luźniejszy półkulisty pokrój, gdy krzewy różanecznika bardziej przypominają zwarte kule. Podstawową różnicą jest barwa i zapach kwiatów. Ich kolorystyka u azalii jest nieco cieplejsza niż różaneczników. Większość azalii w przeciwieństwie do różaneczników ma również wonne kwiaty. Oba krzewy lubią kwaśne półcieniste stanowiska, chodź azalia może być też z powodzeniem sadzona w słońcu. Mrozoodporność u obu zależna od odmiany.
Na zdjęciu powyżej: Azalie (1) wielkokwiatowe mają luźne kwiatostany, natomiast różaneczniki (2) wielkokwiatowe - mają kuliste i zwarte kwiatostany
- Więcej o: